Design Operations
Tasarımcılar olarak temel hedefimiz problemlere yaratıcı çözümler üretmektir. Ancak tasarım süreçlerinde karşılaştığımız bazı sorunlar işlerimizi zorlaştırabiliyor. Aradığımız bir dosyayı bulmak, iş dağılımını doğru yapmak, bir proje hakkında kimden bilgi alacağımızı öğrenmek ve daha sayabileceğimiz pek çok operasyonel zorluk odağımızı dağıtırken eforumuzu da katlıyor.
İşte tam bu noktada DesignOps kavramı karşımıza çıkıyor. DesignOps; yazılım geliştirme sürecindeki DevOps yaklaşımına benzer şekilde, tasarım ekiplerinin verimliliğini artırmayı hedefleyen bir yaklaşım. Tasarım süreçlerini optimize eden bu yaklaşımı ve Tasarım Ofisi olarak bu kapsamda yaptığımız çalışmaları birlikte yakından inceleyelim.
DesignOps nedir?
DesignOps; bir organizasyon içerisindeki tasarım ekibinin verimliliğini ve etkililiğini artırmayı amaçlayan bir metodoloji. Tasarım süreçlerini otonom hale getirerek tasarım ekiplerinin zamanlarını daha etkin bir şekilde kullanmalarını sağlıyor. Bu da tasarımcıların manuel işlemlerle zaman kaybetmek yerine tasarım işine daha fazla odaklanmalarına olanak tanıyor. Aynı zamanda DesignOps’u, tasarımcıların iş yapış şekillerini aynı dile hizalamalarını hedefleyen bir mindset olarak da açıklayabiliriz.
DesignOps’un temel amaçlarını şu şekilde özetleyebiliriz;
Eforun verimli kullanılmasını sağlamak: Tasarımcılar olarak ekip içinde organize olma, iletişimi kurma gibi sebeplerden dolayı eforumuzun hatrı sayılır bir kısmını operasyonel konulara harcamak zorunda kalıyoruz. Bu süreçleri otonom hale getirmek, zaman ayırmamız gereken işlere odaklanmamıza olanak tanıyor.
Ekip içi harmoniyi arttırmak: İş süreçlerinin otomatikleştirilmesi senkron çalışma kabiliyetini, ekipteki farklı kişilerin aynı dilde konuşmalarını ve kaliteli çıktılar üretmelerini sağlıyor. Bir başka deyişle ekip içindeki harmoniyi de besliyor.
Adaptasyonu kolaylaştırmak: Ekibe yeni katılan arkadaşlarımızın oryantasyon sürecinde ihtiyaç duyabileceği her türlü bilginin (tasarım kütüphaneleri, kullanılan toollar, iletişim platformları vs.) belirlenip dokümante edilmesi adaptasyon sürecini kolaylaştırıp hızlandırıyor.
İşe alım sürecini iyileştirmek: Ekibin gelişime açık yönlerini belirlemek, işe alım sürecini optimize etmek (gerekli belgeler, adaya yöneltilecek sorular, case study örnekleri gibi) doğru adaya ulaşma ihtimalimizi arttırıyor.
Sonuç olarak DesignOps, tasarım ekiplerinin verimliliğini artırıp tasarım işlemlerini optimize ederken dolaylı yoldan kullanıcı deneyimini de iyileştiriyor. Bu yaklaşım, ürün tasarımında daha hızlı ve daha verimli bir şekilde çalışmayı ve daha iyi sonuçlar elde etmeyi beraberinde getiriyor.
DesignOps Yolculuğumuz
Biz de Akbank Tasarım Ofisi olarak hızla büyüyen ve gelişen ekibimizin ihtiyaçlarına cevap verebilmek amacıyla DesignOps yaklaşımından yararlanmaya karar verdik.
İşe ilk olarak konuya hakim olmak amacıyla ekipçe DesignOps eğitimi alarak başladık. Eğitimden sonra, NN Group tarafından oluşturulmuş DesignOps şablonunu referans alarak bu yapıda hangi içeriklerin varlığının iş süreçlerimize katkı sağlayacağı konusunda beyin fırtınası yaptık. Bu fikirler arasında bir eleme yapıp öncelik sırası oluşturduk ve nihai başlıklarımıza ulaştık.
DesignOps yapısı gereği pek çok bileşeni içeren, dinamik ve geniş çaplı bir yaklaşım. Ekipten ekibe kapsamı ve içerikleri değişkenlik gösterebiliyor. Çünkü her tasarım ekibinin sorumluluk alanı, ihtiyaçları ve iş yapış şekli farklı. Dolayısıyla biz de ekibimize en uygun yapıyı oluşturmayı amaçladık.
Bir sonraki aşamada sıra bu esnekliği de göz önünde bulundurarak elimizdeki başlıklarla bir bilgi mimarisi oluşturmaktaydı, ekipçe bir kart gruplama (card sorting) çalışması yaparak yola koyulduk. (Bu yapıyı hep birlikte kullanacağımız için çalışmalara ekipçe katılım sağlamaya özen gösterdik.) Kart gruplama çalışmasından aldığımız sonuçlar doğrultusunda bilgi mimarisi yapısını kurgulamış olduk. Bu başlıklar az önce de bahsettiğim gibi kendi ihtiyaçlarımız ve iş yapış şeklimiz doğrultusunda ortaya çıktı.
Bilgi mimarisini oluşturduktan sonra belirlediğimiz başlıkların içeriklerini doldurmaya başladık. Bu epey zamanımızı aldı. Pek çok dağınık bilgiyi bir araya getirmemiz ve sistematik bir şekilde düzenlememiz gerekiyordu. Neyse ki iyi bir planlama ve sıkı bir çalışma ile bunun da üstesinden geldik :) İşte oluşturduğumuz başlıkların kısa bir özeti;
Tasarım Ofisi’ni keşfet: DesignOps evrenimizi inşa ederken ekibimizi ifade eden net tanımlar ile işe başlamak istedik. Biz kimiz, nasıl çalışır ve eğleniriz, ekip arkadaşlarımız kimlerdir, hangi başarılara imza attık gibi soruları kendimize sorduk ve tüm bu bilgileri topladık.
Etkinliklerimiz: Tasarım Ofisi olarak yalnızca üretmeye değil; bizi geliştiren ve yaptığımız işin kalitesini arttıran etkinliklere katılmaya da büyük önem veriyoruz. Takip ettiğimiz tüm etkinlikleri ve bu etkinliklerin kaynak dosyalarını diğer ekip arkadaşlarımızın da yararlanabilmesi için bir araya getirdik.
Kütüphanemiz: Tasarımda sürdürülebilirliği sağlamak için oluşturduğumuz kütüphane sistemimizi anlattık.
Kalite anlayışımız: Pek çok farklı projede çalışıyoruz ve çıktı kalitemizi sürekli artırmaya özen gösteriyoruz. Standartları koruyabilmek için hem birbirimizi hem de çıktılarımızı değerlendirebileceğimiz bazı kriterler belirledik. Bu değerlendirmeleri birbirimizin gelişimine katkı sağlayacak yapıcı ve tarafsız eleştiriler oluşturmaya yönelik kurguladık.
Yeni işe başlayanlar: Aramıza yeni katılan arkadaşlarımızın adaptasyonunu kolayca sağlayabilmek için bu süreçte ihtiyaç duyulabilecek tüm bilgileri kronolojik sırayla açıkladık.
Tabii bu kadar yoğun bir içerik yığınını yalnızca sistemli şekilde bir araya toplamak yetmeyecekti. Kolay tüketilebilir olması da bizim için sürdürülebilirlik açısından oldukça kritikti. Bu noktada kullanıcı deneyimi yazımı metodolojisinden yararlanarak tüm içerikleri tek tek düzenledik. Hiyerarşik sıralamalar oluşturduk, maddeledik, gereksiz kelimelerden ve jargonlardan kurtulduk, metinlerin emoji kullanımı ve dikkat çekici başlıklar ile olabildiğince kolay okunmasını hedefledik. Aynı zamanda samimi, sıcakkanlı ve destekleyici bir dil kullandık. Çünkü designops yapımız ihtiyaç duyduğumuzda bize yardımcı olmak için kurgulanmıştı.
Sıra bu sistemi kullanılabilir hale getirmeye geldiğinde wireframe çalışmalarına başladık. Tasarımları oluştururken bu yapıların kolay güncellenebilir olmasına özen gösterdik. Çünkü bu kadar yoğun bir bilgi kümesini bir araya getirmek; bu sistemin yönetimi, güncelliğinin korunması, kullanımının teşviki gibi sorumlulukları da beraberinde getiriyordu. Ayrıca ekip arkadaşlarımızdan birkaçı periyodik aralıklarla içeriklerin güncellenmesi sorumluluğunu da üstlendi.
Wireframe çalışmalarını tamamladıktan sonra UI tasarımlarına başlanması için ilgili arkadaşlarımıza aktarım yaptık. Holistik tasarım anlayışı çerçevesinde yaptığımız UI çalışmaları hala devam ediyor.
Sona yaklaşırken
Uzun süredir üzerinde çalıştığımız ve geliştirmekte olduğumuz DesignOps’a giriş serüvenimiz işte böyleydi. Pek çok şeyi deneme yanılma yoluyla deneyimledik ve ekibimizin ihtiyaçlarına en uygun yapıyı oluşturmaya çalıştık. İş süreçlerini optimize etmenin kolay olmadığınızı söylemeliyiz. Neyse ki, zor olanı başarmayı da daima sevdik!
Sizler DesignOps ile ilgili neler yapıyorsunuz? İlk defa mı duyuyorsunuz, bu serüvene yeni mi başlıyorsunuz yoksa iyi birer uygulayıcısı mısınız? Yorumlarınızı bekleriz :)
Akbank Design Studio Medium blogunda okumak istediğin başka konu var mı? Bize bu formdan ulaşabilirsin.
