“Kariyer Akbank”la adım adım: Uçtan uca bir kullanıcı deneyimi araştırması
Bu yazımızda 2022’nin son günlerine yaklaşırken son zamanlarda bizi çok heyecanlandıran bir tasarım projesinden bahsetmek istedik. Bir kullanıcı deneyimi araştırmacısı olarak her zaman sıfırdan bir proje yapmak kısmet olmuyor, dolayısıyla yaptığımız bu keşifsel (generatif) araştırmanın bir özetini sizlerle paylaşmaktan keyif duyuyoruz.
İki ay önce Tasarım Ofisi ekibi olarak Akbank’ın kariyer sitesi “Kariyer Akbank”ı ve tüm işe alım süreçlerini yeniden tasarlama hedefi ile yola koyulduk. Bu yolda “design thinking” felsefesinin bize sunduğu yaklaşım ve araçlar ile birkaç farklı yöntem kullanarak araştırma yaklaşımımızı belirledik. “Generative” yaklaşım olarak özetleyebileceğimiz, kullanıcılarımızı derinlemesine anlamak ve iş bulma süreçlerinde neler hayal ettiklerini, beklediklerini ve karşılığında gerçekte neler bulduklarını ve süreci nasıl deneyimlediklerini anlamakla tasarım keşfimize başladık.
Aday deneyimi nedir?
Öncelikli olarak işe alım süreçlerinin merkezinde yer alan “aday deneyimi” üzerine yoğunlaştık. Adayların iş başvurusunun tüm aşamalarında yaşadığı deneyim, tutum, his ve davranışların tamamına aday deneyimi deniyor.
Pandemi sonrası işe alım sürecinde aday deneyimi konusunda trendlere baktığımızda öncelikle adayların artık bu süreçlerin kişiselleştirilmesini, daha bireysel ve adayı odağına koyan bir yaklaşımı beklediklerini görüyoruz. Adaylar başvuru sitelerinin kendini tanımasını, iş başvuru sistemlerinin kişiselleştirilmiş içerikler sunmasını, süreç içerisinde biricik hissettiren kapsamlı bir yaklaşım benimsenmesini bekliyor.
Bir sonraki adımda, yani aday değerlendirme süreçlerinde, işe alım ekiplerinin insani önyargılarının farkında olması ve bu doğrultuda başvuru değerlendirme süreçlerinde otomasyon ve yapay zeka süreçlerinin devreye girmesi beklentileri ön planda. Eş zamanlı kurum içi kapsayıcılık ve çeşitlilik politikalarının geliştirilmesi, önyargıların minimuma indirilmesi ve işverenlerin kendi iç süreçlerini değerlendirmeleri önem taşıyor. Akbank dahilinde kurumsal çeşitlilik ve kapsayıcılık politikaları uzun süredir gelişiyor ve adaylarla işe başlama sürecinden önce şeffaf bir şekilde paylaşılıyor.¹
İyi bir aday deneyimi firmalar için neden önem taşıyor?
Peki neden daha iyi bir aday deneyimi tasarlamak zorundayız? Aday deneyimi öncelikle işveren markası ile sıkı sıkıya ilişkili. Adayların yüzde 91’i kötü tasarlanmış bir deneyimin işveren markasını zedelediğini düşünüyor.²
Olumsuz deneyim yaşayan adayların yüzde 41’i ise süreçten kendi isteğiyle çekiliyor.³ Yeni yetenek kazanımının işverenler için birincil öncelik taşıdığı bu dönemde -post pandemi- adayları başvuru aşamasında kaybetmek çok büyük bir problem.
Ayrıca artık adayların teknoloji ve dijitalleşmeden beklentileri de çok yüksek. Adayların yüzde 60’ı 15 dakika içerisinde tamamlayamadığı başvuru sayfasını terk ediyor⁴, bu stresli süreçte kusursuz ve pürüzsüz bir kullanıcı deneyimi arıyorlar.
Ancak madalyonun iki yüzü arasında bir algı farkı da var. İşverenlerin yüzde 78’i süreçte başarılı olduğunu düşünürken adayların sadece yüzde 47’si işverenlerin iyi bir deneyim sunduğunu düşünüyor.⁵
Tam da bu noktada doğru yolda olduğumuzun verdiği güven ile öncelikli olarak masa başı araştırması ile yola koyulma kararı aldık.
Ön araştırma neler içeriyor?
İlk aşamada bize ilham olabilecek başvuru süreçlerindeki örnek uygulamaları görebilmek için global bir araştırma yaptık. Ardından kendimizi rakiplerimizle kıyaslamak için bir rakip analizi yaptık. Trendlerin bizi yönlendirdiği aday takip sistemleri, benchmark alabileceğimiz kariyer sitelerinin içerikleri, ilan arama portallarının kullanıcı deneyimleri, kullanıcı arayüzü trendleri, başvuru süreçlerindeki iletişim dilleri gibi farklı kollarda kendimizi konumlandırmak ve doğru bir hedef koyma amacıyla Tasarım Ofisi olarak araştırmalarımızı ilerlettik.
Dışarıdaki dünyayı keşfettikten sonra ise kendi içimize dönüp kullanıcılarımızla empati kurma, acı noktalarını tespit etme ve fikir geliştirme çalışmalarına başladık.
Empati kur, sorunları ve kullanıcıları tanımla sonra tasarla…
Bu aşamada Akbank’ta adaylık sürecine girmiş adayların neler yaşadığını ve beklediğini anlamak için farklı yöntemlere başvurduk. Sürece girmiş olumlu ve olumsuz sonuçlanmış 10 aday ile birebir derinlemesine görüşmeler gerçekleştirdik. Süreçte doldurulan 600’e yakın geri bildirim anketini inceledik ve gönüllü 8 Akbanklı ile 2,5 saat süren bir “ideation workshop” yaptık.
Adaylara ek olarak işe alım danışmanlarımızla ve işbirimlerindeki işe alım yapan yöneticilerimizle yaptığımız paydaş görüşmeleriyle topladığımız saha bilgilerini üçgenledik. Eş zamanlı olarak kariyer sitemizin datalarını incelemeye başladık.
Yaşanan tüm sorun noktalarını, beklentileri ve çözüm önerilerini not ettik, workshop boyunca da en ideal işe alım süreci nasıl olur hep beraber hayal ederek wireframe çizimlerini tamamladık.
Önyüz Araştırmaları
Araştırmalarımız devam ederken bir yandan da mevcuttaki işe alım platformunun güçlü ve gelişime açık noktalarına, deneyim problemlerine, teknik sorunlarına hakim olmalıydık. Empati seviyemizi güçlendirerek kullanıcıların acı noktalarını ve ihtiyaçlarını daha iyi anlayabilmek için Akbank Kariyer’i çeşitli metotlarla inceledik.
İlk olarak Akbank Kariyer’in mobil uygulamasını ve web sitesini inceleyerek 128 bulgu saptadık. Bu bulgular güçlü ve zayıf yanlarımıza olan hakimiyetimizi pekiştirdi. Sonraki adımda sayfaların birbirleri ile ilişkilerini ve hangi sayfada hangi fonksiyonların bulunduğunu inceleyebileceğimiz bir site haritası çıkardık. Oluşturduğumuz harita, bize platformu kuşbakışı şekilde gözlemleyebilme olanağı sağladı. Bir diğer çalışmamızda ise görsel anlamda bize ilham veren 32 uygulamayı inceledik ve bu görselleştirmeleri kendi deneyimimize nasıl adapte edebileceğimize dair fikirler ürettik. Son olarak en kritik akışları belirleyip bu akışları bir bütün olarak ele aldık ve uçtan uca deneyimledik.
Süreç boyunca 4 farklı metod ile 70 ekran, 32 uygulama, 10 farklı akış ve 22 sayfanın fonksiyonalitelerini inceledik. İncelemelerden elde ettiğimiz içgörüler ile araştırma verilerini çarpıştırarak en verimli çıktılara ulaşmayı hedefledik.
Öneriler ve Fikirler
Tüm yaptığımız çalışmalardan 11 kategori altında 96 öneri çıkarttık. Konsept çalışmalarımıza yön veren araştırma ve incelemelerimizin bize önümüzdeki süreçte ışık tutacağına ve ayağımızı yere sağlam basmamızı sağlayacağına şüphemiz yok.
Araştırma ile başlayan bu yepyeni projemizin tasarım süreçlerinde yaşayacağımız deneyimlerimizi de öğrenebilmek için bizi takipte kalın 🙂
Akbank Design Studio Medium blogunda okumak istediğin başka konu var mı? Bize bu formdan ulaşabilirsin.
Yazının bitimine katkıda bulunanlar: Çağla Yılmaz
— — — —
(1) https://kariyer.akbank.com/DiversityAndInclusion
(2) http://www.brazen.com/resources/4-things-that-are-hurting-your-employer-brand-solutions
(4) https://zety.com/blog/candidate-experience
(5) https://www.coursehero.com/file/55753531/2017-candidate-experience-guidepdf/
