Tasarım Ofisi’nde Stajyer Olmak: Yaratıcı Bir Serüven
Merhaba! Ben Umay, İstanbul Teknik Üniversitesi endüstriyel tasarım bölümü 2.sınıf öğrencisiyim. Kullanıcı deneyimi ve arayüz tasarımı alanına olan ilgim nedeniyle yaz stajımı da bu alanda yapmak istedim. Yaz dönemi yaklaşırken tam da staj arayışlarına başladığım sırada Akbank’ın yaz stajı programlarını keşfettim. Başvurum sonrasında sırasıyla birkaç aşamayı geçip sonunda Akbank Tasarım Ofisi’nde staja kabul edildim. Staj başvurusu yapmadan önce yaşadığım tüm bekleyişli süreçler Akbank Tasarım Ofisi’nde geçirdiğim değerli deneyimlerle sonuçlandı. Ben de bu deneyimleri aktarmak ve öğrendiklerimi sizlerle paylaşmak için bu yazıyı yazmak istedim.
Daily toplantılarıyla başlayan ilk gün
Akbank Tasarım Ofisinde ilk günüm için oldukça heyecanlıydım. Ancak ekip arkadaşlarımın beni karşılama şekilleri ve sıcak iletişimleri ile kısa zamanda bu heyecanımı yendiğimi söyleyebilirim.
Stajımın ilk günü sabah katıldığım “daily” toplantısıyla başladı. Bu toplantılar, ekip çalışmasının temelini oluşturan Agile proje yönetimi ve Scrum metodolojisinin bir parçası. Agile; hızlı, esnek ve birlikte çalışmayı destekleyen bir yaklaşımla projeleri parçalara bölüp her adımda yeniden planlayarak projeyi sürekli geliştirerek sonuca ulaşmayı hedefleyen bir yönetim şekli. Scrum metodolojisinde ekip üyeleri belirli bir zaman diliminde belirli bir işleri tamamlamak için sprint’ler (iki ila dört haftalık süreçler) halinde çalışıyor. Akbank’ta birçok ekip bu metodolojiyi kullanarak çalışmalarını sistematik bir şekilde yönetiyor.
Her yeni sprint döneminin ilk günü sprint planning, ilerleyen günlerde işlerin değerlendirildiği ara toplantı mid-sprint review, sprint sonunda tamamlanan işlerin değerlendirildiği sprint review ve ekip içi iletişimi güçlendirmek için retrospective toplantıları düzenleniyor. Bu toplantıların düzenli bir şekilde yapılması ve bu metotların uygulanmasıyla harika işleyen bir sistem oluşturulmuş durumda.
İlk daily toplantıma geri dönecek olursak, ilk kez duyduğum birçok kavram olmasına rağmen ekibin desteği ile hızlıca konuları anlamaya başladığımı söyleyebilirim… İlk daily sonrasında artık Tasarım Ofisi’nde olduğumu fazlasıyla hissediyordum ve o günden sonra not defterim en yakın ve vazgeçilmez arkadaşım oldu. Toplantılarda öğrendiğim her şeyi kaydetmekten gerçekten keyif aldım ve defterim notlarımla doldu taştı:)
Deneyim rollerinde keskin olmayan sınırlar
Akbank’taki staj deneyimim boyunca öğrendiğim önemli bir konu da tasarım disiplinleri arasında keskin sınırların olmadığıydı. Kullanıcı deneyimi tasarımı, arayüz tasarımı, kullanıcı deneyimi yazımı ve kullanıcı araştırmaları gibi farklı alanlar birbirleriyle sürekli etkileşimdeydi. Farklı disiplinlerden gelen arkadaşlar kafa kafaya veriyor ve birbirlerinin çalışmalarına katkıda bulunuyordu. Bu deneyim, bana tasarım süreçlerinin daha bütüncül ve işbirlikçi bir şekilde ilerlediğini gösterdi. Hiç kimse sadece kendi alanına sıkışıp kalmamıştı. Bu farkındalığın, kariyer hedeflerim konusunda beni aydınlatan bir nokta olduğunu söyleyebilirim.
Metinle tasarımı birleştirme: Kullanıcı deneyimi yazımı (UW)
Stajım sırasında keşfettiğim en ilginç disiplinlerden biri kullanıcı deneyimi yazımı oldu. Bu disiplin, kullanıcılarla etkileşimde kullanılan metinleri tasarlamayı içeriyordu. Kullanıcı deneyimi yazarının markanın ses tonu, kullanıcılara hitap şekli, iyi bir deneyim oluşturma adımlarını yazma gibi alanlarda sorumlulukları vardı. Artık bir uygulamayı kullanırken uygulamanın dilinin uygun olup olmadığına ve hitap şekline daha fazla dikkat etmeye başladım. Akbank’taki stajım öncesinde, marka ve ses tonu tasarımının bu kadar kritik bir konu olduğunu hiç düşünmemiştim. Örneğin, staj yaptığım ekip çalışan uygulamalarını tasarlayan bir ekip olduğu için kullanıcı deneyimi yazarının rolü, Akbank’ın çalışanlarıyla iletişim kurarken markanın ses tonunu korumak üzerine kurulmuştu. Elbette sadece bununla sınırlı da değildi. Kullanıcı deneyiminin önemli bir parçasını oluşturan kelimelerin tasarımından da sorumluydu. Kullanıcıyı yönlendirmek ve istediği eylemleri gerçekleştirebilmesine yardımcı olmak da onun başlıca görevlerinden birisiydi.
Yönlendirmeden soru sormak ne zormuş: Kullanıcı deneyimi araştırması (UXR)
Bir başka önemli disiplinin de kullanıcı deneyimi araştırması olduğunu süreçlerin içine dahil olarak çok iyi anladım. Stajım süresince kullanılabilirlik testleri yapma şansı buldum ve bu testlerde birçok önemli şey öğrendim. Örneğin, kullanıcıların cevaplarını yönlendirmemeye dikkat etmenin ne kadar kritik olduğunu, sorduğumuz soruların netliğinin ve nasıl sorulduğunun kullanıcıların verdiği cevapları etkileyebiliyor olduğunu gözlemledim.
Özellikle, katılımcıları yönlendirmek yerine onları motive ederek duygusal tepkilerini ve düşüncelerini ifade etmelerine yardımcı olan soruların önemini kavradım.
Aynı zamanda, bu test çalışmalarında sadece soruları hazırlamakla kalmayıp katılımcı olarak da görev aldım. Kullanıcı rolünü üstlenmek empati kurma becerilerimi geliştirmeme de yardımcı oldu. Tüm bunları birebir deneyimleyerek öğrenmek, bu sürecin en büyük katkısı oldu diyebilirim.
Figmasız tasarım asla!
Yaz stajım boyunca yoğun bir şekilde üzerinde çalıştığım uygulama olan Figma, ekibin projelerini yönetirken kullandığı bir arayüz tasarım programı. Figma’ya bağlı Figjam programı ise, hem projelerin tasarımını yapmamıza olanak tanıyor hem de workshop ve retrospective gibi ekip içi etkinliklerde kullanılıyordu.
Ben de Figma’da çalışma fırsatı yakalayarak farklı platformlardaki ekranları tasarlama becerisi kazandım ve yeni eklentileri kullanarak daha verimli bir şekilde çalışmayı öğrendim. Aynı zamanda, Akbank’ın tasarım kütüphanesini keşfetme fırsatı elde ettim ve bu kütüphanenin nasıl kullanılacağını da öğrenmiş oldum. Bu süreçte, kendi illüstrasyonlarımı tasarladım ve aldığım geri bildirimler benim için çok değerliydi.
İllustration guideline‘la tanışma
Dahil olduğum bir diğer çalışma, Akbank’ın illüstrasyonlarını tasarlama rehberi olan “illustration guideline” çalışmasıydı. Bu rehber illüstrasyon tasarlarken nelere dikkat etmemiz gerektiğini ve uyguladığımız kuralları içeriyordu. Kullanılan her görselin kullanıcılar üzerindeki etkisi ne kadar da büyüktü. Ayrıca bu tasarımlarda herkesin kendinden bir parça görmesi, kullanıcıların kendilerini Akbank’a daha yakın hissetmeleri için son derece önemliydi. Bu rehberle nasıl daha kapsayıcı tasarımlar yapabileceğimizi tartışarak yaratıcı fikirler geliştirdik.
Trend takibi
Akbank Tasarım Ofisi’nin sürekli olarak farklı kaynaklardan beslenip kendisini güncel tutma ve dünyayı takip etme isteği bana da ilham oldu. Bu amaçla kullandıkları bir çok araştırma yönteminden birisi de Trendwatching platformuydu. Bu platformla sadece bankacılık sektöründe değil, aynı zamanda genel olarak tüm sektörlere yönelik inovasyonlar ve trendler hakkında detaylı bilgilere erişim sağlanabiliyor. Ayrıca, daha derinlemesine bilgi sunan makalelere de erişim imkanına sahip olabiliyorsunuz.
Ben de bu platformu kullanarak bir çok konuda bilgi sahibi oldum ve bu bilgilerimi ekibe aktardım. Kullanıcı deneyimi kütüphanesinin nasıl oluşturulması gerektiği, arayüz tasarımında hangi bileşenlerin tercih edilmesi gerektiği, araştırma sürecinde empati haritalarına nelerin eklenmesi gerektiği ve sürdürülebilirlik kavramının deneyim yazarlığına nasıl entegre edilebileceği gibi konuları ekibimle paylaştım. Aynı zamanda, dünya genelindeki diğer bankaların inovasyon örneklerini ve yapay zekanın bankacılık sektörünü nasıl etkileyebileceği konularında da kısa bilgi aktarımları yaptım.
Ve 2 ay çabucak biter…
Akbank Tasarım Ofisi’nde geçirdiğim bu 2 aylık staj sürecinin, alışılmış stajların çok ötesinde bir deneyim olduğunu düşünüyorum. Sizlerle paylaşmayı unuttuğum bir çok detay eminim ki hala vardır… İşin uzmanlarıyla bir araya gelmek benim için büyük bir şanstı. Farklı tasarım alanlarına dokundum ve kurumsal hayatla tanışma fırsatı buldum. Kariyerime büyük katkı sağlayacak bilgi ve deneyimlerle dolu bir yolculuk geçirdim. Bu yolculuğun parçası olan herkese buradan bir kez daha teşekkür etmek istiyorum.
