İllustrasyon: Akbank Design Studio ©

UX Yazımı Nedir? Akbank’ta UX Yazım Süreçleri Nasıldır?

Aysun Ş. BESCİ
Akbank Design Studio
4 min readJun 9, 2022

--

Kullandığımız tüm dijital ürünler günden güne daha da karmaşık hale geldikçe, biz kullanıcılar da kendimize en doğal ve akıcı deneyimi sunan ürünleri tercih etme yoluna gidiyoruz. Teknolojiyle etkileşimimiz arttıkça da iletişim şeklimizdeki bazı değişimler yeni disiplinlere olan ihtiyaçları da gündeme getiriyor.

Ben de sizlere son zamanlarda önemi artan bir disiplin olan UX Yazımı (UX Writing) ve Akbank Tasarım Ofisi’nde bu süreçleri nasıl ele aldığımızdan bahsetmek istiyorum.

UX yazımı tüm dijital platformlarda karşımıza çıkan ve hemen her arayüzde okuduğunuz veya duyduğumuz metinlerin arkasında yer alan disiplindir. Bu disiplin ekranlarda yer alan metinleri yazma ve planlamayı kapsar.

Kullanıcının etkileşimde bulunduğu her alanda iyi bir ürün deneyimi yaşamasına destek olmak için gereken tüm metinlerin yazımı UX yazımı kapsamındadır. Ancak tek başına iyi bir deneyim oluşturmak için yeterli değildir. UX araştırması ve UI, UX tasarımı ile bir bütün olarak çalışır ve kullanıcıyı sezgisel ve başarılı bir şekilde yönlendirmek görevini üstlenir.

UX yazımı bazı alanlarda içerik stratejisi veya içerik tasarımı olarak da karşımıza çıkar.

UX Yazarı (UX Writer) Kimdir ?

Bir tasarım ekibinde UX yazarının görevi, dijital bir üründeki metinleri oluşturmak ve ürün ile kullanıcı arasındaki dialogdan sorumlu olmaktır.

Bunları yaparken de birincil amacı kullanıcıyı yolculuğu boyunca desteklemek ve yolculuğu keyifli hale getirmektir. UX yazarından beklenen metin çalışmaları; başlıklar, etiketler, ürün sayfaları, butonlar, menüler, hata mesajları, bildirimler, uyarılar, pop-up kutuları, form alanları, inputlar, tooltip’ler ve empty state alanları gibi çok farklı alanda olabilir.

İllustrasyon: Akbank Design Studio ©

UX yazarının sahip olması gereken en önemli 3 özelliği;

UX yazarı, kullanıcının dilinden konuşarak ona yolculuğu boyunca rehberlik eden ve kullanıcının iletişim ihtiyaçlarını karşılayan kişidir. Söz konusu kullanıcı olduğu için yazarın sahip olması gereken önemli beceriler vardır.

Araştırmacı ruh: Kendi başına kararlar vermek yerine gerektiğinde araştırma yöntemlerine başvurmak (UX araştırma ve test sonuçlarını değerlendirmek).

İşbirlikçi olmak: Kullanıcı yolculuğunu anlamak için UX tasarımcıları, araştırmacıları ve geliştiricilerle işbirliği halinde çalışabilmek.

Dil hakimiyeti: Ürün ve kullanıcı arasında köprü görevi gören metinleri kullanıcıya en doğru şekilde iletebilmek, marka, ses, ton ve dil dokumanı kurallarına hakim olmak.

Marka Sesi ve Ton Nedir?

Bir deneyim yaratmak istediğinizde zihninizde canlanan deneyimin tonu ve sesini düşünmeden başarılı olabilmeniz mümkün değildir. Ses ve ton nasıl kişiliğimizin bir yansımasıysa dijital bir ürün için de aynen öyle olduğunu düşünebilirsiniz.

Ses, bir marka olarak kim olduğunuzu anlatır. Bu yüzden size özgüdür ve değişmez. Tarzınızı ve en temel marka özelliklerinizi yansıtır.

Ton ise sesinizin yanında içinde bulunduğunuz duruma karşı takındığınız tavır, duruşunuz gibi farklılık gösterebilen özelliklerinizi kapsar. Tonunuzu kullanıcılarınızın ruh haline göre şekillendirebilmeniz önemlidir.

Günümüzde markalar diğerlerinden ayrışmak için nasıl kurumsal kimlik kılavuzlarına ihtiyaç duyuyorsa UX yazarlarının da dil birliği, ses, ton gibi kimliği yansıtan rehber kılavuzlara ihtiyacı vardır.

Akbank’ta Dil Birliği ve Kullanıcı Deneyimi Yazımı

Akbank olarak nasıl ki ekranlarımızı kullanıcı ihtiyaçlarına göre şekillendirip güncelleme ihtiyacı hissediyorsak dil konusunda da aynı şekilde hassasiyet gösteriyoruz. Bu noktada bizlere rehberlik etmek için marka ve iletişim tarafından özel olarak tasarlanan dil birliği kılavuzunu tek kaynak olarak kullanıyoruz.

Hem müşteri hem de çalışan tarafında ses ve tonumuzu anlatan dil birliği dokümanımız bizim için rehber kitap niteliğindedir. Bu dokümanda hem çalışan hem de markanın tüm paydaşları ile kurulacak olan iletişimin stratejisi belirlenmiştir. Uzun soluklu çalışmalar sonrasında ortaya çıkan bu çalışmayı sadece tasarımlarımızın UX yazımı için değil birçok alanda (e-posta, sms vb.) kılavuz olarak kullanıyoruz.

Akbank Tasarım Ofisi’nde UX yazarı olarak çalışmak; bu rehberdeki dil birliği kurallarını doğru bir şekilde kavramayı gerektirirken iş birliğinde olduğum tüm arkadaşlarımda da dil farkındalığı yaratarak kılavuzun sürdürülebilirliğini sağlamak görevimin önemli parçalarından birisidir.

İyi bir kullanıcı deneyim için neleri odağa almak gerekir?

Kullanıcı arayüzleri için metin yazmak şiir yazmak gibidir. Anlatmak istediginizi kısa ve öz kelimelerle yazmalı ve okuyucuyu etkilemelisiniz. Kullanıcının zamanı kısıtlıdır, okuduğu her kelime, taşıdığı anlam onun için çok önemlidir. Dolayısıyla az kelime ile doğru yönlendirme yapmak oldukça zordur. UX yazarının dikkate alması gereken önemli maddeleri özetlersek;

  • Kullanıcının beklentilerini doğru bir şekilde belirleme,
  • Ürün hakkında bilgi sahibi olma,
  • İyi araştırma yapma,
  • Benzer ürünler arasında rekabet analizi yapma,
  • İçerik tasarımı ile bir bütün olarak düşünme,
  • Markanın vizyonununu ve kullanıcıya vermek istediği mesajı doğru anlamış olma
İllustrasyon: Akbank Design Studio ©

Akbank’ta UX yazım süreçlerini yakından inceleyelim

UX yazarları olarak Akbank Tasarım Ofisi’nde UX yazımı için tasarım süreçlerinde nasıl görevler alıyoruz yakından inceleyelim.

1. Sorun tanımlama: Ux tasarım çalışmalarının başında tanımlamaya çalıştığımız sorun; yeni kullanıcılar kazanmak, varolan kullanıcıların etkileşimini artırmak veya başka şekillerde karşımıza çıkabilir. Ux yazarı metinleri yazarken “bu soruna nasıl bir çözüm üretebilirim? veya “yazacağım metin bu soruna çözüm olabilir mi?” soruları ile konuya yaklaşır.

2.Araştırma yapma: Tasarımcılar ve araştırmacılarla birlikte çalışan UX yazarları araştırmalarda kritik bir rol oynar. Deneyim araştırmasının herhangi bir aşamasında kullanıcılara özel olarak hazırladığı sorularla kullanıcıların dile nasıl tepki verdiklerini ölçme amacıyla yer alabilir.

3.Fikir üretme: Kullanıcı deneyimi yazarları ekipteki diğer arkadaşları ile birlikte bir sonraki süreçler için her zaman fikir alışverişinde bulunabilir ve süreçleri yakından takip edebilirler.

4.Taslak hazırlama: Wireframe aşamasındaki ekranların her türlü metne ihtiyacı büyüktür. Bu noktada UX yazarı süreçleri anlatmak adına üzerinde ekip olarak tartışılabilecek taslak metinler hazırlama görevini üstlenir. Yani lorem ipsum büker :)

5.Kullanıcı testi yapma: UX araştırmacılarıyla birlikte çalışarak araştırmacıların gerçekleştireceği A/B testleri, kullanıcı testleri vb. için taslaklar hazırlar ve bu sayede taslağını oluşturdukları tüm metinler için hem nitel hem de nicel geribildirim alabilirler.

6.Prototipleme: UX yazarları hazırladıkları metinleri ürün üzerinde anında deneyebilirler. Örneğin hazırlamış olduğu bir pop up metnini, tasarıma uygulayıp gerektiğinde metinde kısaltma vb. revizeler yapması gerekebilir. Bu da diğer süreçlerde olduğu gibi kullanıcı deneyimi tasarımı sürecinin önemli bir parçasıdır.

Katkıda bulunanlar; Tugce Turan

Akbank Design Studio Medium blogunda okumak istediğin başka konu var mı? Bize bu formdan ulaşabilirsin.

--

--

Aysun Ş. BESCİ
Akbank Design Studio

UX Writer / Designer / Content Creator / Writing Strategist /