Yeşil Bütçe Nasıl Oluşturulur?

Akbank
Akbank Sürdürülebilirlik
3 min readJul 24, 2024

Sürdürülebilir bir yaşam biçimi benimsemenin en önemli adımlarından bir tanesi de bireysel olarak finansal sürdürülebilirliği sağlamaktan geçiyor. Finansal sürdürülebilirlik başlığındaysa uzun zamandır çokça konuşulan kavramlardan bir tanesi olarak “Yeşil Bütçe Oluşturmak” karşımıza çıkıyor.

Deloitte Birleşik Krallık tarafından 2023’te gerçekleştirilen Deloitte Tüketici Raporu çevre dostu alternatifler daha maliyetli olduğu için tüketiciler tarafından daha az tercih edildiğine ışık tutuyor. Araştırmaya göre tüketicilerin yüzde 52’si “eğer sürdürülebilir ürünler daha uygun fiyatlı olsaydı” satın alma alışkanlıklarında değişikliğe gideceklerini söylüyor.

Ancak durum tam olarak böyle olmamakla birlikte sürdürülebilir bir bütçe ve yaşam biçimine geçiş sadece satın alınan ürünlerle ilgili değil, ihtiyaçtan daha fazlasını tüketmemekle ilgili aslında. Birleşmiş Milletler Gıda Atıkları Endeksi 2021 verileri, Kanada’da her evde yıllık yaklaşık 80 kilogram gıdanın çöpe atıldığını gözler önüne seriyor. Aslında bu hem ortaya çıkan gıda atıklarıyla gezegene verilen bir zarara işaret ediyor hem de net bir şekilde önüne geçilebilecek bir bütçe açığına vurgu yapıyor. İşte, yeşil bütçe oluşturmak tam olarak bu ve bunun gibi “israf” olarak nitelendirilebilecek eylemlerin planlama yapılarak önüne geçilmesi ve kazanıma dönüştürülmesi anlamına geliyor.

Günümüzde özellikle kurumlar ve özel şirketler için yeşil bütçe stratejileri çalışılsa da bireylerin kendi yeşil bütçelerini oluşturmaları büyük önem taşıyor. Yeşil bir bütçe oluşturmak için öncelikle çevreyi korumaya odaklanan harcamaları planlamak gerekiyor. Bunlar arasında enerji verimliliği için yatırımlar, geri dönüşüm programlarına katılım, çevre dostu ürünlerin satın alınması ve sürdürülebilir ulaşım seçeneklerine yatırım yapılması yer alıyor. Ayrıca, tasarruf edilen bütçeyi çevre koruma amaçları edinmiş yeşil projelere bağışlamak da daha uzun vadede daha büyük katkılar sağlayacak bir eylem planı olarak karşımıza çıkıyor.

Yeşil Bütçe Oluşturmanın 5 Etkili Yolu

Enerji Verimliliği için Yatırım: Evinizde veya iş yerinizde enerji verimliliği için yapılan yatırımlar, uzun vadede fatura masraflarınızı azaltabilir hem de çevresel olumsuz etkilerini azaltabilir. Bu yatırımlar arasında enerji tasarruflu aydınlatma sistemleri, yalıtım iyileştirmeleri ve enerji verimli cihazları düşünebilirsiniz. Yani aslında fiyatı uygun diye enerji sınıfının düşük olduğu bir beyaz eşya almak yerine, ilk satın alma aşamasında bütçeyi biraz daha genişleterek bir yıllık ölçekte bütçenize daha az zarar verecek A sınıfı beyaz eşyalara yönelmek, ampul seçiminizde de yine aynı şekilde daha az ısı üreten ve daha fazla ışık sağlayan seçenekleri değerlendirmek bütçenize uzun vadede katkı sağlayacaktır.

Sürdürülebilir Ulaşım Seçenekleri: Araba kullanımını azaltarak veya toplu taşıma, bisiklet veya yürüyüş gibi daha çevre dostu ulaşım seçeneklerini tercih ederek, hem kişisel hem de çevresel sağlığınızı iyileştirebilirsiniz. Bunun yanı sıra, elektrikli araçlara geçiş gibi daha yeşil ulaşım alternatifleri de yakıt masrafınızı düşürmenize yardımcı olacaktır.

Geri Dönüşüm ve Atık Azaltma: Geri dönüşüm ve atık azaltma çabaları, çevre dostu bir bütçenin önemli bir parçası olarak karşımıza çıkıyor. Atık yönetimini iyileştirmek için belediyelerin sunduğu çevre dostu etkinliklere katılarak mahallenizin atık yönetimiyle ilgili bilgi alabilir, geri dönüşümlü ürünleri tercih edebilir ve atık miktarını azaltmak için bilinçli alışveriş yapabilirsiniz.

Çevre Dostu Ürünlerin Satın Alınması: Çevre dostu ürünlerin satın alınması, tüketici tercihlerinizin çevresel etkilerini azaltmanın etkili bir yoludur. Sürdürülebilir malzemelerden üretilmiş ürünleri tercih etmek, tek kullanımlık ürünlerden kaçınmak ve ürünlerin ömrünü uzatmak için bakım yapmak gibi adımlar atabilirsiniz. Örneğin sürdürülebilir moda akımları sizi daha uzun süre kullanacağınız ürünleri almaya teşvik ederek, atık ve üretim safhalarında gezegene daha az zarar vermeyi amaçlar.

Yeşil Projelere ve Organizasyonlara Destek: Tasarruf ettiğiniz bütçeyi, çevre koruma projelerine veya yeşil girişimlere bağışlayarak çevresel sürdürülebilirliğe katkıda bulunabilirsiniz. Çevre odaklı kuruluşlara veya projelere destek vererek, küresel çevre sorunlarına karşı mücadeleye katkıda bulunabilirsiniz. Örneğin bazı otellerin “bugün odamı temizleme, onun yerine bir ağaç dik” gibi projeleri bulunuyor, bu gibi küçük çaplı görünen projelere destek vererek uzun vadede büyük etkiye katkı sağlayabilirsiniz.

Yeşil bir bütçe oluşturmak, sadece finansal açıdan değil, aynı zamanda çevresel ve sosyal açıdan da fayda sağlamayı amaçlar. Enerji tasarrufu, atık azaltma ve çevre dostu alışkanlıkların benimsenmesi, sürdürülebilir bir gelecek için çok önemli adımlardır. İlk etapta basit gözüken adımların büyük resimde nasıl şaşırtıcı ölçüde değişikliklere yol açtığını unutmayalım.

--

--