Bankalarda “Nakit Yönetimi” Nedir?

Bu yazımda sizlere bankacılıkla ilgili pek de bilinmeyen bir terimi anlatmaya çalışacağım. Aslında bir müşteri olarak çok sık kullandığımız ama ismini pek bilmediğimiz bir konudan bahsedeceğim. Bankalarda “Nakit Yönetimi” nedir, neleri kapsar gibi bazı soruların cevaplarını bulacağız.

Banka deyince çoğumuzun aklına öncelikle para çekme / yatırma, para transferleri (EFT-havale), vadeli hesap açma, kredi kullanma gibi işlemler gelir. Çünkü neredeyse toplumun her bir bireyi bu işlemlerden biri ya da birkaçını en az bir kez yapmıştır ya da kullanmıştır. Gerçekte de müşteri bakış açısıyla en çok yapılan işlemler bunlardır. Ancak yukarıda da bahsettiğim gibi müşteri olarak çoğumuz neredeyse her ay bankaların nakit yönetimi ürünlerini kullanırız. Aslında sürekli kullandığımız bu ürünleri bankacılıktaki karşılığı ile “Nakit Yönetimi” adı altında sizlere aktaracağım.

Banka nedir, ne yapar?

Nakit yönetimi kavramını anlatmadan önce çok genel tabiriyle bir bankanın ne yaptığını ve fonksiyonundan bahsedelim. Bildiğimiz anlamdaki bankacılık ilk kez Rönesans İtalya’sında para saklama ve kredi işlemleri için “Banco” denen tezgâhlar üzerinde yapılırdı. Banka kelimesi de buradan gelir. İtalyan tüccarlar paralarını saklamaları için bu “banco” larda işlem yaparlardı. Bu paralar ise tüccarların o paraları alma zamanı gelinceye kadar başka kişilere borç olarak verilirdi. Bu işlem size de tanıdık gelmedi mi? Evet, aslında temelde bugün yapılan uygulamalardan pek bir farkı yok, hatta aynısı diyebiliriz. Basitçe söylemek gerekirse, bankalar müşterilerden topladıkları mevduatı başka müşterilere kredi olarak verip aracılık yaparlar ve faiz geliri elde ederler.

Bankacılık zamanla, birçok ürün ve hizmeti içerecek şekilde büyümüş ve gelişmiştir. Teknolojinin nimetlerinden de faydalanarak artık neredeyse her türlü parasal işlemin bankalar üzerinden yapılması yasal olarak zorunlu hale getirilmiştir. Dolayısıyla mevduat ya da kredi ürünleri dışında da herkesin parasal işlemlerinde mutlaka bankacılık ürünleri kullanılmaktadır.

“Nakit Yönetimi” Tanımı

Nakit Yönetimi, finansal işlem yapan bir kurumun kasasına giren ve çıkan paranın, yani nakdin, verimli ve etkin bir şekilde kullanılması için kurumun borç-alacak ya da gelir-gider dengesini sağlamasına yardımcı olmak, süregelen para trafiğini düzenlemek ve kurumun bu işlemler sonucunda pozitif bakiyede kalmasını sağlamak şeklinde tanımlayabiliriz.

Kurumlar piyasada müşterileri ile borç-alacak ilişkisine girerler. İşte bu noktada, bu işlemlere bankalar aracılık eder. Sunduğu çözümlerle bu kurumların ve kurumların müşterilerinin işlerini kolaylaştırırlar.

Nakit Yönetimi ürünleri temel olarak “Tahsilat” ve “Ödeme” ürünleri olarak ayrıştırılabilirler. Kurumların müşterilerinden alacaklı olduğu durumda “Tahsilat”, müşterilerine borçlu olduğu durumunda ise “Ödeme” terimleri kullanılır. Tabii bunlar dışında tam bir ürün olmayıp bu ürünler üzerinde çalışan, hizmet olarak tanımlayabileceğimiz bazı uygulamalarda bankalarda bulunmaktadır.

Akbank Nakit Yönetimi Ürünleri Nelerdir?

Ülkemizde hizmet veren bankalarda çeşitli Nakit Yönetimi Ürünleri bulunmaktadır. Akbank’ta ayrıca nakit yönetimi ürünleriyle beraber çalışan ticaretin finansmanına yönelik hibrit diyebileceğimiz ürünler de bulunmaktadır. Tüm dünyada önemli bir okur kitlesi bulunan Global Finance dergisi tarafından bir çok kez “Türkiye’nin En iyi Nakit Yönetimi Bankası” seçilen Akbank’taki nakit yönetimi ve ticaretin finansmanına yönelik ürünlerimiz ise şöyledir:

Tahsilat Ürünleri

· Fatura Tahsilatları

· Sigorta, Finans Kurumları Tahsilatları

· Site/Apartman Aidat Tahsilatları

· Bağış Tahsilatları

· Şans Oyunları Tahsilatları

· Özel Okul ve Eğitim Kurumları Tahsilatları

· GSM Yükleme Tahsilatları

· Ulaşım Hizmetleri Tahsilatları (İstanbulkart)

· Belediye Vergi/Harç Tahsilatları

· HGS — Hızlı Geçiş Sistemi Tahsilatları

· Firma Özel Havale Tahsilatları

· Tapu, ÖSYM, Ehliyet/Pasaport Ücreti. vb gibi kamu tahsilatları

· SGK Prim Tahsilatları

· Toplu Çek-Senet Tahsilatları

· Toplu İthalat Tahsilatları

· MTV-Trafik Cezası Tahsilatları

· Vergi Tahsilatları

· Tedarik Kart / Axess Business Kart Tahsilatları

Ödeme Ürünleri

· Maaş Ödemeleri (Kamu, özel sektör ve SGK emekli maaşları)

· TÖS — Toplu Ödeme Sistemi Ödemeleri

· İsme Toplu Havale Ödemeleri

· Düzenli Ödemeler

· Güvenli Ödeme Sistemi

· Akbank Direkt Öde

Ticaretin Finansmanına Yönelik Ürünler

· DBS — Doğrudan Borçlandırma Sistemi

· DBS İskontosu

· Tedarikçi Finansmanı Sistemi

· Stok Finansmanı Sistemi

· E-İskonto

· Dijital Ödeme Garantisi

Hizmetler

· MT940 ve Ekstre

· Otomatik Virman

· Raporlar

· Açık Bankacılık Nakit Yönetimi API Servisleri

Nakit Yönetimi Ürünleri Üzerine Değerlendirmeler

Bankalardaki nakit yönetimi ürünlerinden bazıları sayesinde kurumlar müşterilerine hizmet kanalı sağlamış olmaktadırlar. Bankalardaki bu ürünlerin içeriğinin zenginliğine göre kurumlar nakit akışını kontrol edebilmektedirler. Hatta bazı durumlarda nispeten daha küçük kurumların bilgi teknolojileri yatırımı gerektiren ve kendi taraflarında yapamayacakları finansal BT düzenlemelerinin, bankalar tarafından yapılarak ve rapor desteği verilerek, kurumsal kapasitelerinin üstünde bir nakit akışı kontrolü sağlanmaktadır.

İlk başta belirttiğimiz gibi Fatura, Maaş, MTV, HGS ve benzeri birçok ürünü, bireysel müşteri olarak hayatımızda çok sık kullanıyoruz. Yani nakit yönetimi konusunun en az para transferi ya da bireysel kredi kullanımı kadar hayatımızın içerisinde bir konu olduğunu görüyoruz.

Nakit yönetimi ürünleri sayesinde, tahsilat ve ödemelerin kayıt altına alınması, bunların yasal mercilere raporlanması, müşterinin hizmete erişiminin kolaylaştırılması, kurumun tahsilat ve ödeme işlemlerinde kolaylık sağlanması, tahsilat ve ödeme yapılarında “business” ve teknik standartların geliştirilmesi, kurumların bankalardaki bu ürünlerin fonksiyonalitesi ve yeteneklerinden faydalandırılması gibi birçok fayda oluşmasına neden olmaktadır. Ayrıca bu ürünlere ait teknik fonksiyonalite, API servisleri sayesinde 3.parti firmaların hizmetine açılabilmektedir. Bu bile tek başına fintech ve benzeri startup firmalarının gelişmesine ve sayısının artmasına imkân tanımaktadır. Servis bankacılığı ve platform bankacılığı altyapıları geliştirilip bankalardaki nakit yönetimi ürünlerine ait hizmetlerin 3.parti firmalar sayesinde inovasyona dönüşmesi sağlanmaktadır.

Sonuç

Bankalarda “Nakit Yönetimi”nin ne anlama geldiğinden ve hangi ürünleri içerdiğinden bahsettim. Ayrıca Türkiye’nin en iyi nakit yönetimi bankası olan Akbank’taki nakit yönetimi ürünlerini anlattım. Bu yazıdan sonra artık Nakit Yönetimi terimini duyduğunuzda aklımızda bir fikrin belireceğini umuyorum.

Teşekkür ediyorum.