Dijital Banka Kartı
Modern dünyada hayatımızı sürdürebilmek için çokça ürün & hizmetten faydalanıyoruz ve bunlara sahip olabilmek için de sıkça satın alma yapıyoruz. Özellikle şehir yaşamında bu ihtiyaç daha da artmış durumda. Alışverişlerimizde nakit para kullanmak hepimizin aşina olduğu ve hala kullandığı bir yöntem olsa da, buradaki alışkanlık uzun zamandır yerini kartlı ödemelere bırakmaya başlamış durumda.
Kartlı ödemelerin geçmişi ise henüz çok uzun sayılmaz aslında. Dünyada ilk kredi kartının 1950’de basıldığını biliyor muydunuz? Türkiye’de ise bu tarih biraz daha geç, 1968 yılında basılmaya başlanmış ve o dönemde sadece birkaç bin kişi tarafından kullanılmış.
Bugüne geldiğimizde, şu an sizin cüzdanınızda kaç kartınız var? Artık birçoğumuz banka veya finans kuruluşlarından farklı amaçlar ile alınmış çokça karta sahibiz, kredi kartları, debit kartlar, prepaid kartlar, ek kartlar vs.
Bankalararası Kartlar Merkezi’nin (BKM) hazırlandığı Mart 2021 raporuna göre Türkiye’de 78.033.927 adet kredi kartı, 189.273.227 adet banka kartı (debit kart) bulunmaktadır. En yüksek nüfusa sahip İstanbul’da ise bu sayılar 18.168.459 adet kredi kartı, 49.860.232 adet banka kartı olmuştur.
Elbette ki bu veri tekil müşteri sayısını içermemekte ve hepsi aktif olarak kullanılmamaktadır. Fakat burada dikkati çekmek istediğim konu, kart sahipliğinin ne kadar yüksek olduğudur. Ayrıca bu verileri nüfus ile kıyasladığımızda bize kişilerin birden çok kart kullandığını da net şekilde göstermektedir.
Nakit ödeme yöntemine alternatif olarak kartlı ödeme yöntemlerinin tercih edilişinin kişiden kişiye göre değişen birçok sebebi var elbette. Bunların başında cüzdanımızda daha az nakit taşıma, güvenle ödeme, ödemelerimizi kayıt altına alma, kullandığımız kartların sadakat programlarından veya ödeme kolaylıklarından (taksit, nakit avans vs.) yararlanma gibi birçok haklı gerekçe sayabiliriz.
Bu ihtiyaçlarla beraber, kartlı ödeme sistemleri aktif olarak kullanılmaya başlandığından beri hem kart özellikleri hem de kartların kullanıldığı POS/ATM cihazları değişen ihtiyaçlara göre şekillenip değişmiştir.
Örneğin Z kuşağının muhtemelen hiç karşılaşmadığı, Y kuşağının ise belki karşılaştığı imprinter POS cihazları aslında bir dönem sıkça kullanılmaktaydı. Bu cihazların yerini zamanla geleneksel POS cihazları aldı. Ardından mobil POS cihazları ve son yıllarda yazarkasa POS’lar hayatımıza girmiş oldu. POS cihazlarının evrimi bu şekilde gelişirken, internetin 1991 ve sonrasında evlerimize girmesi ile alışverişte yepyeni bir dönemin de temelleri atılmaya başlanmış oldu. Geleneksel POS cihazlarının yanında, internet üzerinden alışveriş yapabilmemize imkan sağlayan sanal POS yazılımları da ilerleyen yıllarda aktif kullanılmaya başlandı.
2020 yılında yaygınlaşan ve tüm dünyayı etkileyen coronavirus pandemisi sebebiyle daha çok evlerimizde zaman geçirmeye başladık. Dış dünya ile olan irtibatı minimum seviyede tutabilmek için fiziksel kontağı olabildiğince azalttık. Bu sebeplerle e-ticaret işlemlerinin hayatımızda daha sık yer tutması şaşırtıcı değil. Ticaret Bakanlığı tarafından açıklanan verilere göre 2020 senesinde ülkemizdeki e-ticaret üzerinden alışveriş hacmi 2019 yılına göre %66 artış göstermiştir.
Artan alışveriş hacmine paralel olarak, kullanıcı verilerinin çalınması veya kart kopyalamaları da (Fraud) maalesef ki hız kesmeden devam etmektedir. MerchantSavy verilerine göre 2020 yılında 32.39 bilyon dolar fraud kaybı yaşanmıştır.
Tüm bu veriler bize gösteriyor ki, kart kullanımı gün geçtikçe yaygınlaşmakta ve artmaktadır. Peki kuruluşlar değişen ihtiyaçlara nasıl ayak uyduruyorlar? Kullanıcıların daha kolay, hızlı ve güvenli kullanabileceği uygulamalar üreterek rekabette ne derece öne çıkabiliyorlar? Kuşkusuz yerli ve yabancı kart çıkaran birçok kurum günden güne bu konulara daha çok zaman ve kaynak ayırmaktadır.
Bu noktada Türkiye’deki kart pazarında lider kurumlardan biri olan Akbank’ın müşterileri için sunduğu 2021 IDC Türkiye finans teknoloji ödüllü ürünü “dijital banka kartı”nı biraz incelemek istiyorum.
Önce hepimizin aşina olduğu kart başvuru sürecine bakalım. Herhangi bir kart edinme kararı verdiğimizde, kart almayı planladığımız kurulum websitesine veya varsa bir şubesine uğrayarak kart edinmek istediğimizi bildirip bilgilerimizi verir, gerekli formları imzalarız. Kontrollerden geçtikten sonra eğer uygun ise bize kart çıkartılacağı bilgisini alır ve kartımızın basılıp bize ulaştırılmasını bekleriz. Kartımız elimize geldiğinde kullanıma açılır. Bu hepimizin yaşadığı ve çok standart olduğunu düşündüğü bir rutin.
Akbank’ın yeni dijital banka kartı ile alışveriş yapmaya başlamak için tamamen self servis ve hızlı bir süreçten yararlanabiliriz. Nasıl mı? Kartın “dijital” oluşu tam da bu noktada devreye giriyor.
Örneğin o çok sevdiğimiz internet sitesinde gezindiğimizi ve bir t-shirt’i beğendiğimizi varsayalım. Bu ürünü almak istediğimizi fakat herhangi bir kartımızın olmadığını düşünelim. “Akbank mobil” kullanıcısı isek, bankanın uygulamasına girip, hemen “anında dijital kullanım” özellikli bir banka kartına başvurabiliyoruz. Eğer aktif bir hesabımız yoksa onu da açıp, gerekli para transferini de yine aynı uygulama içinden rahatlıkla yapabiliyoruz.
Kriterlere uygun isek, kart başvurumuz onaylanıyor ve adımıza yaratılan dijital banka kartımıza dair kart numarası, son kullanım tarihi ve CVV bilgileri anında uygulama içinde gösteriliyor. Bu sayede, beğendiğimiz t-shirti dakikalar içinde alma imkanına sahip oluyoruz. Tabi ki kart bilgilerimizi gördüğümüz bu uygulama, güvenlik testlerinden geçirilmiş ve tamamen güvenli bir altyapı sunmakta.
Dijital banka kartının hemen kullanım özelliği dışında, bir diğer önemli özelliği de kullanım limitlerinin belirlenebilmesi. Birçok kart kullanıcısı daha güvenli bulduğu için e-ticaret harcamalarında sanal kart kullanmakta ve alışveriş öncesi limitlerini ayarlayarak daha güvenli bir deneyim elde etmekte. Dijital banka kartı ile sanal kart ihtiyacı olmaksızın, e-ticarete özel limitlerinizi kendiniz artırıp azaltarak kontrolü elinizde tutabiliyorsunuz. Bu işlemi Akbank mobil uygulaması içinden hızlıca yapabiliyorsunuz.
E-ticaret satın alma alışkanlıklarımızda geniş yer bulsa da, fiziksel kart kullanım ihtiyacımız da hala devam ediyor. Kartımız elimize ulaşana kadar, ATM üzerinden QR yöntemi ile para çekebiliyor, temassız POS’larda NFC methodu ile işlem yapabiliyoruz.
Dijital banka kartı başvurumuz sonrasında adımıza yaratılmış fiziksel kartımız da adresimize yollanmak üzere yola çıkmakta. Fakat büyük bir farkla. Geleneksel kartların üzerinde açık şekilde gösterilen kart numarası, son kullanma tarihi ve CVV bilgileri kartların üzerinde yer almıyor. Bu uygulamanın amacı, kart bilgilerimizi meraklı gözlerden uzak tutarak tamamen güvenli bir süreç yaratmak. Sadece isminizin yer aldığı sade, güvenli yani yeni nesil bir kart sahibi oluyoruz.
Üstelik tüm bu deneyimi sunan kartlara ücretsiz sahip olabiliyor, kart başvuru sonucumuzu da beklemeksizin anında görebiliyoruz.
Peki hali hazırda bir Akbank debit kartımız varsa, yine de yeni bir kart mı almalıyız? Hayır :)“Akbank mobil” uygulaması üzerinden bir buton yardımı ile kartımızı anında dijitale dönüştürebiliyoruz. Bu bize nasıl bir fark yaratıyor? Dijitale dönüşmüş kartımızın bilgileri de anında uygulama içinde açık şekilde gözüküyor. Oturduğumuz koltuktan kalkıp cüzdanımızdan kartımızı almak zorunda kalmadan, mobil uygulama içinde açık şekilde yer alan kart numarası, son kullanma tarihi ve CVV bilgileri ile hızlı ve zahmetsizce beğendiğimiz t-shirti alabiliyoruz. Herhangi bir sebeple kartımızı yenilemek istersek de sadece ismimizin yer aldığı, yeni nesil kartımız adresimize gönderiliyor.
Gün geçtikçe ve ödemeler dünyası çeşitlendikçe, bu süreçte kullanılan enstrümanlar da hiç kuşkusuz gelişip değişmeye devam edecekler. Çoğumuz daha yoğun hayatlar yaşadığımız için, pratik ama bir o kadar da güvenli çözümler bugün olduğu gibi gelecekte de fark yaratıp öne çıkıyor olacaklar.
Devinimi asla durmayan ödeme sistemleri dünyasında yeni gelişmeleri ve hayatımızı kolaylaştırabilecek farklı ürünleri beraber inceleyeceğimiz yeni yazılarımızda görüşmek üzere!
Seda Özkara
Akbank Bilgi Teknolojileri — Ödeme Sistemleri
Debit ve Prepaid Kartlar Ürün Sahibi
Kaynaklar;
https://www.dinersclub.com/about-us/history
https://tr.wikipedia.org/wiki/Kredi_kart%C4%B1
https://www.eticaret.gov.tr/haberler/10040/detay
