Yasal Raporlama Altyapı Dönüşüm Programı

Fulyainal
Akbank Teknoloji
Published in
4 min readOct 13, 2023

Yasal Raporlama Nedir?

Finansal kurumların BDDK, TCMB, TMSF vb. resmi kurum talebiyle, kurumun finansal veri ve müşteri bilgilerinin farklı format ve detaylarda istendiği, resmi kurumun açıkladığı periyotlarda, zamanda ve mevzuata uygun veri ile resmi kurumlara iletilen rapor setleridir.

Akbank Yasal Raporlama

Akbank, yasal otoritelere halihazırda ana bilgisayar (mainframe) üzerinden kurgulanmış ve rapor özelinde diklemesine bir mimari ile çalışan sistem üzerinden raporları göndermektedir.

Ana bilgisayar üzerinde tutulan veriler genel anlamda şu şekildedir:

Yasal Raporlama Altyapı Dönüşüm Programı ile sorumlu olduğumuz raporları artık ana bilgisayar (mainframe) üzerinden değil, tamamen açık sistem üzerinden tasarımlarını yapıp, kontrol ve log’lama mekanizmalarını da devreye alıp gönderimini sağlıyoruz.

Farkımız, yasal raporlamalarda uçtan uca otomasyonu da sağlıyor olmamız.

Anlık veri kaydının yansıtıldığı (Informatica CDC) ya da Batch olarak alınıp tutulduğu Operasyonel Veri Deposu (ODS) üzerinden alınan verileri, Informatica Power Center ile işleyip yasal raporlamalarda kullanılan Datamart’ları oluşturuyoruz. Datamart’lar üzerinde hem kaynak sistemler hem de kendi içlerinde doğruluğunu sağlayacak kontrol mekanizmaları oluşturuyoruz. Bu noktada validasyon ağımız ise oldukça geniş.

Neden Modelledik?

Yeni altyapı sayesinde aşağıdaki maddelerde kazanım sağladık:

• Standartlaştırma: Tablola isimleri, veri tipleri, tablodaki alan isimleri belirlenen standartlara göre tanımlanmıştır.

• Farklı ortamlardaki veriyi aynı çatı altında toplama

• Veri okunurluğunu arttırma

• Sadeleştirme: Farklı kaynaklardan alınan verilerin sadeleştirilip okunurluğu arttırılması, kullanıcının kullanımını kolaylaştırmaktadır.

• Tutarlılık sağlama

• Aynı şema altına toplanan kaynak verilerin birbirleri arasında ilişki kurulmasının, modellenmesinin ve sorgulanmasının maliyeti azaltıldı.

Veri Kalite Kontrolleri

Veri kalite kontrollerimiz her bir akış bitiminde otomatik olarak başlamakta ve bize verideki tutarsızlıklar hakkında bilgi vermektedir. Kontrollerimiz mantıksal, şekilsel ve trend analizi şeklinde olmaktadır.

Raporlama Önyüzü

Bir sonraki adımda yasal raporlama Datamart’larını kullanarak raporlama sürecini başlatıyoruz. Yasal otoritelerin talep ettiği tüm raporları bu süreçte hazırlıyor, aynı şekilde raporların kendi içlerinde çapraz kontrol süreçlerini de işletiyoruz. Problem tespit ettiğimiz durumlarda ilgili iş birimlerine alert oluşturuyoruz. Tüm bu adımları Magic Reports adını verdiğimiz Java tabanlı önyüz ürünü ile de destekliyoruz. Peki bu ürün tam olarak ne yapıyor?

Manuel müdahale olmadan raporların yasal otoritelere iletilmesi için ekran üzerinde olması gereken tüm kontroller yer almaktadır.

· Özet raporlara konu olan kayıtların detaylarını sorunsuz ve basit şekilde gösterebilen drill down/backtrace özelliği yer almaktadır.

· Rapor edit’leme, log’lama olanakları yer almaktadır.

· Sistemdeki her tür erişim ve müdahaleye ilişkin log’lar ve denetim izleri 10 yıl süreyle değiştirilemeyecek şekilde saklanmaktadır.

· Onay ve kullanıcı yetkilendirme mekanizması yer almaktadır.

· Rol yapısı desteklenmektedir.

· Manuel veri yükleme altyapısı sunuluyor. Onay altyapısı ve log’lama altyapısı yer almaktadır.

· Arşiv verilerine kolayca erişilebiliyor ve bu veriler ile kolayca rapor üretilebiliyor.

· Geriye dönük veya aynı dönem için tekrar rapor üretebilme olanağı yer alıyor.

· Raporlar gerekli durumlarda güncel veri + eski versiyon veya tarihsel veri + güncel versiyon esnekliğinde üretilebiliyor.

· Otomatik rapor gönderim, sonuç kontrol, sonuçları izleme altyapısı yer alıyor.

· Resmi kurumlara web service, ftp/sftp gibi yöntemlerle entegre olabiliyor.

· İzleme ve dashboard ekranlarında raporların durumu, olası hatalı kayıtlar görüntülenebiliyor, düzeltme kayıtları da gönderiliyor.

· Rapor çıktıları fixed/delimited flat dosya ya da csv, txt, excel, zip, xml, json vs. formatlarda üretilebiliyor.

· Field bazında veri lineage izleme altyapısı sunulmaktadır. Field bazında validasyon, izlenebilirlik, yetkilendirme altyapısı yer almaktadır. Tüm alanlar için veri sözlüğü oluşturulmaktadır.

· Güncel ve arşiv verileri üzerinde dinamik sorgular oluşturup, bu sorgu sonuçlarını excel formatında çıktı alarak kendi özet veya detay raporlar oluşturulmaktadır.

· Büyük hacimli verilerde kriterler belirlenerek pivot tablo ya da özet raporların hazırlanmasına olanak sağlanmaktadır.

· Raporların birbirinden bağımsız çalışabilmesi/hazırlanabilmesi sağlanmaktadır.

· Parametre yükleme ekranları yer almaktadır.

· Delegasyon ekranı yer almaktadır.

· Web servis entegrasyonu yer almaktadır.

· Ekran üzerinde onay ve log yapıları yer almaktadır.

· Ekranda rapor-datamart, rapor-rapor, cross-check sorgulama yapılmaktadır.

· Rapor-mizan kontrolleri yapılmaktadır.

Bir sonraki yazımızda görüşmek üzere…

--

--