Freelance tasarlamaya hazır mısın?
En yaratıcı işlerini üretmek için, bağımsız çalışmayı öğrenmelisin.
Tüm dünyada enflasyon yükseliyor. Çoğu sektör gibi, iletişim sektöründe de ödenen maaşların artışı, enflasyon artışına yetişemiyor. Üstelik çalışandan beklentiler enflasyon oranından bile daha hızlı büyüyor. Ekonomik krizi derinden yaşayan şirketler kazançların düşeceğini ama çalışma saatlerinin artacağını söylüyorlar. Facebook, Netflix gibi dev şirketler bile eleman çıkartıyor, küçülmeye gidiyorlar. Hal böyle olunca birçok kişinin aklından freelance çalışmak, kendi işinin patronu olmak geçiyor.
2000'li yılların başından beri bağımsız projeler üreten, Türkiye’deki etkili marka tasarımcılardan biri olarak, bağımsız çalışmak isteyenlere yardımcı olmak için bu yazı serisine başladım. Yıllar içinde öğrendiklerimi, benzer hayalleri kuranlara medium’da paylaşacağım yazı dizisiyle anlatmayı planlıyorum.
Tek kişilik dev kadro
Bağımsız bir tasarımcı, sadece yaratıcı alanlardan değil, ortalama bir şirketteki herkesin görevinden sorumludur. Aynı anda müşteri temsilcisi de, finans müdürü de, genel müdür de, tasarımcı da siz olacaksınız. Bu ne anlama geliyor adım adım açıklayalım.
Bağımsız tasarım kariyerinizde bir müşteri temsilcisi gibi “Yeni Müşteri” bağlantılarından sorumlu olacaksınız. Yani mevcut müşterilerinizle etkili bir iletişim kurgularken, yeni müşteri kazanmanın yollarını da keşfetmelisiniz.
Bir genel müdür gibi etkili bir proje yönetimi kurgulayabilmeli, zaman planlaması ve kaynakları verimli kullanmayı öğrenmelisiniz.
Verimliliğinizin belki de en önemli kaynağı finansman konusunda da başarılı bir finans müdürü gibi çalışmalısınız. Sahip olduğunuz bütçeleri profesyonel bir şekilde yönetebilmeli, ödeme takibinizi etkili biçimde yapabilmelisiniz.
Bunların üstüne bir de bağımsız tasarımcı olmanın yenilikçi yöntemlerini geliştirmekle, rakiplerinizden farkedilebilir şekilde ayrışmakla yükümlüsünüz. Üstelik ihtiyaçlar, müşterilerin beklentileri her geçen gün değişiyor, evriliyor.
Para, Para, Para
Eğer okumadınızsa alttaki “Tasarımcılar nasıl fiyat verir, Christopher Nolan’ın fiyata etkisi nedir?” yazısını okumanızı öneririm. Bağımsız çalışmanın belki de en kritik kısmı, fiyatlandırma konusunu çözmekle başlıyor.
Fiyatlandırma konusundaki söyleyebileceğim bir diğer kritik ipucu: benzin deponuzu mümkün olduğu kadar dolu tutmanız gerektiği. Yani banka hesabınız her zaman belirli bir bakiyenin üstünde olmalı. ilk aşamada 6–9 ay, bir sonraki aşamada 12–18 ay hiç para kazanmasanız, hiç iş yapmasanız dahi yaşam giderlerinizi karşılayabilecek birikime sahip olmalısınız. Çünkü bağımsız çalışırken evdeki hesap çarşıya uymayabilir, projeler, ödemeler beklediğiniz gibi gitmeyebilir. Sizin dışınızdaki etkilere hazırlıklı olmalısınız.
Üstelik bu birikim, size olası bir kötü müşteriye “hayır” diyebilme, olası bir düşük teklifi geri çevirebilme gücünü de verir. Bazen vereceğiniz bir “hayır” yanıtı, yaşam enerjinizi korumanızı sağlar. Bağımsız çalışmanın en kritik süper gücü, finansal bağımsızlığınızın sürekliliğini sağlayabilmektir.
Vakit nakittir
Birikimlerinizi sağlayacak en önemli kaynağınız ise zamanınızdır. Bağımsız çalıştığınızda birisi size sürekli yapmanız gerekenleri söylemediği için herşey daha kolay görünebilir. Etkili bir zaman planlamasıyla herşeyi gerçekten daha kolay hale getirebilirsiniz. Ama buradaki anahtar nokta, yapacaklar listenizde sadece tasarım veya üretim olmayacağını hatırlamaktır. Her zaman başka başka görevlere hazırlıklı olmalısınız.
Örneğin bağımsız çalışmanızın ilk günlerinde, yeni müşteri bağlantıları ve tanışma toplantılarını da mesainizin bir parçası olarak düşünmelisiniz. Bir proje üstüne çalışırken, müşteriyi ve projeyi anlamak için planlayacağınız görüşmelerinizi de hesaba katmalısınız.
Etkili bir süreç yönetimi için, belirli konularda dışarıdan kaynaklar kullanabilir, zaman zaman farklı kişilerle iş birliği içine girebilirsiniz. Farklı şapkalarınızın olduğu bağımsız kariyerinizde, zamanınızı verimli hale getirebilecek her türlü esnekliğe açık olmalısınız.
Kurabildiğin iletişim kadar bağımsızsın
Daha önce çalıştığın şirketlerde müşteri temsilcileri üstünden yürüttüğün iletişim yaklaşımıyla, bağımsız tasarımda gönülleri fethedemezsiniz. Sadece email üstünden iletişim kurarak, müşterinizle güçlü köprüler atamazsınız.
Bağımsız tasarımcı olmak, küçük bir şirket gibi davranmak, müşteriyle daha sıcak ilişkiler kurmak anlamına da gelir. Müşterilerinizle yürüteceğiniz güçlü bir iletişim, aranızdaki güveni güçlendirecek, sizinle çalışanların kendilerini rahat hissetmelilerini sağlayacaktır. Böylesi bir yaklaşımda her türlü soruna pozitif yaklaşabilmeli, empati yeteneğinizi sürekli geliştirmelisiniz.
Eğer müşteriniz size karşı kendini güvende hissederse, çalışma alanındaki bağımsızlığınız genişleyecek, müşterinin size verdiği yetkileriniz artacaktır. Unutmayın yetki verilmez, doğru iletişim ve kararlarla alınır.
En büyük müşterin kendinsin
Bağımsız tasarımcılığın temellerini aktardığım bu ilk yazıda söyleyebileceğim bir diğer önemli şey ise: Bağımsız çalışırken kendi tanıtımına da zaman ayırman gerektiğini unutmamalısın.
Çalışmalarını tanıtmak, uzman olduğun konularla ilgili doğru hedef kitleye ulaşmak için aktif bir içerik stratejisi geliştirmelisin. Ürettiğin tüm projeleri, etkili sunumlarla sosyal medya üstünden hedef kitlene aktarmalısın. Hedef kitleni, potansiyel müşterilerini tanımlayabilmeli, onlara nasıl yardımcı olabileceğini doğru şekilde aktarabilmelisin. Bu alanda çalışan bir profesyonel olarak, kendi söküğünü dikebilen bir terziye dönüşmelisin. Başarılı bir bağımsız tasarımcı olmak istiyorsan, terzi kendi söküğünü dikemez dememelisin.
Tüm Dünya Seni Çağırıyor
Pandemiyle beraber büyük küçük birçok şirket bağımsız çalışanlara ihtiyaç duymaya, belirli konularda işinde uzman freelance tasarımcıları aramaya odaklandılar. Markalar kadar, ajansların, tasarım stüdyolarının da daha çok freelance tasarımcı aradığı yeni bir çağa girdik. Özellikle uluslararası iş ilanlarında uzaktan ve bağımsız çalışanlara duyulan ihtiyaç artıyor.
Geleceğin ışıl ışıl parladığı bu süreçte, bağımsız çalışmanın ipuçlarını paylaştığım bu maceraya sen de katıl. Sorularını, zorlandığın konuları Instagram, Twitter veya email üstünden bana ulaştır. Umarım güç seninle olur ve bağımsız tasarlamanın potansiyelini hep birlikte keşfedebiliriz.
Bağımsız müzisyen Brian Eno’nun dediği gibi “Eğer hayatının en yaratıcı işlerini üretmek istiyorsan, bağımsız çalışmayı öğrenmelisin.”
Buna benzer yeni yazılardan haberdar olmak istersen Antrepo’ medium kanalını takip edebilirsiniz.
