Artificial Intelligence — Yapay Zeka II

Bir önceki yazımda Yapay Zeka’nın ne olduğu ve amaçlarından bahsetmiştim. Bugün de alt alanlarından biraz bahsedeceğim.

YAPAY ZEKA ALANINI OLUŞTURAN ALT ALANLAR HANGİLERİDİR?

Yapay Zekanın kapsamı geniştir. Ancak aşağıda listelenen alt alanların her biri yapay zeka alanının önemli parçalarıdır:

I.Uzman Sistemler(Expert Systems)

II.Doğal Dil İşleme(Natural Language Processing)

III.Bulanık Mantık(Fuzzy Logic)

IV.Robot Bilimi(Robotics)

V.Yapay Sinir Ağları(Artificial Neural Networks)

Makine öğrenmesi ve derin öğrenme de yapay zekanın alt bileşenleridir ve bununla ilişkili gayet ayrıntılı bilgileri de yazmaya devam edeceğim. Şimdilik genel olarak makine öğrenmesi kavramına bakalım.

MAKİNELER NASIL ÖĞRENİR?

Makine öğrenmesini(machine learning), yapay zekanın(artificial intelligence) bir biçimi gibi görebiliriz.Bir bilgisayar bilimcisine “makine öğrenmesi nedir?” şeklinde bir soru yöneltseniz alacağınız cevap büyük olasılıkla çok teknik olacaktır ve algoritmalar, örüntüler(patterns), denetimli ve denetimsiz öğrenme gibi bir çok kavramı içerecektir.

Oysa basit bir tanım şöyle olabilir: “Makine, kendisine verilen verilen çok sayıdaki veri örüntüsünden belli bir tanesini tanıdığı zaman öğrenmiş demektir. Mesela yüzlerce ya da binlerce insan resmini makineye verip her birinin insan olduğunu etiketlerseniz ve makine yeni gelen bir resmin “insan” olduğunu kendisi tespit ederse, öğrenmiş demektir.

Öğrenme aşamasında ne kadar çok öğretici resim girilirse makine o kadar hızlı öğrenecektir.

Tabii elbette bu öğrenmenin arkasında bazı algoritmalar olacaktır. Yapay sinir ağları, destek vektör makineleri ve diğerleri…

Öte yandan bilgisayarlar tamamen analitik makinelerdir; çok hızlı işlem yaparlar. Yüzlerce veri bilimcinin bir yılda yapacağı işlemleri, bir iki dakika içinde yapma yeteneğine sahiptirler.

Makine Öğrenmesi(Machine Learning) terimi aslında pek de yeni değildir.Bu terim, ilk kez 1959 yılında Arthur Samuel tarafından tanımlanmıştır. Ancak teknoloji henüz yeteri kadar gelişmediği ve o zamanki hesaplama gücü ve hızı büyük miktarda veriyi makul hızda işlemeye müsait olmadığı için, terim fantazi bir şey olarak pek yaygınlaşamadı.

Oysa günümüzde hem bilgisayarların depolama kapasitelerinin hem de hızlarının çok artması ile tabiri caizse, “makine öğrenmesi” çağı başlamış oldu.

Bugün yapay zeka uygulamaları günlük hayatın normal bir parçası olmuştur. Örneğin bankacılıkta ,kredi kartları işlemleri ya da diğer işlemlerin normal dışı(fraud) olup olmadığının tespiti ,bir yapay zeka uygulamasıdır. Gene online soru-cevap sistemleri de yapay zeka uygulamaları arasındadır.

Yapay zeka ayrıca, arama motorlarında(search engines) ya da tavsiye motorlarında da (recommendation engine) kullanılmaktadır.

Sonraki yazımda makine öğrenmesi ve elemanlarını detaylı inceleyeceğim.