Artificial Intelligence — Yapay Zeka I

Prof Dr. Mitat Uysal
Appcent
Published in
2 min readApr 26, 2021

Bu bölümün başlangıcında, önce yapay zekanın tanımını yapacağız.
Böylece ne anlam ifade ettiği ve hangi konu ve prensipleri kapsadığı
konusunda bir fikrimiz olacak.

Yapay Zeka (Artificial Intelligence), bu konuyu ilk başlatan kişi olan
John McCarthy’ye göre şöyle tanımlanabilir: “Yapay zeka,
bilgisayarlara, bilgisayar kontrollü robotlara ya da bir yazılıma, akıllı
olarak düşünme yeteneği sağlayan bir yol ya da yöntemdir. Amaç
akıllı insanların düşünerek yapabildiklerini makinalara ya da
yazılıma da yaptırmaktır.

Yapay zekayı oluşturmak için bazı gözlem ve bilgilere ihtiyaç olduğu
aşikardır. Bunlar şöyle açıklanabilir:
I.İnsan beyninin çalışma mekanizması, nasıl düşündüğü
II.İnsanların nasıl öğrendiği ve nasıl karar verdiği
III.Problem çözme teknikleri
Bu tür çalışmalar sonucunda elde edilecek model ve metotlardan
faydalanılarak, yapay zekayı fiilen devreye sokacak yazılım ve
sistemler geliştirilir.

YAPAY ZEKA HER ŞEYİ ÇÖZEBİLİR Mİ?

Bu noktada insanın aklına tartışmasız bir biçimde şu soru gelir: “Bir makina bir insanın yapabildiği biçimde düşünebilir ve davranabilir mi?”
Burada hemen aklımıza 1950 yılında ünlü matematikçi ve bilgisayar
bilimcisi Alan Turing’in Mind dergisinde yayınlanan makalesinde
ortaya koyduğu test geliyor. Çeşitli versiyonları olmasına rağmen
basitçe şöyle ifade edilebilir: “Bir takım soruları bir insana ve bir
bilgisayara soralım, aldığımız cevapların hangisinin bilgisayar
hangisinin insan tarafından verildiği ayırt edilemiyorsa bu
durumda bu bilgisayarın insanın düşünme yeteneğine eriştiğini
söyleyebiliriz.”

Eugene Goostman yazılımının Turing testini geçtiği iddialarına
karşılık buna itiraz edenler de var.
Ayrıca Cleverbot yazılımını geliştirenler de Turing testini geçtiklerini
iddia ediyor ancak bu da tam kabul görmüş değil. Yani şu anda aynen
insan gibi düşünme yeteneğinde yapay zeka ürünlerinin devrede
olduğunu tam söyleyemiyoruz ancak bu konudaki çalışmalar çok hızlı
bir biçimde ilerlemektedir.

YAPAY ZEKANIN BAŞLICA AMACI NEDİR?

Yapay zeka biliminin en önemli iki amacı aşağıdaki biçimde
belirtilebilir:

I.Uzman sistemler(expert systems) oluşturmak.
Uzman sistem deyince şunu anlıyoruz; belli bir konuda bir insan
uzman nasıl davranıyorsa o konuda aynı biçimde davranacak bir
bilgisayar sistemidir. Örneğin; bir tıp doktoru bir hastanın
bulgularında hangi teşhisi koyuyorsa o bulgularla aynı teşhisi
koyacak bilgisayar sistemi bir tıbbi uzman sistemdir.
Bu sistemler akıllı davranışlar sergiler, öğrenme yeteneğine sahiptir,
açıklama ve sunum yaparlar ve kullanıcılarını yönlendirirler.
II.İnsan aklını makinalarda gerçekleştirmek.
Böylece anlayan, düşünen öğrenen ve insan gibi davranan sistemler
oluşturmak.

YAPAY ZEKA HANGİ BİLİM DALLARI TARAFINDAN DESTEKLENİR?

Bilgisayar bilimi, Biyoloji, Psikoloji, Sosyoloji, Felsefe, Dilbilimi, Matematik,
Nöron Bilimi ve Mühendislik yapay zekanın gelişimini destekleyen bilim
dallarıdır. Bu alanların herbirinin yapay zeka alanına önemli katkıları vardır..
Özellikle muhakeme, öğrenme ve problem çözümü ile ilişkili bilgisayar
fonksiyonlarının geliştirilmesi yapay zeka alanına önemli bir alt yapı
sağlamaktadır.
Yapay Zeka’nın ne olduğu ve amaçlarından bahsettiğim bu yazımdan sonra alt alanları, makina öğrenmesi ve derin öğrenme üzerine de yazmaya devam ediyor olacağım.

--

--