Nhật ký công việc — chất xúc tác cho sáng tạo
‘Nhật ký công việc’, đây không phải lần đầu mình sử dụng khái niệm này. Mình từng khuyến khích nhiều bạn mà mình gặp nên viết ‘nhật ký công việc’, và hãy nghĩ rằng Page ‘Mỗi tuần 1 công việc’ là 1 kiểu ‘nhật ký công việc’.
‘Nhật ký công việc’ là gì?
‘Nhật ký công việc’ (work journal/diary) là những ghi chép hằng ngày về trải nghiệm, suy nghĩ, cảm xúc trong công việc mà bạn trải qua trong một ngày. Kể cả được nhắc đến trong các nghiên cứu nhiều, và nhiều người biết được ứng dụng của nó nhưng không phải ai cũng sử dụng, dù là ở quốc gia nào. Đối với Việt Nam, ‘nhật ký công việc’ có lẽ cũng khá xa lạ, bị hiểu sai, hoặc có được áp dụng nhưng không thường xuyên. Vậy thì lí do gì nên có ‘nhật ký công việc’? Viết gì trong đó? Và nên được sử dụng ra sao?
Lợi ích của ‘Nhật ký công việc’
Hầu như mỗi ngày trong 1 năm qua mình đều viết những điều mình làm, không làm, mình thấy, nghe, đọc được hay suy nghĩ, cảm nhận, bất kể ngày ấy là ngày nghỉ hay ngày làm việc. Với cá nhân mình, việc ghi chép lại như thế giúp mình
1. Hiểu được bản thân
Những ngày đầu viết, mình viết dường như để cho người khác đọc, không phải để cho mình đọc, và như thế trở nên gượng ép, cố moi ra ý để viết, thậm chí nói sai đi để nó trông hay ho hay nói cách khác mình không trung thực với bản thân. Càng viết, mình càng nhận ra tầm quan trọng của việc trung thực với bản thân, và lúc này ‘nhật ký’ mới thực trở thành ‘nhật ký’. Mình viết đúng hơn với những gì mình nghĩ, cảm và lúc ấy mình thấy rõ hơn 1 ngày làm việc mình đã có gì tốt, chưa tốt, cái gì có thể làm tốt hơn, cái gì có thể lược bớt; ngoài ra, mình cũng thấy được sự tiến triển của bản thân ra sao mỗi lần đọc lại.
2. Lưu giữ ý tưởng nguyên bản
Mình không có trí nhớ tốt, hoặc có tốt đi nữa thì cũng có giới hạn, nên ghi nhận lại là cần thiết. Bản thân mình hay nghĩ ra cái này, cái này, hoặc suy ra điều này điều kia mà nếu không kịp ghi nhận, mình sẽ quên. Mình cũng không sợ bị ăn cắp ý tưởng, bởi ý tưởng sẽ mãi là ý tưởng nếu không được hiện thực hóa, và mình không phải là người duy nhất có ý tưởng ấy, nên chẳng cần phải tưởng bở và giữ khư khư. ‘Nhật ký công việc’ giúp cho mình lưu giữ những ý tưởng, viết lại chúng từ những gì sơ khai nhất đến thậm chí thành hình và phát triển, như Travelearn hay TUIx là ví dụ. Viết ‘nhật ký công việc’ cũng làm giảm nguy cơ ý tưởng, ký ức bị thay đổi sau một thời gian viết lại. Chẳng hạn, lúc này mình viết lại về những gì xảy ra thì mình không còn ghi nhận, phản ánh đúng những gì mình đã nghĩ, đã cảm lúc ấy nữa, nên tính chính xác giảm đi nhiều. Đây cũng là lí do mình không nghĩ đến chuyện viết sách lúc này, bởi người kể lại lúc này, không còn là người lúc sự kiện xảy nữa rồi.
3. Giúp mình duy trì được thái độ tính cực
Như mình kể ở ý 1, mình có thể thấy được sự tiến triển của bản thân và điều này rất quan trọng cho thái độ tích cực của mình. Động lực quan trọng nhất trong công việc là thấy được sự tiến bộ của mình. Mình không quan trọng tiến bộ ấy lớn hay nhỏ, miễn sao có tiến bộ là tự nhiên thấy vui hơn, thích thú hơn với công việc và cũng nhờ đó mà có thể làm tốt hơn. Chính ‘nhật ký công việc’ cho phép mình thấy được những tiến bộ trong cách làm, cách suy nghĩ, cách quản lý cảm xúc, … và nhờ đó mình có tư duy tích cực hơn.
Còn có những lợi ích khác nữa với khả năng tập trung, sự cam kết với bản thân, tính kiên trì, giảm bớt lỗi, … hoặc bạn cũng có thể nhận ra những điều khác nữa khi tự thực hiện.
Vậy thì, viết gì trong ‘nhật ký công việc’?
Bạn có thể xem lại những bài viết đã qua bằng cách vào xem trong các album hình ‘Timeline photos’ hoặc ‘Mobile uploads’. Mình tóm tắt vài nội dung mà mình viết lại, có những điều mình không viết, giữ lại cho mình, nhưng đến 90% là có gì viết nấy
- Những gì đã làm trong ngày, với ai, ở đâu, chuyện gì xảy ra, cảm xúc lúc ấy ra sao
- Những gì học được trong ngày
- Những ý tưởng (nếu có) đến lúc nào, nhờ đâu
- Những kết quá có được, những thành công hoặc chưa thành công trong ngày
Việc viết xuống như quá trình tự soi mình nên mình luôn cố gắng để
- Trung thực nhất có thể ở cả việc đã làm, lẫn cảm xúc đã-đang có
- Viết vì mình chứ không phải vì người
- Viết rõ ràng, rành mạch
- Không nhất thiết logic nhưng phải đúng
- Cứ viết cho dù cảm thấy ngày ấy chẳng có gì đặc biệt
Mình biết có lợi như thế, biết nên viết gì, vậy sử dụng thì như thế nào?
Dưới đây là những điều mình đã-đang làm hoặc dự kiến làm
- Đọc lại các bài viết
- Theo dõi sự phát triển của 1 ý tưởng hay có ý tưởng nào từng viết mà giờ quên rồi
- Theo dõi sự thay đổi cảm xúc, cách làm của bản thân khi đối mặt với 1 vấn đề, công việc, kiểu người, …
- Theo dõi những tiến bộ của bản thân
- Tìm cách để làm tốt hơn, duy trì được trạng thái tích cực trong thời gian dài
- và còn nữa :D
Mình cho rằng ‘nhật ký công việc’ rất hữu ích và quan trọng. Chỉ cần 10 phút mỗi ngày, hoặc nhiều hơn càng hay, để viết lại nhưng những gì nó mang lại sau đó là hiệu suất làm việc, hiệu quả công việc và những lợi ích khác về tinh thần, đời sống. Bạn cứ thử đi, sẽ rõ :)
