Çeviri | 4. Açık Veri Barometresi Raporu

Açık Veri ve Veri Gazeteciliği Derneği
AVVGD Blog
Published in
19 min readJun 8, 2017
Orijinal rapor: http://opendatabarometer.org/4thedition/report/

Raporu Türkçeye Çeviren: Pınar Dağ

Editör:Ayşegül Engür

İçindekiler

1 İçerik

2 Bulgular ve Tavsiyeler

3 Açık Veri Eğilimleri

4 Sonuçlar

1. İçerik

World Wide Web Vakfı şuna inanıyor:

1) Açık veriler herkes için olmalı — herkes için bir hak

2) Açık veriler insanların ihtiyaç duyduğu veriler olmalı

3) Açık veriler, insanların kolayca kullanabileceği veriler olmalı

Açık Veri Barometresi’nin dördüncü baskısından elde edilen bulgular, barometre kapsamında incelenen hükümetler açıklık hedeflerine doğru ilerliyorlarsa da, bu süreç bir politika olarak değil, bir istisna olarak görülüyor hala.

Bu neden önemli? Herkes açık bir web üzerinde açık verilere erişebilmeli ve kullanabiliyor olmalı. İyi veriler olmadan, hükümetlerin aldığı kararları, yaptıkları politikaları, bütçe yapılandırılmalarını ve harcamalarını takip etmek mümkün değil.

Açık Veri Barometresi dördüncü baskısı, 115 ülkeyi ve yetki alanını kapsıyor. Son baskından bugüne açık veri politikalarına yönelik kapsam yüzde 25 arttı. Barometre kapsamında bölge bölge çalışma yapılan etkin ülkeler Kanada, İsrail, Kenya, Kore, Meksika ve Britanya. Genel olarak bu bulgular bölgesel şampiyonların son basımdan bu yana istikrarlı bir şekilde geliştiğini ortaya koyuyor.

Tablo 1: 4.barometrenin bölgesel şampiyonları, sıralamaları ve puanlar yer alıyor. [Tam sıralamalar çevrim içi veri araştırmasında mevcut]

Açık verilerin gerçek bir değişim sağlayabilmesi için, bugüne kadar 15'den fazla ulusal ve 25 yerel yönetim tarafından benimsenen Açık Veri Beyannamesi Tüzüğü’nde belirtilen ilkelere uygun olması gerekiyor.

Açık Veri Beyannamesi İlkeleri

Barometrenin 4. baskısı, çalışmadaki 115 hükümetin Açık Veri Beyannamesi ilkelerine karşı neler yaptıklarını içeriyor. Şartlar, politikayı değiştirme ve kullanıcı talepleri doğrultusunda kültürde ve açıklık pratiğini hükümete entegre etmede bir çerçeve çiziyor. Açık Veri Beyannamesi ayrıca daha fazla veri açma konusunda rehberlik etmeye yardımcı da oluyor. Bu hedeflere ulaşmak ve verileri yayımlamak için altı ilke öneriliyor:

Varsayılan olarak açık: Barometre, 115 ülkenin tamamında 15 anahtar veri setinin (arazi kayıtları veya devlet bütçeleri gibi) varlığını ve kalitesini analiz eder. Bu veri setleri, bazı ülkelerde % 97 oranında. Ancak, bu veri setlerinin % 29'u hâlâ çevrim içi olarak yayınlanmıyor ve yalnızca % 7'si gerçekten açık.

Güncel ve kapsamlı: Bulgularımıza göre, analiz ettiğimiz verilerin % 74'ü güncel (umut verici), ancak anket ile yapılan verilerin dörtte birinin çok sınırlı bir değere sahip olduğu anlamına geliyor.

Erişilebilir ve kullanılabilir: Veri setlerinin %73'ünün bulunması oldukça kolay. Araştırdığımız tüm veri setlerinin neredeyse % 10'u ücretsiz olarak mevcut değildi. Analiz edilen veri setlerinin yalnızca dörtte biri açık lisanlı -nitekim lisanslama veri kullanımı için büyük bir engel olmaya devam ediyor.

Karşılaştırılabilir ve birlikte çalışabilir: Verilerin yarısından biraz fazlası (%53) makineden okunabilen ve tekrar kullanılabilir bir formatta bulunur ancak makine tarafından okunabilir bir biçimde mevcut olan verilerin yalnızca %24'üne erişilebilir ve toplu olarak indirilebilir.

Yönetişim ve vatandaşların daha iyi katılımı için: Açık verilerin artan hükümet etkinliği üzerindeki etkisi, barometre kapsamında olan tüm hükümetler için 10 üzerinden sadece 1.20. Ortalama hala çok düşük. Benzer şekilde, hükümetin açık verilere ilişkin sivil toplulukla ne derece ilgili olduğu da ortalama 4.23 puan ile sınırlı kalmakta.

Kapsamlı geliştirme ve yenilik : Barometre açık verilerin etkisine bakarsak dezavantajlı grupların politika oluşturmada veya kamu hizmetlerine erişiminde yer alması üzerine bakıldığında hükümetlerin sadece %6'sının bu alanda bazı etkileri olduğu anlaşılıyor. Yenilik için gerekli olan veri (harita verileri veya toplu taşıma zaman çizelgeleri gibi) söz konusu olduğunda, ilgili veri setlerinin yalnızca %8'i gerçekten açık.

Bu rapor, açık veri alanındaki temalara ve trendlere daha geniş bir göz atmadan önce, önemli bulgulara ve tavsiyelere daha yakından bakmayı hedefliyor.

2. Bulgular &Tavsiyeler

Bu yılki Barometre genel olarak hükümetlerin veri açma taahhüdünde yavaşlama ve durgunluk gösterdiğine işaret ediyor. Bazı durumlarda ilerleme kaydedilmemiş bile.

Sonuç: Hükümetlerin çoğunun temel olarak alınan Açık Veri Beyannamesi ilkelerine uymadığı anlaşılıyor. Bu bağlamda doğru politikalar yürürlükte değil ve veri setlerinin açıklığı ve kalitesi yeterli değil. Bu açık verilerin insan hayatı üzerindeki etkisinin ve kalitesinin sağlanması açısından henüz yol bir yol katedilemeyeceğini de gösteriyor.

Ancak beyannameyi resmi olarak kabul eden ülkeler ilerleme kaydediyor. Son yıllarda performansları gelişmekte olan Britanya, Fransa, Kore ve Meksika gibi beyannameye uyup resmi olarak kabul edip, bölgesel açık veri lideri olan ülkeler de var.

I.Bulgu — 10 hükümet veri setinden 9'u açık değil

Barometrenin bu sayısında, 115 ülke çapında 15 farklı sektörden 1725 veri seti değerlendirildi. Sadece yedi hükümet, mevcut politikalarında varsayılan olarak açık verilere ilişkin bir bildirime yer veriyor. Ayrıca verilerin yalnızca %7'sinin tamamen açık olduğunu, her iki veri setinden yalnızca birinin makine okunabilir olduğunu ve yalnızca dörtte birinin açık bir lisansa sahip olduğunu tespit ettik. Barometrenin ilk baskısından bu yana, daha fazla veri, makine tarafından okunabilir bir biçimde ve açık lisans altında sunuluyorken, bugünkü durum küresel olarak açık veri setlerinin sayısının durağan olarak kaldığını gösteriyor.

Tablo 2: Barometrenin ( 1.2.3.4.) baskısı boyunca anahtar kelime olan ( open data, machine readable, openly licesed) açık veri göstergelerinin evrimleşmesi.(Ülke sayısı zamanla arttığı için, bu da rakamları etkileyebilir)

Hükümetler mevcut veri setlerine açık lisans eklediyse, diğer tüm ölçütleri karşılamışsa açık veri seti sayısı %15'den 2 katına kadar çıkabilir. Örneğin Kanada’da birkaç veri setinin lisansının açık olmaması, hala Britanya’nın başı çekmesine neden oluyor.

I.Tavsiye — “Hükümet Verileri Açık Olmalı” Yükümlüğü Yerine Getirilmeli

Hükümet tarafından sağlanan temel verilerin açık olması gerektiği yükümlülüğü yerine getirilmeli ve Açık Veri Beyannamesinde belirtilen — proaktif yayından açık lisanslama (kişisel olarak tanımlanabilen verilerin yer almamasına dikkat edilerek) ilkelerine uymalıdır. Buna ek olarak, hükümetler veri açma ve gerilemeyi önleme taahhütlerini yerine getirmelidir. Britanya, ABD ve Kuzey ülkeleri hükümetleri bu yıl geri adım attı. (Bulgu üçte görebilirsiniz)

Kişisel yasalarla ilgili verilerin varsayılan olarak açık olacağına, makine okunabilir formatlarında ve verilerin yeniden düzenlenmesine ve kullanılmasına izin veren açık lisanslar altında yayınlanacağına dair proaktif açıklama sağlamak için bilgi edinme yasaları / bilgi edinme hakkı yeniden düzenlenmelidir.

II.Bulgu — Hükümet Verileri Genellikle Eksik ve Düşük Kalitede

Hükümet verileri genellikle eksik, güncel olmayan, düşük kaliteli ve parçalanmış olur. Çoğu durumda, açık veri katalogları veya portallarına içerikler elle giriliyor. Ve bu işle görevli devlet kurumları arasında usul, zaman çizelgesi ve sorumluluklar sıklıkla belirsiz. Bu da açık veri yönetimi ve veri yayın yaklaşımını zayıflatır, fazla hataya eğilimli hale getirir.

  1. Ankete katılan 115 hükümetten 79'unun açık hükümet veri portalı olmasına rağmen, çoğu zaman en kapsamlı veriler resmi açık veri portalı dışındaki kaynaklarda yayınlanmakta. Bu ülkelerde, en kapsamlı veri setlerinin çoğunluğu (% 61) devletlerin diğer kurumları tarafından yayınlanıyor.
  2. Ulusal İstatistik Kurumları (UİK) tarafından önemli oranda referans verisi yayınlanıyor — bu da büyük olasılıkla açık veri kataloglarından daha iyi olan veri yönetimi uygulamalarına sahip oldukları için. Genel olarak, ankete katılan 115 hükümetten, referans verilerinin %24'ü UİK’lar tarafından yayınlanıyor. Açık veri portallarına sahip olan hükümetlerde bile, daha fazla referans verisi, açık veri portallarından (% 17) ziyade UİK(%22)’lar aracılığı ile sağlanıyor
  3. Veri kullanımı zordur çünkü üst veri veya rehberlik belgeleri mevcut olmuyor. Yayınlanan veri setlerinin sadece üçte birinden ( %31) daha azı bazı temel meta veriler veya tamamlayıcı rehber dokümantasyonu içeriyor.

II.Tavsiye — Hükümetler açık veriyi tüm ajanslar ve ilgili bölümlerden bağımsız yönetmeli

Açık verilerin uzun vadeli sürdürülebilirliğini garanti altına almak için tüm hükümet veri yönetimi uygulamaları ve sistemleri, veri yönetimi sürecinin başlangıcından itibaren açıklık göz önüne alınarak tasarlanmalıdır. Hükümetler, verilerin açılmasının ek bir adım olarak değil, hükümetin tamamına entegre edilmesi gereken bir şey olarak görmesi zorunlu.

Hükümetlerin veri yönetimi süreçlerini tam olarak gözden geçirmelerini ve otomatikleştirilmiş veri yayım süreçlerini BT sistemlerine yerleştirmelerini öneriyoruz. Bu, veri setlerinin en güncel ve eksiksiz sürümünün doğrudan kaynaktan halka açık olmasını sağlayacak. Ayrıca tek bir merkezi kataloğa verileri elle yükleme bağımlılığını da azalmayı sağlayacaktır.

Açık veri portalları, hükümet verilerine erişimi sağlamak için geçici bir çözüm olarak düşünülmeli ve daha tutarlı bir çözüm uygulanmalıdır. Bu veriler, yukarıda ana hatlarıyla belirtildiği gibi ilgili bölümlerin web sitelerinde otomatik bir şekilde yayınlanır ve gerçek zamanlı olarak merkezi bir portal oluşturmak için daha da otomatik bir adım atılmasını sağlar.

III. Bulgu — Açık verilerin başarısını sağlayan veya bozan şey, devam eden siyasi irade

Siyasi ivme açık veriyi tanıtmak ve ölçeklendirmek için bir anahtar. Bu bağlamda siyasi kararların önemi, Ukrayna, Arjantin, Filipinler, Burkina Faso ve Tanzanya gibi ülkeler tarafından gösterildi. Bu ülkeler bu sayıdaki barometredeki puanları ve sıralamalarındaki yerleri ile büyük ilerleme kaydettiler.

Bununla birlikte, siyasi iradenin barometre sıralamalarında istikrarlı bir ilerleme kaydede bilmesi için Kanada, Meksika, Japonya ve Kore’de olduğu gibi güçlü yasal ve politika temeli gerekiyor. Aksi takdirde, açık veri girişimleri (ve bunları ilerletmek için gerekli kaynaklar), Kosta Rika, Ekvador ve Ruanda’da olduğu gibi siyasi rüzgarlar değiştiğinde kurumuş olacak. Bu son üç ülkede başlangıçta açık veriler üzerinde olumlu bir ilerleme kaydedildi ancak hükümet eylemlerinin eksikliği ilerlemeyi önemli derecede bozuyor. Benzer şekilde, bir zamanlar açık veri liderleri olan İskandinav ülkelerinde ve Finlandiya’da, açık veri sıralamasında açıkça görüldüğü gibi önceki yerlerini korumuyorlar:

Tablo 3: İskandinav Ülkelerinin Sıralaması — 12.3.4.barometrelerin karşılaştırılması

Açık veri girişimleri, onları destekleyen liderlerin açıklık kültürünü teşvik eden daha geniş reformları gerçekleştirmedikleri veya açık verilerin açık veri için gerekli olan sürdürülebilir kaynakları ve politikaları sağlayacak doğru veri yönetimi yaklaşımlarına dönüştürülmediği sürece daha da kötüleşir. Bu barometrede yer alan ABD ve Britanya gibi ülkelerde bile hala sorundur. Yeni ABD yönetimi, bazı önemli veri setlerini web sitelerinden kaldırdı ve ABD’de açık devlet verilerinin geleceği konusunda endişelere neden oldu. Britanya ise ‘uygun hükümet verileri’ başlığı altında yeni politikalar geliştiriyor , yani varsayılan bir politika yoluyla yenilik yapmaya çalışıyor.

III. Tavsiye — Hükümetler, açık veri uygulamalarının siyasi görevlerin ötesinde olmasını sağlamak için Açık Veri Beyannamesini kabul etmelidir

Hükümetlerin Açık Veri Beyannamesi ilkelerini benimsemelerini ve uygulamalarını tavsiye ediyoruz:

  • Uygulama süreçleri, sorumlulukları, zaman çizelgelerini, uygun gizlilik ve veri koruma süreçlerini ve bunları yürütme sorumluluğundaki ulusal kurumları veya otoriteleri “varsayılan olarak açık” yetkiyle kullanmak üzere genel bir yeniden kullanım hakkını ortaya koyan güçlü bir politika temeli oluşturulmalı.
  • Üst veriler ve yayın sıklığı, veri stokları, dokümantasyon, kalite güvencesi prosedürleri ve kullanıcı geri bildirim yönetimi için kurallar da dahil olmak üzere tutarlı bir veri yönetimi stratejisi ve uygulaması yapılmalı

Bu siyasi geçişlerin ötesinde açık veri kültürünün oluşturulmasında sürdürülebilirliği sağlayacak. Ayrıca hükümetlerin açık hükümet verilerinin proaktif olarak serbest bırakılmasını güçlendirmek için mevcut bilgi yasalarına ilişkin hükümler eklemelerini öneriyoruz.

IV. Bulgu — Hükümetler vatandaşların güvenini kazanmak için gerekli verileri yayımlamıyor

Açık veri portalları genellikle insanların gerçekten istedikleri ve ihtiyaç duyduğu verileri içermiyor. Hükümetler insanların ihtiyaç duyduğu veri setlerini (örneğin;bütçe, harcama, sözleşme ve şirket kayıtları) açmaya yatırım yapmalı. Örnek veri setlerine erişilse de tam anlamıyla anlaşılamıyor olabiliyor ve çoğunlukla yüzdesi en az açık olanlar grubunda yer alıyorlar:

Tablo 4: Barometerinin 1–4 rapor sonuçlarının tamamen açık- hesap verebilirlik ilkesine göre veri setlerini yayımlayan hükümetlerin yüzdesi. (Bütçe, şirket kayıtları, harcamalar, ihaleler, arazi mülkiyeti)

Bulgular bu baskıda da gösterildiği gibi, bütçe, şirket kayıtları, harcamalar, ihaleler, arazi mülkiyeti konularında gerçekte açık verinin bulunduğu sınırlı sayıda hükümetin olduğunu gösteriyor ve bunlar yolsuzlukla mücadele ve hükümetin hesap verebilirliğini sağlamak için kilit olan veri setlerinden oluşuyor..Hükümetlerin net bir şekilde süreci hızlandırmaları gerekiyor.

IV. Tavsiye — Hükümetler öncelikle hangi açık veriyi yayımlayacaklarını vatandaşlara ve aracılara danışmalılar

  • Hükümetler, vatandaşların gerçekten ihtiyaç duydukları şeyi almalarına yardımcı olacak verileri açmaya öncelik vermelidir — daha iyi kamu hizmetleri, daha fazla şeffaflık ve hesap verebilirlik. Bunu yapmak için hükümetler, vatandaşların sorunlarını çözmek ve kamu hizmetlerini iyileştirmek için hangi veri ve bilgilerin gerektiğini öğrenmek için veri aracıları (sivil toplum, toplum örgütleri ve medya gibi) ile çalışmalıdır.
  • Daha da önemlisi, hükümetler sadece olağan konulara/kurumlara odaklanmamalı, daha geniş bir yelpazeye seslenmek için özel bir çaba sarf etmeli; hükümetin karar verme sürecinden genellikle dışlanmış gruplar üzerinde durulmalıdır. Bu istişarelere dayanarak hükümetler, vatandaşların ihtiyaçlarına cevap verebilecek daha iyi sağlık hizmetleri oluşturmak için hükümet tarafından hangi veri setlerini açmalı? Sorusuna yanıt aramalı. Örneğin, en faydalı veri setlerini erkenden açık hale getirmek , öncelik vermek mümkün olabilir mi?
  • Vatandaşların güvenini geri kazanmak yalnızca vatandaşlara ihtiyaç duydukları verileri sağlamaya yönelik de değildir. Aynı zamanda vatandaşların kişisel verilerini koruma ve verilerin güvenli ellerde bulunmasını sağlamakla da ilgili. Bu vatandaşların, verilerin toplanması, işlenmesi ve hükümet tarafından kullanılma biçiminin farkında olduğuna ve bunlara rıza göstermesine izin vermek demektir.

V.Bulgu — Birkaç açık veri girişimi, katılımı ve eşitliği aktif biçimde desteklemekte

Önceki yıllarda olduğu gibi, araştırmacılarımız, açık verilerin ekonomik büyümeye ve yeni işletmelerin yaratılmasına katkıda bulunduğu yönünde bazı kanıtlar bulmuştur ancak sosyal içermeye katkıda bulunduğuna dair çok az kanıt ya da hiç kanıt yoktur (dezavantajlı grupların kamu hizmetlerine erişimini arttırmaya yönelik politika kararlarının olması gibi). Açık verilerin iş ve büyümeye yardımcı olduğuna inanmakla birlikte, yükselen bir gelgitin tüm tekneleri kaldırdığını varsaymamak gerekir.

Düşük gelirli ve / veya daha az siyasal gücü olan gruplar, açık verilerin etrafındaki istişarede bulunma ve karar verme süreçlerinden dışlanma eğilimindedir; çoğunlukla İnternet bağlantısı ve açık verilere erişme becerileri yoktur ve kendi içindeki verilerde de daha az görünebilir.

En önemli örnek, ‘cinsiyetçi veri krizi’: Kadınların çevrim içi olma olasılığı erkeklerinkine göre daha düşük; veri politikaları ve inisiyatifi açısından da yetersiz gözükmekte. Veri bilimcilerinin arasında da yeterince temsil edilmemiş ve çoğu zaman resmi istatistiklerde sayılamamış gözükmekte. Aşağıdaki tabloda, önemli veri setlerinin seçimi için cinsiyete göre ayrılmış veri eksikliği yer almakta:

Tablo 5: Dört farklı sektör için cinsiyete göre ayrılmış veri bulunabilirliği.

V. Tavsiye — Hükümetler, dezavantajlı grupların hayatlarını iyileştirmek için açık veriyi kullanmaya yatırım yapmalıdır

Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri’ne ulaşmak için yoksulluğun ortadan kaldırılması ve temel verilerin tasarım gereği açık olması cinsiyet eşitliği için bir başlangıç ancak yeterli değildir. Açık Veri Beyannamesi ilkesiyle uyumlu olarak, eşitlik ve sosyal sonuçları iyileştirmek için açık verilerin potansiyelini kullanmak için veri politikası tasarımı gereği kapsamlı olmalıdır.

Somut adımlar şöyle:

  • Veri toplama — Verilere cinsiyete, gelir düzeyine veya yaşına göre daha fazla ayrışma yapın ve detayları /kategorileri daha iyi analiz etmeye yarayan yeni göstergeler geliştirin.
  • Veri tasarımı — Yeni veri toplama veya veri yayma çabaları tasarlarken dezavantajlı gruplara danışın. Bu, eşitlik kazanmak için verilere yönelik olumlu fırsatların belirlenmesine yardımcı olur. Kapsayıcı tasarım süreçleri ayrımcılığı ve dışlanmayı daha da artırabilecek, istenmeyen olumsuz sonuçlardan kaçınmaya da yardımcı olabilir.
  • Veri erişimi — Maliyetsiz ve zayıf İnternet erişimi, dezavantajlı gruplar için düşük maliyetli ve erişilebilir İnternet erişimine yatırım yapmak, veri kullanımı söz konusu olduğunda kadınları, düşük gelirli ve diğer marjinal/dışta kalmış gruplara yönelik büyük bir dezavantaj doğurur.
  • Veri kullanımı — Dezavantajlı grupların, özellikle politika oluşturmada yer almak için veri kullanmalarını sağlayan ve sosyal politika hedeflerine ulaşmayı açıkça amaçlayan süreçlere yatırım yapın.

3. Açık Veri Eğiilimleri

World Wide Web Vakfı, açık verilerin herkese fayda sağlamasının gerektiğine inanmakta. İnsanlar istediğinde, veri insanların kullanımına açılmalıdır. Yukarıda özetlenen bulgularımız, çoğu ülkede bunun olmadığını göstermekte. Bu bölümde, bu endişe verici olgunun arkasındaki eğilimleri daha ayrıntılı olarak inceleyip, iyi uygulama örneklerini yer verdik.

3. 1. Herkes için veri

Sonuçta veriler, insanlara ait. Hükümet tarafından tutulan ve toplanan veriler, halkın vergileri ile finanse edilirler ve vatandaşların hakkıdır bu veriler. Web Vakfı, herkesin Bilgi Edinme Hakkı olduğu gibi, Veri Edinme Hakkı(VEH)’nın da olduğuna inanmakta.Herkes için ekonomik geniş bant sağlayan ve vatandaşlar için kullanılan kişisel verilerin korumasını sağlayan politikalar da bu hakların desteklenmesi açısından önemlidir.

Açık Veri Barometresi bulguları, henüz kamuya açık olmayan önemli miktarda hükümet verisinin mevcut olmadığını ve nadiren açık bir biçimde olduğunu gösteriyor. Dahası, açık olan veriler bile tüm vatandaşların ihtiyaçlarına cevap veremiyor.

Değerlendirilen 115 ülkede, açık verilerin etkisi, ekonomik büyüme ve yeni iş yaratma alanında en büyük seviyede olmayı sürdürüyor. Dezavantajlı grupların hizmetlere erişimi ve karar alma süreçlerine katılımı üzerinde çok az etkisi olmuş. Bu göz önüne alındığında, açık verilerin herkes için eşit fırsatlar yaratma potansiyeli yeterince kullanılmamaktadır.

Tablo 6: Girişimcilik, ekonomi ve barometrede yer alan ilk 10 ülke arasındaki etkileşim.

Veri körlüğü, belirli grupların ihtiyaçlarını ve katkılarını politika kurucuları için daha az görünür kılar, bu nedenle veri girişimleri bu tür kör noktaların üstesinden gelmek için gayret sarf edilmesinde kritik önem taşırlar ve çoğu zaman dezavantajlı grupların bu aşamalara dahil edilmesiyle yapılır bu.

Bu nedenle, sivil toplum ve vatandaşlarla devam eden diyalog önemlidir, daha çeşitli bir dizi aktör, potansiyel isimler; istenmeyen sonuçların tespitine yardımcı olabilir ve verilere dayalı ayrımcılığın önüne geçebilir. Kötüye kullanılmasıyla ilgili yeni verilere ilişkin örnekler arasında, New York’taki düşük gelirli kiracıları kara listeye çıkarmak için açık mahkeme kayıtlarının kullanılması ve resmi toprak kayıtlarının genişletilmesinin bir sonucu olarak kadınların gayri resmi olarak toprak haklarının nasıl eridiği yer alıyor.

Hükümetler, veri girişimlerini tasarlarken herkesim dahil olduğundan nasıl emin olabilirler? Kanada İstatistik Kurumu, toplulukların ve çevrelerindeki nüfusun demografik özelliklerini planlama ve anlamak için önemli veriler sağlayan Aborjin Topluluğu Veri Girişimi’ni başlattı. Japonya ve Fildişi Sahili’ndeki diğer örnekler (metin kutularında tartışılmıştır) daha fazla fikir vermekte.

Japonya — Engelli yaşlılara ve yayalara yardımcı olma

2015 yılında Land Belediyesi Altyapı ve Ulaşım Bakanlığı (MLIT) ile engelli ve yaşlı yayalara yardımcı olan açık veri sitesi oluşturdu. MLIT, yerel yönetimler için yaya hareketlerine destek hizmeti için yerel veri setleri geliştirmeye yönelik kılavuzlar geliştirdi. Bu site, tren istasyonları gibi yolcu terminallerindeki tesislerde yaklaşık 7,000 veri noktası,42,000 ücretsiz kablosuz LAN noktası da dahil olmak üzere yaklaşık 50.000 veri noktasını kamuya açıyor. Veriler indirilebilir ve erişim sorunu olanlar için engelsiz harita da oluşturabiliyor. Veriler erişime açıldıktan sonra birçok ideatons ve hackathons gerçekleştirilerek engelli yayalar için uygulamalar geliştirildi.

Fildişi Sahili — TechMousso cinsiyete dayalı veri girişimi

Fildişi Sahili’nde cinsiyete dayalı veri girişimi TechMousso (TechWoman), yerel sorunlara çözüm üretmek için teknoloji ve toplumsal cinsiyet topluluklarını bir araya getirdi. Bu, ülkedeki ilk toplumsal cinsiyet veri danışma atölye çalışması ve girişimi idi. Hükümet ve sivil toplumdan 60'tan fazla temsilci, sağlık verileri ve girişimcilik verilerindeki veri boşluklarına odaklanarak toplum ihtiyaçlarını belirlemeye yardımcı oldu. Bundan sonra, rekabetçi bir çözüm geliştirme süreci başladı. 50'nin üzerinde ekipten kazanan ilk 1o ekip kadının sağlığını, emniyetini, eğitimini ve ekonomik yetkilendirmesini iyileştirmek için veri üretme ve kullanımı için tasarlanmış uygulamaları geliştirdi ve sundu. Eğitim verileriyle ilgili ortak bir tema, takımlardan en az ikisinin cinsiyet temelinde lise terk oranları analiz etme ve lise öğrencilerinin kariyer yönelimini incelemek için verileri kullandı. Devlet eğitim verileri bol ancak şu anda açık değil ve halka da açık değil. TechMousso sayesinde hükümet, bu verileri Fildişi Sahili Açık Veritabanı platformunda yayımlamaya çalışıyor.

Daha geniş anlamda, hükümet ;TechMousso’nun katılım, eğitim, ağ kurma ve etkileşimde, etki yaratmanın anahtarı olduğunu fark ettiler. Yerel bağlamın ve çeşitliliğin toplumsal cinsiyete dahil edilmesinde önemli olduğunu keşfettiler. Bu ilk adımları izleyen hükümet, yeni gelişen veri girişimi sivil toplum kuruluşlarıyla istişarede bulunarak, onlara ihtiyaç duydukları verileri açmaya istekli olduklarını gösterdiler.

3. 2. İnsanların İhtiyacı Olan Veri

Barometrenin bu baskısında, hükümetlerin ayrıntılı bütçeler veya şirket sahipliği kayıtları gibi vatandaşların güvenini geri kazanma, inşa etmek için gerekli verileri açmadıkları anlaşılmıştır.

Hükümetlerin Hesapverilebilirliğine İlişkin Veriler

Vatandaşların hükümetlerin sorumluluklarına yönelik gereken veriler genellikle eksik veya bulmak zor. Hükümetlerin, kamu kaynaklarının kullanımı hakkında bilgi sağlamaları çok önemlidir. Buna, vergilerin nasıl harcanacağı, devlet sözleşmelerinin nasıl verildiğine ve paranın politik kampanyalara nasıl yönlendirileceğine ilişkin veriler de dahil. Bu aynı zamanda bütçe, harcama, sözleşme, arazi sahipliği, şirket kayıtları, mevzuat ve seçim sonuçlarıyla ilgili veriler gibi yolsuzlukla mücadele için hayati önem taşıyan verileri de açmak anlamına da gelir (metodolojiye bakınız).:

Tablo 7: Hükümetin hesapverebilirliği için açık veri setinin kullanılabilirliği.

Örneğin, 10 bütçe veri setinden yalnızca bir tanesi açık. Ne yazık ki, ABD için açık bütçe verileri, bu raporun oluşturulması sırasında artık mevcut değildi ve bu alandaki ilerlemenin nasıl gerileyebileceğini de gösteriyordu. Arazi mülkiyet verisinin mevcut olduğu (Kanada) tek durumda bile, yalnızca alt ulusal düzeyde kullanılabilir durumda.

Filipinler: “Barangay’ımı kontrol ederek” katılımcı bütçeleme

Filipinler Açık Veri Görev Gücünün 2014–2016 Eylem Planı’nın temel prensiplerinden biri, veriye dayalı yönetişim. Bunun en güzel örneği, Doğu Asya’da ki Sosyal Sorumluluk için Ortaklık Ağı ve Pasifik Vakfı A.Ş. tarafından işletilen Barangay Kontrol Platformumu aracılığıyla yerel yönetimler tarafından üstlenilen katılımcı bütçelendirmedir. “Barangay”, Filipinler’de ki en küçük idari bölüm ( Bir köy, ilçe vb.) ve ülke genelinde 42.029 adet var.

Proje, topluluk üyelerine yerel yönetim bütçelerini izlemelerine ve Tam Bilgilendirme Politikası Portalından erişilen açık veriyi kullanarak ilk kez yerel düzeyde planlamaya başlamasına yardımcı oluyor. Buna yerel grupların Barangay’ın bütçe tahsislerini, yıl için projeleri ve öncelikli uygulama alanlarını tartışmalarına yardımcı olmak için yüz yüze toplantılar da dahil. Katılımcılar, oturumlar sırasında tanıtılan teknolojilere (bir veri portalı ve SMS bildirimleri gibi) dahil de ediliyor. Oturumlar, web sitesi yönetimi ve mobil teknolojilerin hükümetin bütçeleme ve planlamasını izlemek için kullanılması konusundaki bilgi ve becerilerini artırdığına katılanlar arasında yüksek derecede mutabakat sağlandı. Barangay hükümeti ve topluluk temsilcilerinin yanı sıra proje, vatandaşlar ile kamu hizmetlerini planlayan ve sunanlar arasında güven oluşturarak bir iletişim ve geri bildirim kültürü sağlamaya yardımcı oldu.

Sosyal Politika Verileri

Açık veriler, sağlık, eğitim ve çevre yönetimi gibi temel kamu hizmetleri — daha etkili ve kapsayıcı — hale getirebilir ve bu da yoksullukla mücadele etmeye ve eşitsizliği azaltmaya yardımcı olur. Bu bölümde, hükümetin açık verilerin tüm vatandaşları yetkilendirmek ve dahil etmek için gerçekten kullanılıp kullanılmadığını değerlendiriyoruz. Açık veriler, vatandaşlara seçim ve hesap verebilirlik için daha fazla araç sunarak ya da dolaylı olarak, politika üreticilerine sistem genelindeki sosyal meseleleri tespit etmeye ve bunlarla baş etmeye yardımcı olarak hizmet sunumunu doğrudan artırabilir.

Bununla birlikte, hesap verebilirlik verilerine benzer şekilde, yeniliklerden ziyade sosyal politikalarla ilgili alanlarda daha az veri mevcut ve açık. Ortalama olarak barometre bulguları, kilit kamu hizmetleri ile ilgili verilerin kullanılabilirliğini azalttığını göstermekte. Endişe verici bir şekilde, örneğin sağlık ve eğitim verilerindeki kötüleşme için önemli bir değişiklik var.

Tablo 8: Sosyal politikalar için açık veri setlerinin kullanılabilirliği.

Meksika: Eğitimi geliştirme

Mejora tu Escuela (Okulunuzu Geliştirin) eğitim girişimi, vatandaşlara okul performansı hakkında bilgi sağlayan ve özellikle ebeveynleri desteklemeyi amaçlayan çevrim içi bir platform. Bu, kullanıcıların eğitim kararlarını iyileştirmek ve çocukları için daha iyi eğitim talep etmek için 163 bin 785'den fazla veri setinin karşılaştırmasına olanak sağlıyor. Ebeveynlerin karar verme sürecinde olumlu bir etkisi oldu ve eğitim sisteminde yolsuzluğu azaltmak ve daha fazla hesap vermeye yardımcı oldu. Öğretmenler, politika yapıcılar ve sivil toplum örgütleri de dahil olmak üzere ebeveynlerin yanı sıra diğer önemli paydaşlar bu verileri okul sistemini güçlendirmek veya geliştirmek için mevcut öğrenci performansını analiz etmek ve değerlendirmek için kullanmakta. Meksika’nın OECD hükümetlerinde ortalama lise mezuniyet oranlarından daha düşük olması nedeniyle eğitim standartlarının geliştirilmesi bir zorunluluktur ve Mejora tu Escuela gibi bir araç bunu yapmaya yardımcı olabilir.

Yenilik için Veri

Açık verilerin, yeniliği teşvik etmek için önemli potansiyeli var. Girişimciler tarafından yapılan uygulamalarda kullanılır ve işletmeler için önemli değerin kilidini açabilir. Aynı zamanda, mevcut kamu hizmetlerinin gelişmesini ve verimliliğini artırmaya yardımcı olabilir. Örneğin; harita verileri, toplu taşıma zaman çizelgeleri ve uluslararası ticaret veya suçla ilgili veriler gibi veri setlerini kullanarak yenilik ve önemli bir ekonomik değer yaratılabilir.

Bu üç alana (Yenilik, Sosyal Politika, Hesap Verebilirlik) en yenilikçi veriyle, hükümetlerin öncelik vermelerini makul olarak varsayabiliriz. Bununla birlikte, güçlü açık devlet veri girişimleri olan ülkelerde bile bu veri kümelerinin sayısı barometrenin son basımından bu yana azaldı.

Tablo 9: Yenilik için açık veri setlerinin kullanılabilirliği.

Fransa: Kamu-özel ortaklıklarının yardımı ile devlet verimliliği ve açık veriler

Fransız Ulusal Adres Veritabanının (BAN-Adresses Nationale — BAN) oluşturulması, açık verilere dayanarak geliştirilmiş bir hükümet etkinliğinin açık bir örneği. Bu proje, OpenStreetMap (ve Fransızca bölümü), Etalab ve National Geographic’in teknik yardım ve işbirliğiyle ulusal aktörler, yerel yönetimler ve belediyeler arasındaki başarılı bir özel-kamusal ortaklığı içeriyor. Veritabanı 25 milyondan fazla coğrafi kodlanmış adres içeriyor (kişisel olarak tanımlanabilen hiçbir veri içermiyor).

Kullanıcılar, BAN’daki adreslere ücretsiz olarak erişebilir ve bunları ücretsiz indirebilir ve araçlarını ve coğrafi kodlama servislerini, hepsi açık bir lisans altında kayıtlı olan ve tamamen ücretsiz ve açık kaynaklı yazılımlar kullanılarak inşa edilmiş olarak kullanabiliyor. Örneğin, Yerel Adres Sayaç (Guichet Adresse Mairie) aracı, belediyelerin yerel karayolu ağlarını oluşturmasına, tanımlamasına ve numaralandırmasına yardımcı oluyor. Platform ayrıca, kullanıcıları veriyi iyileştirmek için geri bildirim sağlamaya teşvik ediyor. BAN, sivil toplum örgütleri ile etkileşimde bulunmanın yanı sıra kamu kuruluşları arasında da bir kültür ve pratik geliştirmeye katkıda bulunuyor.

3. 3. Veri Kişileri Kolayca Kullanabilir

Açık veri ilkeleri, veri erişilebilirliği ve kullanılabilirlik açısından önemli. Açık hükümet verileri kullanılabilir, kapsamlı, doğru ve kaliteli olması gerekir. Hükümetler ayrıca, kullanıcıların geri bildirimde bulunmalarını sağlayan bir yanıt mekanizmasına sahip olmalarını sağlamalı ve gerektiğinde veri kalitesinin artırılmasını sağlamak için düzeltmeler yapmaya devam etmelidir.

Verilere erişim

Sadece açık veri portalları merkezli mevcut yaklaşım çalışmıyor. Veri portalları, hayalet bir kasaba gibi geride kaldı hatta. Açık veri topluluğu bu konuyu uzun zamandır tartışıyor olsa da durumun iyileştirilmesi mümkün değil. En eksiksiz ve en güncel olan birçok veri seti, resmi açık veri portallarında değil, ilgili olmayan bir bakanlıkta veya ajans web sitelerinde sıklıkla yer alıyor. Bu da farklı devlet kurumları ve merkezi açık veri katalogları arasındaki zayıf koordinasyonu göstermekte.

Hükümetlerin veri yönetimi politikalarını güncellemelerini ve “kullanıcı dostu olma ve paydaşlar için ek yükleri sınırlama” ve veri yayını için daha otomatik bir işlemi etkinleştirmesini öneriyoruz. Bu otomatik süreç, daha sonra kullanıcının ihtiyaç duyması halinde merkezi bir portal oluşturmak için genişletilebilir.

Bu sayı için pratik çözüm kısmen teknik olmasına rağmen, bunun doğal olarak politik ve organizasyonel bir mesele olduğunu unutmamalıyız. Bu sadece portallar ile ilgili değil. Hükümetler, veri yönetişimi ciddiye almalı ve tüm işlevler, bölümler ve ajanslar arasında açık veriyi oluşturma ve kullanma biçimlerini geliştirmeli. Hükümetler, portal oluşturmaya odaklanmak yerine, açık verilerin etkisini ve uzun vadeli sürdürülebilirliğini artırmak için ihtiyaç duyulan politik ve örgütsel reforma odaklanmalı.

Üçüncü parti sağlayıcılarının ve açık veri portallarının sorunu

Bazen hükümet, üçüncü parti sağlayıcılar tarafından verilerin yönetilmesine izin verdiğin kendi veri portalının denetimini yapamaz. Veri portalı yönetimi için dış destek sona erdiğinde, girişimin de son bulma ihtimali yüksektir. Örneğin, Afrika’da ( sahraaltı ) birçok hükümet (Ulusal İstatistik Kurumlarının aracılığıyla) Afrikalı Kalkınma Bankası (AfDB) ile istatistiksel kapasite geliştirme için çevrim içi veri portalları oluşturmak için ortaklık kurdu. AfDB ayrıca, açık veri çözümlerini kıtadaki hükümetlerde uygulamak için bir veri deposu Knoema gibi veri servis sağlayıcılarıyla (üçüncü parti sağlayıcılar) ortaklık kurdu. Bu ‘üçüncü parti’ sahip olunan ve yönetilen açık veri portalları devlet açık veri portalları olarak düşünülmemelidir, çünkü:

  • Portalın yönetiminde hükümetin rolü genellikle belli değil;
  • Platformun menşei ve amacı genellikle açık değil;
  • Platform ve proje, çoğunlukla sonlandırılan africadata.org portallarında olduğu gibi, mülkiyet ve sürdürülebilirlikle ilgili soruları gündeme getiren “üçüncü parti” nin kontrolü altında;
  • Verilerin yalnızca devlet kaynaklı değil, aynı zamanda diğer uluslararası kaynaklardan derlendiği ve nereden geldiğinin anlaşılamadığı görülüyor.

Veri Kullanılabilirliği

Devlet verileri genellikle çevrim içi olabilir ancak mevcut veriler hala düşük kaliteli olduğundan kullanımı zorlaştırıyor.

Kaliteli açık verilerin olması için:

  • Çevrim içi olması: En geniş pratik kullanıcı yelpazesine ve kullanım alanına ulaşmak için çevrim içi olarak kullanılabilir olması gerekir. Mevcut verilerin üçte birinden daha azı (% 71) günümüzde herhangi bir biçimde çevrim içi olarak kullanılmakta.
  • Makine okunabilirlik: Büyük veri setlerinin verimli bir şekilde analiz edilebilmesi için makine tarafından okunabilir olması gerekir. Günümüzde giderek artan sayıda veri yeniden kullanılabilir bir formatta (mevcut baskıda %53'a kadar) kullanılabilir hale geliyor — ancak verilerin neredeyse yarısı hala makine tarafından okunamayan formatlarda yayınlanıyor.
  • Toplu halde bulunması:Bir veri seti olarak indirilebilecek ve bir makine tarafından kolayca analiz edilebilecek şekilde toplu halde mevcut olması. Maalesef çalışmamızdaki veri setlerinin yalnızca % 24'ü kolayca toplu olarak indirilebilir.
  • Ücretsiz olması: Bedeli ne olursa olsun herkesin verilere erişebilmesi için ücretsiz olması gerekir. Mevcut verilerin yüzde 10'una ücretsiz olarak erişilemiyor. Özellikle endişe verici olan mülkiyet verileri, yalnızca mevcut verilerin yaklaşık üçte biri için ücretsiz.
  • Açık lisanlı olması: Herkesin verileri kullanması ve yeniden kullanması için açık lisanslı olması gerekir.Çoğu veri şu anda açık lisanslar kapsamında mevcut değil (yalnızca% 26). Bu, kolayca hızlı kazanabileceğiniz bir alan — eğer açık lisanslar uygulanırsa,, barometredeki veri setlerinin en az % 15'i tamamen açık olarak kabul edilir (mevcut % 7'lik ölçünün iki katından fazla).
Tablo 10: Barometre tarafından analiz edilen 15 sektörün çevrim içi olduğu veri için uygulama kalitesi. (Yeşil ve kırmızı hücreler sırasıyla sektör başına en yüksek ve en düşük değerlerdir)

4. Sonuçlar

Hükümetler, açık verilerin herkes için olduğunu ve yayınlanacak verilerin insanların gerçekten ihtiyaç duyduğu ve kullandıklarını garanti altına almak için çabalarını artırmalı.

Barometrenin bu baskısından elde edilen bulgular, maalesef araştırılan bölgelerin çoğunda bunun olmadığını göstermekte. Veriler pratikte açık değil. Açık veriler, hükümetin tamamı için değil, bir ekstra sorumluluk olarak görülüyor. Açık veri girişimleri, tek bir hükümet departmanı ya da ajansı içinde saklı. Barometre puanlarındaki gerileme — hatta en iyi performans gösterenler de — bu gerçeği yansıtıyor.

Bütün bunlar, insanlar için alakalı veya daha adil ve etkili politik kararlar almak için kullanılan daha iyi ve daha açık verilere katılmayan sürdürülemez politikalara neden olur.

Barometre bulgularına dayanarak, Web Vakfı hükümetler tarafından aşağıdaki eylemler için çağrı yapıyor:

1 Tavsiye: “Hükümet Verileri Açık Olmalı” Yükümlüğü Yerine Getirilmeli

2 Tavsiye: Hükümetler açık veriyi tüm ajanslar ve ilgili bölümlerden bağımsız yönetmeli

3 Tavsiye: Hükümetler, açık veri uygulamalarının siyasi görevlerin ötesinde olmasını sağlamak için Açık Veri Beyannamesini kabul etmelidir

4 Tavsiye: Hükümetler öncelikle hangi açık veriyi yayımlayacaklarını vatandaşlara ve aracılara danışmalılar

5 Tavsiye:Hükümetler, dezavantajlı grupların hayatlarını iyileştirmek için açık veriyi kullanmaya yatırım yapmalıdır

Güvenin oluşturulması için açık verilerin potansiyel faydaları ve daha iyi, daha adil politikalar yukarıda yer alan tavsiyeler uygulanırsa muhtemelen gerçekleşebilir. Aksi takdirde, açık veriler, bir gerçeklikten ziyade bir özlem olarak kalmaya devam edecek.

Yer Verilen Siteler:

http://www.verigazeteciligi.com/4-acik-veri-barometresi-tamami-turkce/

https://dagmedya.net/2017/06/05/4-acik-veri-barometresi-tamami-turkce/

https://www.avvg.org.tr/yazilar/175-4acik-veri-barometresi-tamami-turkce.html

--

--