Marka İsimlendirme 101
İsim vermek heyecanlı olduğu kadar zor bir iş ve şüphesiz seçilen isim, ismin sahibini etkileyecek. Markalaşma sürecinde değerlerinizi ve stratejisinizi netleştirdikten sonra sırada bu markayı yansıtan bir isim bulmak var. Markanın karakterini belirleyen siz olduğunuz için aslında avantajlı durumdasınız, hedeflerinize uygun bir isim belirlemek elinizde. Birçok firma ile markalaşma süreçlerinde birlikte çalıştık ama size yardımcı olacak “Bugün Doğan Girişimler için İsim Önerileri” gibi başarı garantili bir isim listemiz yok, çünkü marka isimlendirmenin kesin bir formülü yok. Başarısını kanıtlamış en değerli 100 markanın listesi burada, her birinin başarılı olmasının arkasında başka hikayeler yatıyor. İsim bulma ve markalaşma sürecini kolaylaştırmak, kullanabileceğiniz yöntemleri bilmekle mümkün. Marka isimlendirme 101 yazımız ile siz de neden bu listenin 101. markası olmayasınız?
İsim neden bu kadar önemli?
Markanın insanlarla etkileşiminin en fazla olduğu kurumsal kimlik öğelerinden biri isim ve karar vermeden önce göz önünde bulundurulması gereken birçok detay var. Aslında markalama süreci araştırma ile başlar ve bu süreç hedef kitle analizi, rakip kıyaslama, konumlama, marka değerlerini tanımlama gibi birçok aşama barındırır. Araştırma çıktıları sonucunda ortaya çıkan marka stratejinizin tutarlı olması, kurumsal kimliğinizi oluşturan tüm elemanların uyum içinde olmasına bağlı ve yani isim seçerken markanıza bir isim seçerken büyük resmi görmekte yarar var. Bu sayede kendinizi doğru ifade edip hedeflediğiniz geri dönüşü sağlayabilme şansınız artacak, markanın temel değerlerini yansıtan ve bu sayede hedef kitleye doğru mesajı veren bir marka kimliği oluşturmak markanızı daha görünü kılacak. Neticede genç ve dinamik ya da köklü ve klasik bir duruş sergilemeyi hedefliyorsanız markanızın ismi de bu farkı yansıtacak kimlik elemanlarından biri. Bu bilinçle kurumsal kimlik yaratma sürecinin sağlam bir temelle ilerlemesini sağlayabilirsiniz.
Bazı işe yarar yöntemler
Detaylı araştırmalar ve beyin fırtınaları sonunda oluşan kurumsal kimlik briefi, isim seçenekleri yaratmak ve aralarından en uygunu seçmek için kullanışlı bir rehber. Hatta isim diğer bütün kurumsal kimlik elemanlarıyla o kadar bağlantılı ki marka ismini tamamlayacak bir mantra ya da hayalinizdeki logo tipografisi bile isim kararını verirken size yardımcı olabilir. Markanızın hikayesi ile örtüşen anahtar kelimeleri, markanızın ürünleri/hizmetlerini tanımlayan kelimeleri, işinizle referans veren metaforik çağrışımları listelediğinizde oluşan isim havuzu içinden seçim yaparken hali hazırda bir logo hayaliniz olabilir. Bold harflerden oluşan kompakt bir logoya sahip olmak istiyorsanız hayalinizdeki görünüme uyum sağlayacak harfler barındıran isimlere yönelmek iyi bir tümdengelim yöntemi.
İşte bu isim havuzunu oluştururken işinize yarayabilecek ve aşina olduğumuz örneklerde en çok kullanılan bazı yöntemler…
- Mecaz anlam taşıyan/hikayesi olan gerçek isimler
Markalaşma sürecinde projeyi en çok besleyen şey markanın hikayesi. Markanızın ve ürünlerinizin hikayesinde bulunan bir anahtar kelime ya da bu hikayeden esinle gelen metaforik bir çağrışım belki de aradığınız isim olabilir. Bu tür isimlerin en büyük artısı hikayeniz şüphesiz diğer kurumsal kimlik elemanlarını görselleştirirken de içerikleri besleyecek olması. Böyle bir isim tercih edecekseniz, seçeceğiniz ismin yaptığınız işi anlatmada tanımlayıcı isimler kadar açıklayıcı olmayacağını unutmamak gerek, tabii ki doğru mantra ve slogan seçimi gibi diğer markalama kararları bu konuyu çözecektir.
- Kısaltma isimler
Markanızı en iyi şekilde ifade eden ismi buldunuz ama tanımlayıcı olma yönünden de ismin yeterli olduğunu düşünüyorsunuz. Tek bir sorun var: isim her mecrada kullanmaya uygun değil, çünkü her alanda rahatlıkla kullanılamayacak kadar uzun. Bu durumda en çok kullanılan yöntemlerden biri, yer yer, bu uzun ismin kısaltmasını kullanmak. Bu tarz markaların logolarında da genellikle bu kısaltmaların kullanılmayı tercih etmesinden olsa gerek, çoğu örnek için bu kısaltmalar o kadar popülerleşti ki açılımını bilmediğimiz çoğu markayı kısaltmasından tanıyabiliyoruz.
- Uydurma isimler
Hikayenin ve işlevin önemini her zaman vurguluyoruz. İsmin bir mesajı olması gerektiği kesin ama bu seçeceğiniz ismin var olan bir kelime olmak zorunda olduğu anlamına gelmiyor. Marka kimliğinizle görsel ve fonetik bir uyum yakaladığını düşündüğünüz bir isim yaratıp kelimeyi siz anlamlandırabilirsiniz. Doğru bir marka stratejisiyle isminiz, zaman içinde tanınırlığınız arttıkça, markanızın faaliyet gösterdiği alanda bilindik bir kelime haline gelebilir.
- İki kelimenin birleşiminden oluşan isimler
İsim yaratmak için kullanılan bir diğer alternatif yöntem ise markanızı özetleyen kelimeleri bir araya getirmek. Markanızı, işinizi ve değerlerinizi anlatan anahtar kelimeleri sentezlerken ortaya deşifre edildiğinde tanımlayıcılık yönünden güçlü ve özgün bir isim çıkabilir.
- Kurucu isimleri
Özellikle kökeni eskiye dayanan ünlü markalarda, bazen de sokak aralarındaki küçük esnaf tabelalarında görmeye alıştığımız bir isimlendirme yöntemi de kurucunun ismini ya da soy ismini marka ismi olarak kullanmak. Kökeni eskiye dayana diyorum çünkü günümüzde markalar arasında rekabet arttıkça daha tanımlayıcı, daha dikkat çekici ve rakiplerin arasından sıyrılmak için gerekli özelliklere sahip isimler aranmaya başladı ve bu marka ismi olarak kurucu adını kullanma eğilimini azalttı. Başarılı olduğu birçok örneği düşünecek olursak hala değerlendirmeye değer bir alternatif yöntem.
- Eksik/yanlış hecelenerek özelleştirilmiş kelimeler
Aklınızdaki anahtar kelimeleri listelerken yaygın kelimeleri özgünleştirmek, belki de URL kullanımı gibi konularda sıkıntı yaşamayı engellemek için var olan bu yaygın kelimelerde küçük harf oyunları yapmak işe yarar bir yöntem. Eğer kelimeyi bu şekilde değiştirmek sizin için işe yarar bir çözüm değilse aklınızdaki ismi işinizi tanımlayan bir kelimeyle sentezleyebilirsiniz.
Nelere dikkat etmeli?
Seçenekleri belirlediniz ve önceliğiniz markaya en uygun ismi vermek. Markanın hikayesini, değerlerini ve stratejisini yansıtan ismi bulmak önemli kriterlerden biri ama tek kriter bu değil. Karar aşamasında hesaba katmanız gereken olmazsa olmaz diğer kriterlere göz atalım.
- İsmin akılda kalıcılığı
Rakipler arasından kolayca sıyrılabilmek için özgün bir isme sahip olmak kadar, özellikle uluslararası bir marka olmayı hedefliyorsanız, seçeceğiniz ismin okunurluğu ve kolay telaffuz edilebilmesi de önemli. Sizden ürün/hizmet alan bir müşterinin sizinle iletişime girerken ya da diğer potansiyel müşterilerinize sizden bahsederken çekimser kalmasını ve rahatsızlık duymasını istemezsinizRakipler arasından kolayca sıyrılabilmek için özgün bir isme sahip olmak kadar, özellikle uluslararası bir marka olmayı hedefliyorsanız, seçeceğiniz ismin okunurluğu ve kolay telaffuz edilebilmesi de önemli. Sizden ürün/hizmet alan bir müşterinin sizinle iletişime girerken ya da diğer potansiyel müşterilerinize sizden bahsederken çekimser kalmasını ve rahatsızlık duymasını istemezsiniz.
- İsmin kullanılabilirliği
Markanız için mükemmel ismi bulmuş olabilirsiniz ama sayısız markanın olduğu günümüz dünyasında maalesef bu mükemmel ismi sizden önce başkasının bulup kullanmış olma riski yüksek. Telifli bir ismi, logoyu ve mantrayı kullanmak etik olmayacağı gibi ileride size epey hukuki zorluk çıkaracaktır. Markalama sürecinin bir sonraki adımları olan tasarım ve pazarlamaya geçmeden önce ismin kullanılabilirliğini araştırmalı ve size ait olduğunu belgelemelisiniz.
- İsmin dijital kullanılabilirliği
Son yıllarda hızla gelişen dijital pazarlama alanında aktif olmayı hedefleyen bir marka için isim belirlerken URL kullanılabilirliği gibi dijital gereklilikleri hesaba katmak gerek. Markalama sürecinin ilerleyen aşamalarında bu tarz konularda sıkıntı yaşamamak için marka stratejiniz ve konumlamanız için doğru orantılı tercihler yapmakta yarar var.
Kimlerle Çalışabilir?
Bir markaya isim vermenin bir gün bir kafe açarsak adı ne olsun tarzı dost sohbetlerinden daha çetrefilli bir süreç olduğu kesin. İsim kararı ve markanın sözel tasarımı şirket içinde yapılabilecek bir iş, sonuçta markaya ve markanın ne anlatmak istediğine en hakim kişi sizsiniz. Eğer yeni bir marka kurma heyecanı içinde bir de doğru ismi bulabilmek gözünüzü korkutuyorsa bu konuda uzman markalama profesyonellerinden de destek alabilirsiniz. Genellikle çok büyük ölçekli reklam ajansları hem size bu hizmeti, hatta diğer fazladan ihtiyaçları da sağlayabilir. Ancak buradaki kararı şirket ölçeğinize ve maliyet analizine göre vermeniz önemli.
Markanız için başarı garantili bir isim önerimiz olmasa da bu yolculukta kullanılabilecek yöntemlerin ve danışabileceğiniz profesyonellerin başarıya ulaşmanızı kolaylaştıracağına şüphe yok. Bir markanın ismi tek başına başarı sağlayamaya yetmeyecektir ama marka stratejiniz ve beklentilerinizle tutarlı olan bir isim, markalama sürecinizde iyi bir takım oyuncusu olacak.
