Başika Muamması
Son zamanlarda Türkiye’nin gündeminden düşen Başika Kampı hakkında çeşitli iddaalar dolaşıyor. Gerçeğin anlamak için kamp ile ilgili son zamanlarda yaşananları ve söylentileri araştırırken, konu üzerine İzmir Ekonomi Üniversitesi’nden Zafer Fehmi Yörük ile konuştum.
Türkiye’nin Musul savaşına katılmaları için Başika’da eğittiği gönüllü savaşçılar, Irak ile Türkiye arasındaki ilişkilerin gerilmesine yol açmıştı. Başika’da eğitilen “Haşdi Vatani” adlı grup daha sonra “Ninova Bekçileri” ismini almış, ilerleyen zamanlarda ise Türkiye’nin operasyona katılmasına karşı çıktığı “Haşdi Şabi” birliklerine katılmıştı. Grubun komutanı ve eski Musul Valisi Esil Nuceyfi hakkında ise tutuklama kararı çıkarılmıştı. Bu olaylardan sonra Türkiye’nin kampta Rojava peşmergelerini eğittiği iddia edilmişti. Kamp ile ilgili önemli gelişme Başbakan Binali Yıldırım’ın 7 Ocak Irak ziyareti sırasında yaşandı. Irak tarafıyla yapılan görüşmede Başika’nın bir Irak kampı olduğu vurgulandı. Tüm bu olaylar ışığında, gelişen süreçte medyanın daha çok Suriye’ye ve Bab operasyonuna yoğunlaşması, Türkiye’nin Musul operasyonunda aktif olarak yer almaması gibi etkenler Başika kampı meselesinin Türkiye’nin gündeminden düşmesine yol açmıştı. Bu doğrultuda kampın geleceğinin ne olacağı konusunda ve gerçekte neler olduğu hakkında bilgi edinmek oldukça zor.
Medyaya Yansıyanlar
Sabah Gazetesi’nden Okan Müderrisoğlu yazdığı köşe yazısında konunun daha fazla medya üzerinden konuşulmaması gerektiği konusunda tarafların bir mutabıkata varıldığını ve Türkiye’nin bunun için sessiz kaldığını iddia etti. Türkiye’nin kamptan çekilme konusunda yazılı bir güvence vermediğini söylerken, Sincar’daki PKK varlığının temizlenmesi karşılığında Türkiye’nin bir adım atabileceğinin sinyallerini verdi.
Karar Gazetesi’nden Erol Metin yaptığı haberde Başbakan’ın Irak’a yaptığı ziyaret ve sonrasında Başika konusunda yapılan mutabıkat ile ilgili “ Türk askerinin Işid’in Musul’dan çıkarılıncaya kadar orada kalacağını ve kampın geleceğinin Musul temizlendikten sonra taraflar arasında tekrar konuşularak çözüme ulaşıcağını” yazdı
Yeniçağ yazarı Ahmet Takan’ın iddiası ise diğerlerine göre farklıydı. Türkiye’nin Başika’dan çaktırmadan çekildiğini iddaa eden Takan, Başika’da görev yapan özel kuvvetlere mensup askerlerin bir bölümünün El Bab’a sevk edildiğini ve böylece Kamp’ın boşaltılacağını söyledi.
Akademisyen Arzu Yılmaz ise Türkiye’nin Irak’ta Başika’dan sonra Zummar’da da yeni bir üs kuracağı iddaalarını dolaştığını söyledi.
Tüm bu olayların sonucunda kamp konusunda farklı görüşler hakim. Olayı bir de İzmir Ekonomi Üniversite’si Medya ve İletişim Bölümü’nden Yrd. Doç Dr. Zafer Fehmi Yörük ile konuştum.
“Türkiye’nin Irak’taki endişesi Şengal”
Başika Kampı’nın asıl oluşma sebebi Şengal. Suriye ve Irak arasında geçiş bölgesi olmasından ötürü şehir stratejik önem taşıyor. Suriye’de PYD denetimindeki kürt kantonları neredeyse birleşmiş durumda. Aynı durumun PKK’nın kontrol ettiği Şengal üzerinden Kuzey Irak sınırı için de geçerli olmasını Türkiye kendine bir tehdit olarak görüyor. İkinci bir faktör ise İran. İran’ın bölgedeki yayılmacı politikası, kendi doğalgaz ve petrolünü Şengal üzerinden Suriye’ye taşıyıp oradan da Akdeniz’e ulaştırma isteği ve son olarak dillendirilen “Şii Hilali” Türkiye’nin bir diğer endişesi. Bu iki nedenle birlikte Başika kampı önemini koruyucaktır ve Türkiye geçici anlaşmalarla birlikte orda kalmaya çalışacaktır.Türkiye’nin kendi toprakları dışında bulundurabileceği her asker ve üs önemlidir. Zaten bildiğim kadarıyla Türkiye’nin Kürt bölgesinde başka kampları da bulunuyor. Başika’nın bu kadar göz önünde bulunmasının sebebi Ninova’da olması. Türkiye’nin PKK ve İran’a karşı KDP ile oluşturduğu iyi ilişkilerde kampın geleceğini belirleyecektir. Şuan kamp’ta zaten KDP’ye bağlı Rojava peşmergeleri eğitiliyor. Fakat buradaki sorun Kuzey Irak’ta KDP ve KYB yönetiminin bağımsızlık referandumu için ortak bir komisyon kurma kararı alması. İleride Irak Kürdistan’ı bağımsızlığını ilan ederse Ninova bölgesinden de bir toprak talebi olacaktır. Bu noktada Başika kampı bu toprak sınırları içinde mi olucak dışında mı olucak. Bu olayda kampın geleceğini belirleyen faktörlerden biri olabilir.
