Yeni Yılda Sigarayı Neden Bırakamayacaksınız? (ve Aslında Nasıl Bırakabilirsiniz?)
31 Aralık 2018. Saat 23:42.
“Son sigarasını” yaktı, derin derin içine çekti. Normalden hızlı yanıyor bu seferki sanki? Bir nefes daha aldı. Özleyecek miydi sigarayı? Muhtemelen. Ama söz vermişti, bu sefer bırakacaktı. Bir nefes daha çekti, acele etmedi. Yavaş yavaş. Tadını çıkara çıkara.
1 Ocak 2019. Saat 22:01.
Yorganını üzerine çekti, başucunda üst üste duran 5 kitaptan en merak ettiğini eline aldı. 300 sayfadan fazla. Ne çok anlatacak şeyi varmış yazarın. İlk sayfayı okumaya başladı, yüzünde bir gülümseme. 10. sayfaya doğru gelirken esnedi, yorulmuştu. Başucundaki kitap kulesinin gölgesi, kulenin kendisinden uzundu.
2 Ocak 2019. Saat 05:45.
Alarmı susturdu, yatağından çıktığı anda evin normalden daha soğuk, dışarısının da normalden daha karanlık olduğunu fark etti. Yeni yılın ilk iş gününde yeni yılın ilk kararı için “kararlıydı”. Akşamdan hazırladığı spor çantası kapının önünde, nabzını ölçmeye yarayacak akıllı saati bileğinde, protein barı ise ceketinin cebindeydi. Soğuk ve karanlık sokağa adımını attı. Sokakta bir “of” sesi yankılandı.
Kötü alışkanlıklarını bırakmaya karar veren, yeni alışkanlıklar edinme peşinde olanlar ya da konfor alanından çıkacağına söz verenler…
Araştırmaya göre yeni yıla girerken kendine bir hedef koyanların yalnızca yüzde 8'i aldığı kararların devamını getiriyor. Yani kaba bir hesapla bu yazıyı okuyan her 10 kişiden yalnızca 1'i yeni yıla girerken aldığı kararı bir alışkanlık haline getirecek.
Çoğumuzun yeni yıla girerken verdiğimiz bu sözleri tutamıyor oluşunun iki ana nedeni var.
(1) Aynı anda çok fazla söz veriyoruz, yani kendimize çok yükleniyoruz. Aynı anda hem sigarayı bırak, hem spora başla, hem para biriktir, hem terfi al, hem alkolü azalt, hem yeni arkadaşlar ya da sevgili edin…
Gerçekçi mi? Değil.
(2) Aldığımız yeni yıl kararları bize özel, bizim gerçekten istediğimiz ya da ihtiyacımız olan şeyler mi, yoksa etraftan duyduğumuz ve herkesin yapmaya mecbur olduğunu (!) düşündüğü ve etrafına da düşündürdüğü şeyler mi?
Belki sizin ihtiyacınız her sabah spora gitmek değil ama her hafta düzenli olarak arkadaşlarınızla basket oynamaktır mesela?
Aynı şeyleri her sene deneyip, her seferinde farklı sonuçlar beklemek yılın herhangi bir zamanında olduğu gibi yeni yıla girerken de deliliğe işaret ediyor.
O yüzden geçtiğimiz senelerden farklı bir şey deneyelim bu sefer.
“Kararlıyım, önümüzdeki sene x’e başlayacağım” demek yerine…
Önce 2018 yılını gözden geçirelim.
Geride bıraktığımız yıl neler yaşadık, nelerin bizi mutlu, nelerin ise mutsuz ettiğini öğrendik? Neleri yapmayı gerçekten istiyoruz, neleri ise mantıklı (!) sebeplerle erteliyoruz?
Koca bir yılı geriye dönüp değerlendirmek kolay değil, biliyorum ama şu sorunun cevabı bundan sonrasına ışık tutuyor.
2018'de kendimize dair ne öğrendik?
Bu sefer, daha gelmeden bir şeyler yapmamızı, sözler vermemizi, kararlar almamızı bize dayatan 2019'u değil; 1 yıl boyunca bizimle birlikte olan, her anımıza şahitlik eden, bizde iyi kötü bir iz bırakan 2018'i dinleyelim. Yeni yılda yapacaklarımızı, yaşayacaklarımızı değil, son 1 yılda yaptıklarımızı, yaşadıklarımızı gözden geçirelim.
Çünkü bizi motive eden şey, varacağımız nokta değil, neden o noktaya varmak istediğimiz olmalı.
Bizi motive eden şey eğer varmak istediğimiz nokta olursa, o noktaya varmak için yeni yollar keşfeder, o yollarda kalmak ve sözümüzü tutmak için kendimize mantıklı sebepler, mantıklı motivasyonlar yaratırız.
Bilinç altımızı eğitmek imkansız değil.
Hedefimiz sigarayı bırakmak değil, halı sahada daha rahat koşturmak ve bundan keyif almak olmalı örneğin. Hedefimiz daha fazla kitap okumak değil, kendi dünyamız dışında yeni dünyaları keşfetmek ve bundan keyif almak olmalı örneğin. Hedefimiz spora başlamak değil, beğendiğimiz kıyafetleri daha özgüvenli bir şekilde giyebilmek ve bundan keyif almak olmalı örneğin.
Her seferinde “keyif almak” diyorum çünkü tuttuğumuz her söz, sonucunda gerçekten keyif aldığımız sözler oluyor. Bizi mutlu eden şeyleri yeniden ve sürekli yaşayabilmek için çabalıyoruz. Yani eğer verdiğimiz sözler bizi mutlu edecekse, o sözleri tutmamız da kolaylaşıyor.
Ve bunun yolu önce geriye dönüp, geçmiş tecrübelerimizi dinleyip bizi neyin mutlu ve neyin mutsuz ettiğini anlamak.
Tekrar edelim…
Bizi motive eden şey, varacağımız nokta değil, neden o noktaya varmak istediğimiz olmalı.
