Ödemeler Dünyasında Yapay Zeka Kullanımı
Teknoloji hızla gelişirken yapay zekanın da hayatın her alanında etkisi artıyor ve geleceğin ödeme yöntemleri şekilleniyor. Büyük veri, açık bankacılık, kullanıcı deneyimi üzerindeki çalışmalar hızla devam ediyor. Öğrenen makinalar henüz insanların yerini almadı. Tam tersine insanlar makina öğrenmesini mümkün kılmak, iyileştirmek için eskisine göre çok daha fazla çalışıyor. Yapay zeka ile makinaların insan davranışlarını ve zekasını taklit ederken çok daha fazla bilgi proses edebilmesi amaçlanıyor. Bir makinanın insan performansına erişebilmesi için çok fazla zaman ve emek gerekiyor.
Yapay zekaya en fazla uyum sağlayabilen sektörler olarak high tech/telekom, otomotiv ve finansal servisler işaret ediliyor. Ödeme alanı yapay zekanın yer bulabilmesi için en ideal adaylardan biri, çünkü etkinlik ve verimlilik artışı çalışmaları maliyeti düşürme, riski engelleme ve değer yaratma çabaları ile birleştiriliyor.
Ödemeler dünyasında yapay zeka en geniş anlamda 3 alanda kullanılabiliyor:
- Operasyonel etkinlik
- Risk yönetimi
- Büyüme ve inovasyon
Operasyonel alandaki çalışmalarla, yapay zekanın maliyet tasarrufu ve verimlilik artışı sağlaması hedefleniyor:
- Ön ofislerde kullanıcının tanınması, doğrulanması, müşteri edinimi yani müşteriyi tanıma süreçleri, konuşma robotları, sesli asistanlar ve müşteriye sunulan önerilerin kişiselleştirilmesi alanlarında yoğunlaşılıyor.
- Davranışsal yönlendirme kapsamında, müşterinin hareketlerine göre eğitim ihtiyacı belirleniyor.
- Analiz tabanlı muhasebe çalışmaları yapılıyor.
- İzleme alanlarında anomalilerin saptanması ile akıllı izleme (smart monitoring) yapılıyor
- Verinin işlenmesi ve yönetiminin otomasyonu ile gerçek zamanlı tahminlemeler yapılıyor.
Risk yönetimi tarafında ise, sahtekarlık girişimlerinin ortaya çıkarılması, dolandırıcılığın önlenmesi ile kara para aklanması ve müşteri tanıma süreçleri gibi uyum süreçlerinin iyileştirilmesi için yapay zeka kullanılabiliyor.
Yapılan bir araştırma, 2018 yılında bankacılıkta 41 milyar doları aşkın değere sahip olan yapay zekanın 2030 yılında 300 milyar doları aşacağını öngörüyor. Bir diğer araştırma ise yapay zeka çalışmalarının 2023 yılında bankalara toplamda 447 milyar dolar tasarruf sağlayacağını tahmin ediyor. Aynı araştırma, yapay zeka uygulamalarının bankaların en çok ön ofis ve operasyonel akışlarda kullanılacağını belirtiyor, çünkü en çok tasarruf etkisi buralarda ortaya çıkıyor.
Teknolojideki ilerleme, ödemeler dünyasında yeni alternatiflerin sunulması, yeni cihazlar ve yöntemlerin kullanılması ve kullanıcı davranışlarını da göz önünde bulundurarak daha iyi bir ödeme deneyimini yaşatmak üzerine de yoğunlaşıyor. Kullanıcılar daha çok bilgi ile daha iyi seçimler yapabiliyor. Bu anlamda, yapay zeka ve makina öğrenmesi ile müşteri harcama alışkanlıkları, teklif modelleme, yatırım planlama, emeklilik vb ödeme alanındaki pek çok konuda modellemeler çalışılıyor ve en iyi tahminlere ulaşılmaya çalışılıyor.
Fiyatlama ve promosyon yönetiminde kullanım alışkanlıkları, ödeme tarihçesi, satın alma davranışları analiz ediliyor ve hedefli promosyonlar oluşturulabiliyor.
Bugün, duvar reklamlarından gazetelere kadar her mecrada yapay zekadan bahsedildiğini görüyoruz. Ekonometrik modellere yabancı olanlar basit bir regresyonu yapay zeka olarak görebiliyor. Yapay zeka sayısız fırsatlar sunmakla birlikte kendisini ve zorluklarını da küçümsememek gerekir. Sonuç olarak;
- Dijital dönüşüm için tavsiye edilen strateji: Bir kuruluşun tüm iş süreçlerini, müşterilerini, verisini ve hatta çalışanlarını kapsayan bütüncül çalışmalar yapılması
- Veri kaynaklarını kullanırken ise hem verinin doğruluğu hem de mevcut düzenlemeler uyumlu olduğuna dikkat etmek gerekiyor.
- Veri işlemek sadece teknik bir beceri değil. Veriyi doğru yönetmek ve yorumlamak için mutlaka iş süreçlerini gözönünde bulundurmak gerekir. Bir başka deyişle, dijital dönüşüm izole bir teknolojik süreç haline gelmemelidir.
En iyi stratejilerde insan, süreç ve teknoloji birlikte kullanılmaktadır. Böylece, bazı işler artık makinalar tarafından yapılmaya başlandıkça, insanlara daha inovatif ve efektif çözümler üretebilmek için fırsat doğabilir.
Kaynaklar
