Finansal Sektörde Cinsiyet Eşitliği veya Eşitsizliği Üzerine…

Kadınların toplumun her alanında erkeklerle eşit katılıma ve haklara sahip olması, yani cinsiyet eşitliği için yapılan çalışmalar son dönemlerde farkındalığı bir nebze de olsa artırdı. Cinsiyet eşitliği Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı’nın (UNDP) sürdürülebilir kalkınma hedeflerinden de biri.

Zira, cinsiyet eşitliği ekonomik kalkınma için de son derece kritik. McKinsey Global Institute analizine göre, tam anlamıyla cinsiyet eşitliğinin sağlandığı- yani işgücü piyasasında kadınların erkeklerle eşit şartlara ve katılıma sahip olduğu- bir dünyada 2025 itibarıyla 12 Trilyon Dolar’lık ek GSMH yaratılabilir.

UNDP’nin istatistiklerine göre dünyamızın cinsiyet eşitliği ile ilgili karnesi oldukça zayıf…

• Dünyada aynı iş için erkeklerin kazandığı her 1 doların karşılığında kadınlar 77 cent kazanıyor
• Her 3 kadından 1’i şiddete maruz kalıyor
• Toprak sahiplerinin sadece %13’ü kadın
• Bugün hayattaki 750 milyondan fazla kadın 18 yaşından önce evlendirilmiş
• Kasım 2018 itibarıyla, dünya genelinde milletvekillerinin/parlamenterlerin sadece %24’ü kadın

İş hayatında cinsiyet eşitliğinin sağlanması, kadınların iş hayatına katılımının ve üst düzey pozisyonlarda kadınların temsilinin artması, eşit işe eşit ücret hakkının sağlanması ve kadınlara karşı ayrımcılığın ortadan kalkması anlamına geliyor. 2008’den bu yana bir parçası olduğum finansal sektör ise diğer sektörlere kıyasla cinsiyet eşitliği anlamında daha iyi konumda olsa da aslında finansal sektörde de atılacak çok adım var.

Global danışmanlık firması Oliver Wyman’ın bu konuda geçtiğimiz günlerde yayınladığı, 37 ülkeden 460’ın üzerinde firmada ~9,000 üst düzey yöneticiyi kapsayan “Women in Financial Services 2020” araştırmasından birkaç önemli bulguyu paylaşmak gerekirse.

İcra Kurulları ve Yönetim Kurullarında Kadın Temsili

İcra kurullarındaki kadın oranı 2003’te %11 iken 2019’da %20’ye ulaşmış. Yönetim Kurulu’ndaki kadın temsil oranı ise 2003’te %11 ilen 2019’da %23’e çıkmış. Üst düzey yönetimde kadın temsilinin artmış olması umut verici olsa da hala gidilecek oldukça uzun bir yol var.

Sevindirici olan ise, finansal sektörde bir zamanlar yerine getirilmesi gereken bir kriter olarak görülen “cinsiyet eşitliği” kavramına artık iş sonuçlarına etki eden stratejik bir konu olarak bakılıyor olması.

Araştırmaya katılan şirketlerde roller ve fonksiyonlar bazında bakıldığında ise, kadın CEO’ların oranının %6’da kalırken, kadın temsilinin yüksek olduğu fonksiyonların İnsan Kaynakları, Pazarlama, Uyum birimleri olduğu görülüyor. Bu resmin de değişmesi, teknoloji, strateji, operasyon gibi alanlarda da kadın temsilinin artması gerekiyor

Roller ve Fonskiyonlar Bazında Kadın Temsili

Ödemeler ise, icra kurullarındaki kadın temsilinin nispeten yüksek olduğu bir alan. Araştırmaya göre, ödemeler sektöründe icra kurullarında kadınların oranı %34. Bu oran 2016’dan bu yana 13 puan da artmış durumda. Ödemeler sektöründe Yönetim Kurullarındaki kadınların oranı ise %22.

Alt Sektörler Bazında İcra Kurullarında ve Yönetim Kurullarında Kadın Temsili

Finansal sektörde cinsiyet eşitliğinin sağlanması için eğilinmesi gereken bir kaç alan ve bu alanlardaki öneriler ise şöyle:

• Dünyada özellikle büyük şirketlerde üst düzey pozisyonlardaki kadın temsilinin bir kurumsal hedef olması neredeyse bir norm haline geldi. Ancak, bu kurumsal hedefin artık daha granüler seviyede orta düzey yönetim kademeleri ve farklı fonskiyonlar için de verilmesi cinsiyet eşitliğini sağlamaktaki önemli katalizörlerden biri
• Bir diğer önemli nokta ise kapsayıcılık. Cinsiyeti ne olursa olsun üst düzey yöneticilerin, şirketteki cinsiyet eşitliğini sağlamak üzere aksiyonlar alması, bu mesajı organizasyonda net olarak vermesi önemli. Farklılıklara saygı göstermek ve ön yargılardan sıyrılmak şirket kültürünün bir parçası haline gelmeli
• Cinsiyet eşitliğinin gelişimini ölçümlemek ise, tıpkı iş hedeflerinde olduğu gibi, cinsiyet eşitliğinde de ilerleme sağlamak ve de alınacak aksiyonları doğru şekilde belirlemek için oldukça kritik

Öte yandan, finansal hizmetlerde cinsiyet eşitliği için sadece iş hayatında fırsat eşitliği sağlamak da yeterli değil. Kadınların bir müşteri olarak da finansal hizmetlere erişimde eşit koşullara ve haklara sahip olması da oldukça kritik. Raporun bu konudaki bulgularına ise bir sonraki yazımda değineceğim.

Toplumsal eşitliğin sağlandığı bir dünyaya doğru çalışmaya devam…