2021 Frontend Teknoloji Trendleri
Merhaba, bu yazımda 2020 yılında StackOverflow tarafından düzenlenen ankette hangi dillerin ne kadar popüler olduğuna değineceğim.
Javascript hala popülerlik sıralamasında krallığını sürdürüyor. Katılımcıların %67.7 oyunu alan JavaScript liderliğini sürdürüyor.
Daha önceleri dinamik bir web uygulamasını HTML, CSS ve bir backend web programlama diliyle geliştirebiliyorduk ancak günümüzde web uygulamalarını kullanırken bir masaüstü uygulama ya da bir mobil uygulama kullanıyormuş hissine mutlaka kapılmışızdır. İşte bu yüzden web sitelerinin kullanıcı deneyimlerini bir üst düzeye çıkaran teknolojinin adı Javascript’dir.
Javascript sayesinde web sitelerinde her butona tıklama anında sayfanın tekrar olduğu gibi yeniden yüklenmesini (postback) beklemeden mobil uygulamada olduğu gibi anında yanıt alabilmek kullanıcıları oldukça memnun eden bir durum olmuştur. İşte mobil uygulama tadında çalışan bir web uygulamasının arkasında çalışan aslında Javascript vardır.
Javascript ile beraber apiye istek gönderip veri alabiliriz ve gelen verilerle dinamik bir web uygulamasını geliştirebiliriz. Örneğin; bir film sitesi yapmak istediğimizde tüm film bilgilerini içeren bir veri tabanını sıfırdan kendimiz hazırlamak zorunda değiliz. Bir film apisi kullanarak dinamik bir film sitesini hazırlayabiliriz ve kullanmamız gerekenler tasarım için HTML ve CSS, film apisinden verileri uygulamaya taşıyacak olan ise javascript programlama dilidir. Ya da anlık güncel verilere göre bir döviz çeviri uygulamasını Javascript sayesinde kolaylıkla hazırlayabiliriz.
Bu aşamaya kadar bahsettiğim hep Javascript’ in frontend tarafında kullanımıydı yani Javascript kodlarını anlayıp yorumlayan Javascript derleyicisi tamamen kullanıcısının tarayıcısında çalışan bir uygulamadır.
Javascript kodlarımızı server tarafında çalıştırmak istersek bu durumda işin içine Node.js girmektedir. Node.js sayesinde tarayıcıda çalışan Javascript artık tarayıcıya bağımlı olmadan server tarafında da kullanılabiliyor. Yani C# programlama dili ya da Python programlama dili neyse Javascript de o diyebiliriz. Tamamen server tarafında çalışan uygulamalar Javascript ile Node.js sayesinde geliştirilebilir. Yani bu ne anlama gelmektedir?
Tamamen Javascript bilgimizde dinamik bir web uygulamasını Express.js web çatısını (web framework) kullanarak geliştirebiliriz. Bu ortamı bize Node.js sağlıyor. Başka bir dil açısından bakarsak örneğin; C# kullanıyorsak asp.net web çatısı, Python kullanıyorsak Django ya da Flask web çatısını kullanabilmekteyiz.
Aynı ankette en çok sevilen javascript proglama dillerine de değinilmiştir. Bu alanda React.js liderliğe yükselmiştir.
Node.js kurulumu ile birlikte bilgisayarımıza kurulan NPM (Node Package Manager) ile bir çok hazır Javascript kütüphanesini projemizi saniyeler içinde indirebiliyoruz. Npm bize oldukça zengin kütüphane havuzu sunmaktadır.
Bu kütüphaneleri kullanarak tarayıcıda çalışan SPA (Single Page Application) uygulamalarını geliştirebiliriz.
Angular, React ya da Vuejs kütüphanesi ile mobil uygulama gibi çalışan web uygulamalarını geliştirebiliyoruz. Hatta yazdığımız kodları mobil uygulamalara yani Android ya da iOS uygulamalarına dönüştürebiliyoruz.
Güçlü bir Javascript bilgisine sahip olmak son zamanlarda yazılım adına yapmamız gereken en önemli adımdır.
