Bir Zamanlar Beyoğlu’nda

Beyoğlu’nun tarihinde gerçekleşmiş önemli olayları eksiksiz bir şekilde sıralamak iddialı bir girişim olacaktır, farkındayız. Aşağıda yer alan zaman çizelgesini mütevazi bir başlangıç olarak düşünebiliriz. Tarihte iz bırakmış ama bu çizelgede henüz kendine yer bulamamış anlara dair katkılarınızı bekliyoruz. Yorumlara ekleyebilirsiniz.

1732

Taksim Meydanı’na ismini veren, İstiklal Caddesi ve Meydanı’nın birleştiği yerde bulunan su maskemi, bölgenin su sorununu çözmek amacıyla inşa edildi.

1831

15 saat süren Büyük Pera Yangını sonucunda 104 kişi hayatını kaybetti, çoğunluğu ahşap çok sayıda bina yanıp kül oldu.

1857

İstanbul’daki ilk modern belediye “6. Daire” adıyla Beyoğlu’nda kuruldu.

1870

Çıkan büyük yangın sonucu Taksim — Galatasaray arasında yaklaşık 3000 bina yok oldu.

1875

Karaköy — Beyoğlu arasında ahşap vagonlu ve buharlı araçların çalıştığı Tünel açıldı.

1880

İstanbul’un en büyük Rum Ortodoks Kilisesi Aya Triada ibadete açıldı.

1894

Meşhur Pera Palas Oteli, Orient Express yolcularını ağırlamak için inşa edildi.

1914

İtalyan Mimar Guiglio Mongeri tarafından yapılan, İstanbul’da sinema binası olmak üzere inşa edilmiş ilk binada Majik Sineması açıldı.

1928

İtalyan heykeltraş Pietro Canonica’nın tasarladığı Cumhuriyet Anıtı Taksim Meydanı’nda açıldı. Taksim, meydan kimliği kazandı.

1940

Taksim Topçu Kışlası yıkıldı.

1948

”Türkiye’nin en büyük sineması”, Atlas Pasajı içinde Atlas Sineması adıyla açıldı.

1955

6–7 Eylül Pogromu başta Beyoğlu’ndakiler olmak üzere İstanbul’un gayrimüslim nüfusunu hedef aldı.

1958

İtalyan Mimar Raimondo D’Aronco’nun Art Nouveau tarzında tasarladığı Karaköy Mescidi, Adnan Menderes’in başbakanlığı döneminde Karaköy Meydanı’nı genişletmek amacıyla yıkıldı.

1975

Etap Marmara Oteli Taksim Meydanı’nda açıldı.

1977

1 Mayıs kutlamaları sırasında açılan ateş ve sonrasında çıkan izdiham sebebiyle en az 34 kişi hayatını kaybetti.

1987

Şan Tiyatrosu Ferhan Şensoy’un ‘Muzır Müzikal’ oyununun bitiminden 10 dakika sonra çıkan yangında kül oldu.

1988

Çok sayıda tarihi bina yıkılarak Tarlabaşı Bulvarı yapıldı.

1990

İstiklal Caddesi trafiğe kapatıldı.

1994

Ayaşpaşa Çevre Güzelleştirme Derneği’nin açtığı davayla başlayan beş yıllık mücadele sonucunda Park Otel’in 17 katı yıkıldı.

1995

27 Mayıs Cumartesi günü saat 12.00'de kayıp yakınları ve insan hakları savunucuları “Gözaltındaki kayıplar son bulsun, kayıpların akıbeti açıklansın, sorumlular bulunsun ve yargılansın” talebiyle Galatasaray’da ilk kez oturma eylemi yaptı.

1996

Birleşmiş Milletler İnsan Yerleşimleri Konferansı 3–14 Haziran 1996'da Habitat II Kent Zirvesi adıyla toplandı.

1999

Babylon Müzik Kulübü Asmalımescit’te açıldı. Kısa sürede İstanbul’un en önemli konser mekanlarından biri oldu.

2000

İstanbul Metrosu’nun 1. etabı Taksim — Levent arasında açıldı.

2002

Galataport’un Türkiye Denizcilik İşletmeleri’nce Karaköy rıhtımında yap — işlet — devret modeliyle inşa ettirilmesine karar verildi.

2004

Demirören AVM’nin yapılacağı ilk kez duyuruldu. İstanbul 1 No’lu Koruma Kurulu, inşaatın yüksekliğinin, hemen yanı başındaki Serkil Doryan’ın saçak kotunda olabileceğine hükmetti.

Birkaç girişimci, Cezayir Sokağı boyunca yer alan binaları alarak “Parizyen tarzı” iddiasıyla kafe-barlar açarak sokağın ismini Fransız Sokağı olarak değiştirdiler.

2005

Beyoğlu Belediye Başkanı Ahmet Misbah Demircan Tarlabaşı’nın Kentsel Dönüşüm Projesi ile birlikte İstanbul’un Champs Elysees’i olacağını belirtti.

2006

Tarlabaşı, 5366 sayılı kanuna dayanarak 20.02.2006 tarih ve 2006/10172 sayılı Bakanlar Kurulu kararı ile Yenileme Alanı ilan edildi.

2010

Demirören AVM inşaatı yanındaki tarihi Serkil Doryan binasının yüksekliğini aştı. Proje sebebiyle tarihi Ağa Cami büyük hasar gördü, Ağa Lokantası tahliye edildi.

1920'lerin başlarından açılan Alkazar Sineması 2010 yılında kapatıldı.

2011

Eski Şan Tiyatrosu’nun bulunduğu yapı adasında planlanan Şan City AVM — Otel Projesi’ni Şefik Birkiye ve Selim Dalaman’ın ortak olduğu Vission Europe hazırlayıp izinlerini aldı.

Emek Sineması’nın kapatılmasını protesto etmek için düzenlenen eylemde bini aşkın kişi imar kurallarına aykırı olan Demirören AVM ile ilgili yetkililerin sessiz kalmasını kınadı. Eylemde “Emek açılsın, Demirören yıkılsın” sloganı atıldı.

Beyoğlu Belediyesi, başta Asmalımescit olmak üzere Beyoğlu’ndaki kafe ve barların sokağa masa ve sandalye koymasını engellenmeye başladı.

2012

Cercle d’Orient binasında bulunan İnci Pastanesi boşaltıldı. Gelişmeler üzerine protesto yürüyüşleri yapıldı.

2013

Okmeydanı’nda 4 mahalleyi kapsayan ve Tarlabaşı kentsel dönüşüm projesinin yaklaşık 80 katı büyüklüğünde olan projeye Okmeydanı sakinleri itiraz etti. Beyoğlu Belediyesi’ne itiraz dilekçelerini veren Okmeydanı sakinleri “Bu planda biz yokuz” dedi.

Haliç Yat Limanı ve Kompleksi Projesi ihalesi tamamlandı. İhaleyi 1 milyar 346 milyon dolarla Rixos otelleriyle bilinen Sembol İnşaat Ekopark ve Fine Otel ile oluşturduğu konsorsiyum ile kazandı.

1991 yılında Mimar Han Tümertekin tarafından tasarlanan Taksim Sanat Galerisi, Taksim Meydanı Yayalaştırma Projesi ve Topçu Kışlası Rekonstrüksiyon Projesi kapsamında yıkıldı.

Gezi Parkı’nda yer alan bir sıra ağacın kesilmesine karşı başlayan gösteriler kısa sürede ülke çapında büyük protestolara dönüştü.

1964 yılında açılan Kazım Taşkent Sanat Galerisi’nin yerine Zara Mağazası açıldı.

2014

1895 yılından beri Rumeli Han’da faaliyet gösteren Rebul Eczanesi tahliye edilerek başka bir yere taşındı.

2015

Narmanlı Han’ın son sakini olan bekçi Mithat Şahin tahliye edildi ve hanın girişi kapatılarak, kapısına “özel mülktür” tabelası asıldı.

Taksim Eğitim ve Araştırma Hastanesi yeniden inşa edilmek üzere yıkıldı.

İstikal Caddesi üzerindeki Kelebek Korse zorla tahliye edildi, mağaza başka bir lokasyona taşındı.

2016

Galataport Projesi kapsamında Salıpazarı antrepolarının yıkımına başlandı.

2017

Cumhuriyet tarihinin önemli mimari eserlerinden Karaköy Yolcu Salonu’nun denize bakan tarafı iş makineleriyle yıkıldı.

1950'lerden beri tartışılan “Taksim’e Cami” projesinin temeli atıldı. Adını atlı tramvay döneminde atlara bakan Rum görevliden alan, “Dingo’nun Ahırı” olarak bilinen nostaljik tramvayın bakım hangarı Taksim Cami Projesi inşaatı sebebiyle yıkıldı.

2018

2005 yılında dönemin Kültür ve Turizm Bakanı Atilla Koç tarafından yıkılıp, yeniden yapılacağını açıklanan Atatürk Kültür Merkezi’nde yıkım çalışmaları başladı.