İleride Alzheimer Olacak Mıyım?

Alzheimer, beyin hücrelerinin yok olmasıyla sıklıkla ileriki yaşlarda görülen, beyinde “Beta Amiloid” isimli plaklanmaların artışıyla beraber, sinirsel iletimde ki azalmaların sonucu başlayan nörolojik bir bunama (demans) hastalığıdır. Başlıca nedenlerinden olan; genetik, beslenme, uyku, yaşam standartları, stres gibi etkenler rol alır.

Genetik olarak hastalığa sahip olan bireylerin, alzheimera yakalanma olasılığı çok daha fazladır. Fakat bunu beslenme, spor, çeşitli faliyetler (dil öğrenme, herhangi bir enstrüman çalma, kitap okuma, çeşitli zihin egzersizleri), sosyal bir hayata sahip olma, omega3 ve B grubu vitaminleri gibi zihinsel bellek güçlendirici takviyeler almak, ile büyük oranda bu risk düşürülebilir.

Hastalığın semptomları arasında;

• Kısa süreli unutkanlık, zihinsel aksaklıklar,
• Eşyaların yerini karıştırma,
• Adımları takip edememe, dengede durmada yaşanan problemler,
• Okuma, yazma, çizmede sıkıntılar,
• Alışkanlıkları ve sorumlulukları yapmada zorluk,
• Zayıf ve tutarsız kararlar,

Yapılan çalışmalara göre alzheimerda 3 gen rol oynuyor. Bu genlerin adı; APP, presenilin 1 ve presenilin 2.

Hepimizin hücrelerinde bulunan bu genler, A,C,G,T harflerinden oluşurlar. Bu harflerin dizilimi, yanlış yerde bulunması, fazla ya da eksik olması gibi anormal durumlarda genetik bozulmalar meydana gelir.

Alzheimer hastalığında da, bu genlerde oluşan anormallikler sonucu, önce hafif belirttiler ile başlayıp, yaş ilerledikçe çok daha ağır belirtilerle seyreden demans(bunama) hastalığı oluşur.

“Alzheimer Risk Belirleme” testi ile yapılan ve kandaki “A Beta 42" proteininin miktarına bakılarak, hastalığa yakalanma riskini belirleyen, çeşitli testler mevcuttur. Bu proteinin kanda fazlalığı bu riski arttırır. Doktorun ekstra uygun görmesi sonucunda yapılan, MR(Manyetik Rezonans), EEG(Elektroansefalografi) gibi nörolojik görüntüleme işlemleri ile de tanılar güçlendirilir.

Aynı şekilde A Beta 42 proteini ile yakından ilişkili olan ApoE geninin, üç tipi bulunuyor. Bunlar; APOE-2, APOE-3, APOE-4 genleridir.

Organizmada APOE-4 geni taşıyan hastalarda, alzheimere neden olan A Beta 42 proteinin, yapılan bilimsel çalışmalara göre daha fazla biriktiğini buna bağlı riskin katlanarak arttığı görülüyor.

Ülkemizde ilk kez 2009 yılında “Anadolu Sağlık Merkezi’nde” uygulanmaya başlanılan, üçlü test (Amyloid-Beta Ölçümü, APOE tipi belirleme, FDG PET-SCAN) ile ileride alzheimere yakalanma riskini büyük oranda değerlendirilmesi yapılmaktadır.

Türkiye Alzheimer Derneği Başkanı Prof. Dr. Haşmet Hanağası, ülkemizde hastalığın ciddiyetini, yaptığı bir konuşma da şu şekilde belirtiyor;

"Alzheimer hastalığı ve diğer demans (bunama) hastalıkları ülkemizde olduğu gibi özellikle hızla yaşlanan toplumlarda sık görülen bir sağlık problemi. Türkiye’de 800-900 bin civarında demanslı hasta ve bunların üçte ikisinin alzheimer hastası olduğu düşünüyoruz. Şu an 65 yaş üstü nüfusumuz 7 milyonun üzerinde ve bu sayı çok hızlı bir şekilde artıyor. Türkiye’de 2023 yılında yaklaşık her 10 kişiden bir kişi, 2050 yılında da her 5 kişiden bir kişi 65 yaş üstünde olacak. Dolayısıyla buna karşı hazırlıklı olup yeni politikalar geliştirmek gerekiyor."

Teşekkürler..

Şafak.

https://www.instagram.com/bidunyaicerikk/?hl=tr