İnternet Nasıl Çalışır?

Ali Sabri Sır
Bilişim Hareketi
3 min readNov 16, 2017

--

İnternette gezinirseniz tonlarca bu konuyu açıklayan yazı bulabilirsiniz, bu oldukça normal fakat ana hatlarıyla fikir edinmek adına tekrar yazmak istedim.

İnternetle iç içeyken nasıl çalıştığını bilmeyen insanlar var. Merak edip bakmak zor oluyor sanırım ama bunu aşmak da çok önemli aslında. Gündelik hayatta rutin yaptığımız her işlem nerdeyse internete dokunuyor peki nasıl çalışıyor bu mükemmel sistem.

Tabiki Önce Kelime Anlamı

İnternet, İnter(arasında) ve net(Ağ) kelimelerinin birleşmesinden oluşur. Bu da “Ağlar arasında” anlamına geliyor. Sıkıcı tarihinden bahsetmek istemedim fakat 1969 dan itibaren ivmelenerek hızlanan bir teknoloji olduğunu bilmekte yarar var. İnternet Topluluğu adı verilen ve kar amacı gütmeyen bir grup, kuruluş tarihi olan 1992‘den beri, internet gelişimi ve kullanımıyla ilgili politika ve protokolleri oluşturup, bir standart haline getirmeye çalışıyor.

Ağların Ağı

Bir bilgisayar internete bir ağın bir parçası olarak bağlanır. Bu bilgisayar, sizin evinizdeki bilgisayarda olabilir veya şuan elinizde olan telefon. Örnek vermek gerekirse bir modemimiz var ve telefon hatları üzerinden bir internet servis sağlayıcıya (İSS) bağlanıyorsunuz önce.

Pratikte artık bir LAN‘ın (Local Area Network) yani bir yerel ağın parçası oldunuz fakat firmanızın sözleşmeli olduğu bir internet servis sağlayıcısı aracılığıyla internete bağlısınız. İnternet servis sağlayıcınıza bağlandığınızda, bilgisayarınız servis sağlayıcınızın bağlı olduğu ağın bir parçası olmuştur. Ardından internet servis sağlayıcınız daha büyük bir ağın parçası olur. Buradan da anlaşıldığı gibi internet “ağların ağı” dır. Yani bunu şu şekilde düşünebilirsiniz aslında dünyadaki tüm bilgisayaların teorik olarak birbirine bağlanmasına biz internet diyoruz.

Büyük iletişim şirketlerinin çoğu, çeşitli bölgelere bağlanan, kendileri için belirlenmiş, ayrılmış fiziksel altyapıya (Backbone) sahiptir. Bu şirketlerin her bölgede bir POP‘u (Point of Presence) vardır. POP, yerel kullanıcıların aracı şirketin ağına erişme noktasıdır.

Bu çoğunlukla, bir telefon numarası yada şirketin ağı için atanmış özel bir hat aracılığıyla sağlanır. Ortada hiçbir zaman bütünüyle kontrol altında olan bir ağ yoktur. Sadece NAP/Network Access Point(Ağ Erişim Noktaları) dediğimiz birbirlerine bağlanan üst seviye ağlar vardır.

Gerçek anlamda internet, çeşitli yerlerdeki NAP‘lerin birbirlerine bağlanmaları ve Trilyonlarca byte’ın kişisel ağlardan akışı ile gerçekleşir. Gözümüzde canlanmıyor bile. Yani İnternet, NAP‘ler vasıtasıyla birbirleriyle ilişki kurmak konusunda anlaşmış devasa ağların bir toplamıdır. Bu sistem yardımıyla internetteki her bilgisayar, internet ağındaki diğer tüm bilgisayarlara bağlıdır.

İncelemenizi istediğim bir harita: http://internet-map.net/

Bölümlerin Bir Araya Getirilişi

NAP‘ler üzerinde bulunan bütün ağ şebekeleri, Backbone’lar ve yönlendirici adı verilen router’lar birbirleriyle bağlantı içerisindedir. Bu süreçte bir bilgisayardan gönderilen bir mesaj, dünya çapında yayılmış olan bu ağlardan geçerek, mesajın gönderildiği bilgisayara bir saniyeden daha kısa bir zaman içinde ulaşır. Bir bilgisayardan diğerine aktarılacak verinin hangi yoldan hedefe ulaştırılacağını yönlendiriciler (Router) belirler.

Routerlar hedefe ulaşmak isteyen mesajınızı diğer internet kullanıcısına ulaştırmak için tasarlanmış özel işlemler yapabilen bilgisayarlardır. Önemli olan iki şeyi yaparlar. Bir bilginin gitmemese gereken yere gitmemesini garanti etmek ve de Mesajın istenen istikamette gittiğinden emin olmak.

Yönlendiricinin temel çalışma mantığı ve işlevi, birbirine bağlı çok sayıdaki ağa aldırış etmeden hep aynı kalır. İnternet’te yönlendirici kullanmak kesinlikle gereklidir.

İnternet Protokolü

Net üzerindeki her bir makine, IP adresidenen kendi özel kimlik numarasına sahiptir. İnsanların TC Kimlik numarasının olması gibi. IP, Internet Protocol’un kısaltılması sonucu ortaya çıkmıştır. Bir bilgisayar internet üzerinde iletişim kurabilmek için IP numarasına sahip olmalıdır. Tipik bir IP adresi şöyledir 216.168.22.192

İnsanların kolay hatırlaması için IP adresleri genellikle yukarıdaki gibi “noktalarla ayrılmış ondalık sayılarla” gösterilir ama bilgisayarlar için adres farklılaşır. Çünkü bilgisayarlar ikili düzen (Binary) formda ilişki kurarlar. Yani IP adresi 11011000.1100111100.11001.10001001

Son Olarak DNS

DNS, Ip adreslerini akılda tutamadığımız için IP adreslerinin isimlerinin metinlerini otomatik olarak adresleyen DNS (Domain Name System-Alan Adı Sistemi)’i yarattık. Bu yolla belli bir yere bağlanmak için IP adresi yerine sadece www.google.com yazmamız yeterli oldu.

--

--