กระเป๋าคริปโต คืออะไร?

เขียนโดย นาย ธัชชัย เมธียนต์พิริยะ

กระเป๋าคริปโต (Crypto wallet) คืออะไร?

กระเป๋าคริปโตก็คือเครื่องมือตัวหนึ่งที่ทำงานร่วมกับเครือข่ายบล็อกเชน และทำหน้าที่เก็บรักษาเหรียญของผู้ใช้ พร้อมช่วยให้ส่งหรือรับเหรียญระหว่างผู้ใช้รายอื่น ๆ กระเป๋าเหล่านี้มีรูปแบบที่แตกต่างกันหลายชนิด ไม่ว่าจะเป็น Software wallet, Hardware wallet หรือ Paper wallet และในบางกรณี กระเป๋าคริปโตนี้ก็อาจถูกจัดหมวดหมู่ได้เป็น Hot wallet และ Cold wallet

ณ ปัจจุบัน กระเป๋าคริปโตส่วนมากถูกจัดเป็น Software wallet เนื่องจากความสะดวกในการทำธุรกรรม ที่สามารถทำได้เร็วกว่ากระเป๋าลักษณะอื่น ๆ มาก อย่างไรก็ตาม Hardware wallet ก็ยังขึ้นชื่อว่าปลอดภัยกว่า เนื่องจากสามารถตัดปัญหาการโจรกรรมทางอินเทอร์เน็ตได้ ในส่วน Paper wallet หรือกระเป๋ากระดาษ นั้นเป็นลักษณะกระเป๋าชนิดที่จะเก็บเหรียญของผู้ใช้ไว้บนกระดาษผ่านการพิมพ์ แม้ว่าจะเป็นวิธีที่ล้าสมัยและก็มีความน่าเชื่อถือหากถูกใช้อย่างถูกวิธี

กระเป๋าคริปโตทำงานอย่างไร?

ถึงแม้ว่าจะขึ้นชื่อว่าเป็นกระเป๋าคริปโต กระเป๋าพวกนี้ก็ไม่ได้เก็บเหรียญคริปโตไว้อย่างที่กระเป๋าสตางค์เก็บเหรียญหรือธนบัตร ในทางกลับกัน กระเป๋าคริปโตจะสร้างเครื่องมือที่สำคัญในการเข้าถึงบัญชีส่วนตัว หรือก็คือชุดข้อมูลที่ประกอบไปด้วยกุญแจสาธารณะ (Public key) และกุญแจส่วนตัว (Private key) ซึ่งมีหน้าที่สำคัญคือการส่งออกหรือรับเหรียญคริปโทเคอร์เรนซีเข้ามาผ่านธุรกรรมของบล็อกเชน

นอกจากนั้น กระเป๋าคริปโตยังมีรหัสที่อยู่ (Address) ซึ่งประกอบไปด้วยทั้งตัวอักษรภาษาอังกฤษและตัวเลขที่ถูกสร้างขึ้นโดยใช้กุญแจสาธารณะและกุญแจส่วนตัว หน้าที่ของมันก็คือเป็นตัวระบุบัญชีส่วนตัวที่สามารถส่งเหรียญเข้าไปได้ หมายความว่า คุณสามารถรับและส่งเหรียญได้ผ่านรหัสที่อยู่ของกระเป๋าคริปโต

ข้อควรระวัง ด้วยกุญแจส่วนตัว คุณสามารถเข้าถึงกระเป๋าของคุณได้ทุกที่ทุกเวลา อย่างไรก็ตาม

การเปิดเผยกุญแจส่วนตัวอาจส่งผลให้บุคคลภายนอกเข้ามาเอาเหรียญของคุณไปได้ ดังนั้นรหัสชุดนี้จึงต้องถูกเก็บไว้อย่างดี

Hot v.s. Cold wallets

อย่างที่กล่าวไปข้างต้น กระเป๋าคริปโต ในบางกรณีก็ถูกแบ่งประเภทออกเป็นสอง คือ Hot wallet และ Cold wallet

Hot wallet คือกระเป๋าคริปโตที่เชื่อมต่อกับอินเทอร์เน็ตได้ ซึ่งมีประโยชน์หลักคือความสะดวกในการใช้งาน เพราะสามารถเข้าถึงได้ง่ายผ่านระบบอินเทอร์เน็ต เหมาะสำหรับเทรดเดอร์ที่ต้องการความเร็วในการเข้าถึงตัวกระเป๋า

Cold wallet คือกระเป๋าคริปโตที่ไม่ได้เชื่อมต่อกับระบบอินเตอร์เน็ต จึงต้องใช้อุปกรณ์อย่าง Hardware wallet มาเป็นตัวกักเก็บคีย์แทน ซึ่งการเก็บคีย์ในกระเป๋าลักษณะนี้ก็จะสามารถการันตีความปลอดภัยได้เลย เนื่องจากได้ปิดโอกาสการแฮกข้อมูลทางอินเตอร์เน็ตได้อย่างสิ้นเชิง จึงเหมาะสมมาก ๆ สำหรับนักลงทุนระยะยาวหรือ HODLer

กระเป๋าคริปโตมีรูปแบบไหนบ้าง?

Software wallets

Software wallet คือกระเป๋าคริปโตที่มีอยู่ในระบบดิจิทัล แบ่งประเภทได้หลากหลาย ซึ่งส่วนมากกระเป๋าลักษณะนี้จะถูกเชื่อมต่อกับอินเทอร์เน็ต (Hot wallet) ที่นิยมใช้กันก็จะมี Desktop wallet (กระเป๋าคริปโตบนเดสก์ท็อป) Moblie wallet (กระเป๋าคริปโตบนโทรศัพท์มือถือ) และ Web wallet (กระเป๋าคริปโตบนเว็ป)

Desktop wallet

Desktop wallet นั้นก็คือกระเป๋าคริปโตที่อยู่บนเดสก์ท็อปของคอมพิวเตอร์ตามชื่อของมัน เมื่อดาวน์โหลดไฟล์กระเป๋ามาแล้ว ไฟล์ที่ชื่อ “wallet.dat” จะปรากฏตัวขึ้นอัตโนมัติ ไฟล์ตัวนี้เป็นแหล่งเก็บข้อมูลกุญแจส่วนตัวที่ใช้สำหรับการเข้าถึงที่อยู่บนบล็อกเชน ดังนั้น เพื่อความปลอดภัย ผู้ใช้จึงควรตั้งรหัสผ่านสำหรับการเข้าถึงไฟล์ดังกล่าว เพราะ ถ้าไฟล์นี้หายไป ผู้ใช้ก็จะหมดสิทธิ์ในการเข้าถึงที่อยู่เงินของตัวเองได้อีก ซึ่งวิธีในการป้องกันปัญหานี้ก็คือการส่ง seed phrase หรือกุญแจส่วนตัวออกไปที่อื่น หรือเก็บไฟล์แบ็กอัพไว้

ถ้าเทียบกับ Web wallet แล้ว Desktop wallet จะปลอดภัยกว่าพอสมควร การเก็บรักษาไฟล์และคอมพิวเตอร์ให้ปราศจากมัลแวร์หรือไวรัสก็เป็นเรื่องสำคัญสำหรับผู้ใช้ถ้าต้องการเก็บเหรียญไว้ในกระเป๋าคริปโตลักษณะนี้

Mobile wallet

Software wallet แบบสุดท้ายก็คือ Mobile wallet หรือกระเป๋าคริปโตบนโทรศัพท์มือถือ ซึ่งจะเป็นแอพพลิเคชั่นที่มีฟังก์ชั่นการทำงานคล้ายกับ Desktop wallet แต่มีความสะดวกในการใช้งานมากกว่าเพราะสามารถใช้งาน QR โค้ดในการถ่ายโอนเหรียญคริปโตได้ จึงเหมาะสมในการใช้จ่ายรายวัน อย่างไรก็ตาม มัลแวร์และไวรัสก็ยังเป็นปัญหาหลักของ Mobile wallet

Web wallet

Web wallet คือกระเป๋าคริปโตที่อยู่บนเว็ปในเบราว์เซอร์ มีจุดเด่นคือความสะดวกสบายในการเข้าถึง เพราะแค่เข้าหน้าเว็ปไปก็สามารถเข้าถึงกระเป๋าได้เลย อย่างไรก็ตาม กระเป๋าคริปโตรูปแบบดังกล่าวก็มีข้อเสียหลักทางด้านความปลอดภัย เพราะถ้าผู้ใช้ได้เผลอเปิดเผยกุญแจส่วนไปแล้ว ก็อาจมีความเสี่ยงต่อการโจรกรรมได้

Hardware wallet

Hardware wallet นั้นจัดอยู่เป็นหมวดหมู่ของ Cold wallet ที่อินเทอร์เน็ตไม่สามารถเข้าถึงได้ ความปลอดภัยของกระเป๋าแบบนี้จัดว่าเป็นหนึ่งในระบบที่ปลอดภัยที่สุด ด้วยระบบ Random Number Generator (RNG) หรือระบบสุ่มตัวเลขอัตโนมัติ ที่สร้างทั้งกุญแจสาธารณะและกุญแจส่วนตัว แต่ ถึงแม้จะมีระบบความปลอดภัยต่อการโจรกรรมออนไลน์ Hardware wallet ก็มีข้อเสียอยู่ที่ความยุ่งยากในการเข้าถึง และยังมีความเสี่ยง หากเฟิร์มแวร์ในระบบทำงานได้ไม่ดี

Hardware wallet เหมาะสมมาก กับนักลงทุนระยะยาวที่มีปริมาณเหรียญสูงและต้องการความปลอดภัย ซึ่งผู้ใช้ก็ยังสามารถเพิ่มระดับความปลอดภัยเข้าไปได้อีกด้วยการใส่ PIN และ Recovery phrase

Paper wallet

Paper wallet ก็คือรูปแบบหนึ่งของ Hardware wallet ที่มี QR Code ที่เข้าถึงได้ทั้งกุญแจส่วนตัวและกุญแจสาธารณะอยู่บนกระดาษ ด้วยความที่กระเป๋านี้ไม่ได้เชื่อมต่อกับอินเตอร์เน็ต การเข้าถึงข้อมูลจึงแทบจะเป็นไปไม่ได้ แต่ข้อเสียของ Paper wallet ก็คือการทำธุรกรรม เนื่องจากโค้ดหนึ่งโค้ดไม่สามารถใช้งานได้เกินหนึ่งครั้งเพื่อความปลอดภัย กระเป๋าชนิดนี้จึงสามารถทำธุรกรรมได้เพียงหนึ่งครั้ง กล่าวคือ ถ้าต้องการจะถ่ายโอนเหรียญแม้ส่วนเดียว เจ้าของกระเป๋าจะมีตัวเลือกอยู่สองทาง ไม่ว่าจะโอนไปทั้งกระเป๋า หรือจะถ่ายไปที่กระเป๋าลักษณะอื่นก่อน แล้วค่อยทำทำธุรกรรมต่อ

ถึงแม้ Paper wallet จะมีจุดแข็งคือด้านของความปลอดภัย แต่ผู้ใช้กระเป๋านี้ก็จำเป็นจะต้องรับรู้และเข้าใจว่าถ้ากระดาษนี้สูญหายหรือรูป QR Code เลือนหาย ก็อาจจะทำให้ไม่สามารถแสกน QR Code ได้ ส่งผลให้ไม่สามารถเข้าถึงคีย์ของผู้ใช้ได้ มากไปกว่านั้น ในการปริ้นท์กระเป๋ากระดาษจะต้องใช้ในคอมพิวเตอร์ในการสั่งปริ๊นท์ ถ้าคอมพิวเตอร์เครื่องนั้นมีมัลแวร์หรือไวรัสก็อาจทำให้ข้อมูลถูกขโมย และปริ้นเตอร์บางรุ่นเชื่อมต่อกับอินเตอร์เน็ต จึงทำให้มีความเป็นไปได้ที่โค้ดจะถูกเผยแพร่ไปที่อื่นด้วยเช่นกัน

สรุป

ไม่ว่าจะเป็นกระเป๋าคริปโตลักษณะไหน ก็ต่างมีข้อดีและข้อเสียที่แตกต่างกัน ดังนั้นผู้ใช้จึงควรศึกษาให้ดีก่อนที่จะเลือกใช้งาน

อ้างอิง : Bitpanda, Hot wallet and Cold wallet, CoinMarketCap