Informacja biznesowa a informacja gospodarcza — podobieństwa i różnice
Informacja biznesowa czy informacja gospodarcza? — oto jest pytanie, które zadaje sobie niejeden użytkownik poszukujący danych o interesujących go podmiotach. Czego właściwie szuka i gdzie powinien tego szukać?
W Polsce przyjęło się kolokwialnie stosować te dwa terminy — informacja biznesowa i informacja gospodarcza — zamiennie w niektórych okolicznościach, choć wielu szanowanych znawców tematu słusznie zauważa, że terminy te nie są tożsame.
Wydaje się, że korzeni tego terminologicznego problemu dopatrywać się należy przede wszystkim w braku precyzyjnej definicji w języku polskim dla terminu informacja biznesowa (business information).
Co to jest informacja biznesowa?
Rozumienie tego terminu zależy od przyjętego kryterium:
- jeżeli zastosujemy kryterium przedmiotowe, jako informację biznesową traktować powinniśmy wszystkie informacje i dane o szeroko pojętej treści gospodarczej,
- z kolei jeżeli użyjemy kryterium celu, informację biznesową można swobodnie interpretować jako każdą informację dla biznesu o dowolnej treści — służącą realizacji celów danego biznesu (najczęściej tym celem jest zysk) i pochodzącą z zewnątrz danego przedsiębiorstwa.
W praktyce oznacza to, że pod pojęciem informacji biznesowej nierzadko spotkamy treści gospodarcze pochodzące z publicznych i jawnie dostępnych rejestrów, jednak przez informację biznesową rozumieć możemy również informacje poufne czy wszystko co znajdziemy w Internecie o jakimś biznesie, a co może przydać się naszemu biznesowi — wszystko, co pomoże nam podjąć prawidłowe decyzje, monitorować rynek itd.
Co to jest informacja gospodarcza?
Najczęściej cytowaną (co nie oznacza, że w pełni poprawną) definicją informacji gospodarczej jest definicja, którą znajdujemy w Ustawie z dnia 9 kwietnia 2010 r. o udostępnianiu informacji gospodarczych i wymianie danych gospodarczych (Dz.U. 2010 nr 81 poz. 530). Przez informacje gospodarcze rozumie się tam dane, które pełnią przede wszystkim funkcję identyfikującą (pozwalają z całą pewnością zidentyfikować przedsiębiorstwo, przedsiębiorcę, osobę fizyczną oraz dłużnika wraz z wysokością jego zaległości) oraz funkcję faktograficzną (w zakresie zaległości danego dłużnika czy posłużenia się przez kogoś cudzym lub sfałszowanym dokumentem).
Są to zatem podstawowe dane, takie jak na przykład nazwa firmy, oznaczenie, siedziba i adres, numery identyfikacyjne NIP, REGON, PESEL, główny przedmiot działalności gospodarczej, a także rodzaj i wysokość zobowiązania pieniężnego, termin powstałej zaległości czy informacja o zbyciu wierzytelności.
Niemniej co najważniejsze, ustawa ta definiuje nie tyle samą informację gospodarczą, co działalność biur informacji gospodarczej, czyli BIG’ów, a definicja ta określa jedynie rodzaj informacji gospodarczej jaką BIG’i przetwarzają i udostępniają osobom trzecim. Dlatego spotykane w Internecie zdania typu:
“Biura Informacji Gospodarczej to jedyne podmioty w Polsce ustawowo uprawnione do udzielania, gromadzenia i aktualizowania informacji gospodarczej”
są błędnie skonstruowane i wyrwane z kontekstu sugerują jakoby nikt inny w naszym kraju nie mógł przetwarzać i udostępniać informacji gospodarczej. A przecież, istnieją wywiadownie gospodarcze, istnieją takie firmy jak nasza Transparent Data, w której portfelu produktów i usług są zarówno raporty handlowe (nazywane też często raportami gospodarczymi), jak i API, poprzez które udostępniamy naszym Klientom informacje gospodarcze. My również przetwarzamy i udostępniamy informację gospodarczą.
W art.1 poprzedniej wersji Ustawy o udostępnianiu informacji gospodarczych (Ustawa z dnia 14 lutego 2003 r.) niuans ten był świetnie wytłumaczony — ustawa ta:
“…określa zasady i tryb udostępniania przez przedsiębiorców informacji gospodarczych dotyczących wiarygodności płatniczej innych przedsiębiorców i konsumentów, w szczególności danych o zwłoce w wykonywaniu zobowiązań pieniężnych, osobom trzecim nieoznaczonym w chwili przeznaczania tych danych do udostępniania.”
Innymi słowy, biura informacji gospodarczej gromadzą i udostępniają tylko wybrany rodzaj informacji gospodarczej.
Zatem czym właściwie jest informacja gospodarcza?
Spośród wielu propozycji zdefiniowania informacji gospodarczej, najtrafniejszą wydaje się być ta zaproponowana przez Wojciecha Januszko (Systemy Informacji Gospodarczej, 2001):
“Jako zasadnicze kryterium wydzielające ze zbioru informacji podzbiór informacji gospodarczej przyjęto to, że informacja gospodarcza jest tym rodzajem informacji, która pozwala na realizowanie przez użytkowników podstawowych funkcji zarządzania, tzn. planowania, organizowania, przewodzenia i kontroli.”
Zauważmy, że użytkownikami informacji gospodarczej w tym rozumieniu są zarówno przedsiębiorstwa (“dla biznesu”), jak i organy państwowe oraz wszystkie inne podmioty zainteresowane gospodarką, które korzystają z informacji gospodarczej w celach identyfikacji określonych podmiotów, ich monitoringu, możliwości tworzenia statystyk i planowania na ich podstawie czy wydawania opinii.
Co niezwykle istotne, informacja gospodarcza to informacja publicznie dostępna i jawna, którą podmioty gospodarcze zgodnie z obowiązującym prawem zobowiązane są udostępniać (m.in. przez właśnie państwowe rejestry typu CEIDG czy KRS, ale również inne źródła informacji gospodarczej, takie jak URE, UOKiK, Ministerstwo Sprawiedliwości czy GUS) a także informacja przekazywana dobrowolnie przez podmioty gospodarcze (np. do tworzenia branżowych raportów). Informacje tajne lub poufne w definicję tę nie wchodzą.
Informacja biznesowa vs. informacja gospodarcza
Podsumowując temat dochodzimy do wniosku, że pojęcie informacja biznesowa oraz pojęcie informacja gospodarcza pozostają ze sobą w relacji albo partytywnej (“część-całość”) albo równoważnościowej znaczeniowo (w niektórych kontekstach) albo nie mają ze sobą nic wspólnego (jak to się ma choćby w przypadku informacji poufnych zdobytych dla biznesu, gdy oba te terminy oznaczają całkowicie inny rodzaj informacji).
Źródła i ciekawe linki:
http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU20100810530
https://cytaty.mfiles.pl/index.php/keyword/1911/0/informacja_gospodarcza
http://www.ebib.pl/2002/40/glapa.php
http://rynekinformacji.pl/ogolnopolska-informacja-gospodarcza/
