Pełnomocnik firmy a prokurent — różnice i przydatne porady
Jakie są różnice między pełnomocnikiem i prokurentem? Ile firm korzysta z pełnomocnictwa a ile z prokury? W jaki sposób ustanowić przedstawicieli firmy i czy trzeba to zgłaszać w CEIDG i KRS?
Ile firm ma pełnomocników a ile prokurentów — stan na lipiec 2021
Na chwilę obecną do rejestru CEIDG wpisanych jest 2,6 mln aktywnych przedsiębiorców, z czego 374,1 tys. ma ustanowionych 395,6 tys. pełnomocników. Liczba pełnomocników przewyższa liczbę aktywnych przedsiębiorstw, ponieważ możliwe jest udzielenie pełnomocnictwa więcej niż jednej osobie. Do branż, które najczęściej korzystają z pełnomocnictwa, należy branża budowlana, fryzjerska oraz związana z drogowym transportem towarów. Z kolei liczba prokurentów w aktywnie działających firmach zarejestrowanych w KRS, których na chwilę obecną jest ok. 642,6 tys., to niecałe 86,3 tys.
Pełnomocnik a prokurent — 4 główne różnice
Pełnomocnik i prokurent to przedstawiciele podmiotu, który upoważnia ich do działań biznesowych w swoim imieniu. Pierwsza różnica między pełnomocnikiem i prokurentem polega na tym, że pełnomocnika może ustanowić każdy, natomiast prokurenta wyłącznie przedsiębiorca.
Druga różnica dotyczy określenia zakresu ich działań. Działania prokurenta określają przepisy kodeksu cywilnego, co oznacza, że przedsiębiorca nie może samodzielnie określić zakresu działań prokurenta, a jedynie wybrać rodzaj prokury. Z kolei zakres działań pełnomocnika jest dokładnie określany przez osobę upoważniającą w oświadczeniu woli.
Trzecia różnica to status prawny — prokurentem nie może być osoba prawna (np. biuro księgowe), ale nic nie stoi na przeszkodzie, aby została ona pełnomocnikiem.
Czwarta różnica dotyczy wieku osoby — w świetle prawa prokurentem może być wyłącznie osoba pełnoletnia, natomiast pełnomocnikiem osoba, która ukończyła co najmniej 13 lat.
Kim jest pełnomocnik i jak go ustanowić?
Wyróżniamy dwie główne kategorie pełnomocnictwa: zwykłe oraz profesjonalne.
Pełnomocnictwo profesjonalne udzielane jest adwokatowi, radcy prawnemu oraz rzecznikowi patentowemu, ponieważ jest to wymagane przykładowo w przypadku składania do sądu skarg, kasacji oraz w przypadku postępowania kasacyjnego.
Jeśli chodzi o pełnomocnictwo zwykłe, to możemy wyróżnić trzy rodzaje zwykłych pełnomocnictw:
- ogólne — działania pełnomocnika związane są z podejmowaniem bieżących działań; pełnomocnik ogólny może reprezentować upoważniającego przed organami administracji;
- rodzajowe — działania pełnomocnika w tym przypadku wykraczają poza sprawy zarządu; pełnomocnictwo rodzajowe musi szczegółowo określać zakres działań, które może podejmować się pełnomocnik;
- szczególne — działania pełnomocnika są związane wyłącznie z konkretną czynnością prawną, dla której przepisy nakładają obowiązek posiadania tego pełnomocnictwa.
Jeśli chcesz udzielić pełnomocnictwa, to jako mocodawca (osoba udzielającą pełnomocnictwa) składasz tak zwane oświadczenie woli. Zanim to jednak zrobisz, musisz określić zakres spraw i czynności, które chcesz, żeby pełnomocnik mógł w Twoim imieniu załatwić. Następnie wybierasz na pełnomocnika zaufaną osobę, ponieważ to Ty ponosisz ostatecznie odpowiedzialność za działania pełnomocnika. Pełnomocnictwa do działania w swoim imieniu możesz udzielić więcej niż jednej osobie.
Jak zgłosić pełnomocnika lub prokurenta do CEIDG: instrukcja
Jeżeli prowadzisz jednoosobową działalność gospodarczą, to zgłoś pełnomocnika do CEIDG. Dzięki temu Twój pełnomocnik nie będzie musiał przedkładać pełnomocnictwa za każdym razem gdy będzie załatwiał coś w Twoim imieniu. Jeśli zgłosisz pełnomocnika do CEIDG, nie będziesz też zmuszony uiszczać opłaty skarbowej przy przekazywaniu pełnomocnictwa do urzędu (opłata nie dotyczy pełnomocników, którzy są małżonkami, dziećmi, rodzicami, dziadkami, wnukami lub rodzeństwem, lub są ustanowieni do kontaktów w ZUS, bo za te osoby nie musisz wnosić opłaty skarbowej).
Dokument pełnomocnictwa powinien zawierać:
- dane Twoje i pełnomocnika: imię, nazwisko, PESEL, miejsce zamieszkania, nazwę i numer dokumentu tożsamości;
- szczegóły na temat zakresu uprawnień pełnomocnika;
- miejsce i datę (opcjonalnie) sporządzenia dokumentu.
Aby zarządzać pełnomocnictwami i prokurą na swoim Koncie przedsiębiorcy zaloguj się na swoje konto na BIZNES.GOV.PL (które zastępuje CEIDG.GOV.PL).
Po zalogowaniu się wybierz zakładkę “Pełnomocnicy”.
Kliknij przycisk “Rozpocznij”, który znajduje się przy kategorii “Zarządzanie pełnomocnictwami, prokurą i mocodawcami w CEIDG”.
Przejdź do e-usługi „Zarządzaj pełnomocnictwami”, po czym wybierz rodzaj wniosku. Wypełnij elektroniczny wniosek i go wyślij.
WAŻNE! Jeśli ustanawiasz pełnomocnika lub prokurenta przez Konto przedsiębiorcy w CEIDG, to wiedz, że składasz oświadczenie pod rygorem odpowiedzialności karnej. Musi ono zawierać informację, że Twój pełnomocnik/prokurent przyjmuje pełnomocnictwo/prokurę.
Kim jest prokurent i jak go ustanowić?
Wyróżniamy cztery rodzaje prokury:
- samoistną, która pozwala prokurentowi na działania samodzielne w zakresie wynikającym z umocowania; prokurent może dokonywać czynności sądowych i pozasądowych, które są związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa;
- łączną, która upoważnia prokurenta do działania w imieniu przedsiębiorcy wyłącznie wraz z innym prokurentem;
- łączną, która upoważnia prokurenta do działania z innym prokurentem oraz ze wspólnikiem osobowej spółki handlowej lub członkiem organu zarządzającego;
- swoiście łączną (zwana też prokurą łączną niewłaściwą) — upoważnia prokurenta wyłącznie do działania ze wspólnikiem osobowej spółki handlowej lub członkiem organu zarządzającego.
Podobnie jak w przypadku pełnomocnika przed ustanowieniem prokurenta określ jakiego rodzaju prokura zostanie mu udzielona oraz wybierz odpowiednią osobę, mając na uwadze to, że prokurent ma szersze uprawnienia niż pełnomocnik. Do uprawnień prokurenta należą między innymi: zawieranie umów sprzedaży i najmu, podpisywanie weksli, zaciąganie kredytów i pożyczek, zawieranie umów o pracę. Zakresu umocowania prokurenta nie będziesz mógł ograniczyć do wybranych spraw.
WAŻNE! Czynności, które są wyłączone z zakresu możliwości działań prokurenta, to zbycie lub oddanie przedsiębiorstwa do czasowego korzystania oraz zbycie, lub obciążenia nieruchomości, które są w posiadaniu przedsiębiorstwa.
Prokura może być udzielona przez:
- osobę fizyczną, w tym osobę fizyczną, która prowadzi działalność gospodarczą wpisaną w rejestr CEIDG;
- osobę prawną, czyli spółki kapitałowe, które są wpisane do rejestru KRS;
- jednostki organizacyjne, które nie posiadają osobowości prawnej (spółki osobowe wpisane do rejestru KRS).
Jak ustanowić prokurenta lub pełnomocnika w KRS: instrukcja
Aby ustanowić prokurenta lub pełnomocnika w KRS, trzeba złożyć wniosek rejestracyjny na formularzu KRS-ZL oraz KRS-Z3. Wnioski nie mogą niestety zostać złożone w formie elektronicznej — należy je dostarczyć osobiście lub listem poleconym do sądu gospodarczego, który przechowuje akta rejestrowe Twojej firmy. Wyjątek dotyczy spółek zarejestrowanych online — w tym przypadku prokurenta możesz zgłosić przez system s24.
Do wniosków musisz również przedłożyć pisemne oświadczenia wszystkich członków zarządu przedsiębiorstwa, które zawierają zgodę na powołanie prokurenta oraz pisemną zgodę powołanego prokurenta. Pamiętaj, że prokura powinna zostać przez Ciebie zgłoszona do KRS w ciągu 7 dni od jej ustanowienia.
Składany przez Ciebie wniosek powinien zawierać takie informacje, jak:
- imię i nazwisko prokurenta (w tym drugie imię);
- PESEL i data urodzenia prokurenta;
- informacja o obywatelstwie prokurenta;
- adres do doręczeń prokurenta;
- dane kontaktowe prokurenta;
- rodzaj i sposób wykonywania prokury;
- data ustanowienia prokury.
Złożenie wniosku o wpis prokury do KRS wiąże się z koniecznością uiszczenia opłaty sądowej, która wynosi 350 zł. Opłata musi zostać wniesiona przed złożeniem wniosku, ponieważ warunkiem jego przyjęcia jest potwierdzenie płatności.
WAŻNE! Brak wpisu prokury do rejestru KRS lub CEIDG nie sprawia, że powołanie prokury jest nieważne. Jednakże bez wpisu do rejestru pojawia się ryzyko, że czynności, które zostaną podjęte przez niezarejestrowanego prokurenta nie będą uznawane.
Mogą Cię zainteresować również inne nasze artykuły:
