Prosta spółka akcyjna (PSA) — nowy typ firmy w KRS

Dowiedz się jakie są najważniejsze cechy prostej spółki akcyjnej, dla jakich przedsiębiorców może okazać się strzałem w dziesiątkę oraz co ją odróżnia od pozostałych spółek kapitałowych, jakie już istnieją w Polsce.

Ostatnia aktualizacja: 31.12.2021

Prosta spółka akcyjna (PSA) — czym jest w skrócie

Od 1 lipca 2021 roku w Krajowym Rejestrze Sądowym KRS pojawił się nowy typ firmy: prosta spółka akcyjna. Jest ona oznaczana skrótem formy prawnej PSA i w zamyśle ma być tym, czego potrzebuje w tej chwili przede wszystkim polskie środowisko start-upowe. Żeby ją założyć, wystarczy kapitał wielkości jednej złotówki. Zniknie zatem bariera, na jaką natrafia większość przedsiębiorców chcących założyć nową firmę: konieczność zgromadzenia sporego kapitału początkowego.

Tym samym, w Polsce mamy już nie dwie a trzy rodzaje spółek kapitałowych:

• spółki z ograniczoną odpowiedzialnością (sp. z o.o.)
• spółki akcyjne (SA)
• proste spółki akcyjne (PSA).

Jak można się domyślić, PSA, jest swoistym miksem cech, jakie posiadają sp. z o.o. i SA. Warto jednak zauważyć, że wnosi ona też coś zupełnie nowego (m.in. naprawia “błędy”, które stanowią zmorę pozostałych spółek kapitałowych, czego przykładem może być zdecydowanie bardziej klarowna reguła ustalania kadencji członków organów spółki).

Co ważne, proste spółki akcyjne nie są żadną nowością — w wielu krajach istnieją ich zagraniczne odpowiedniki. W Wielkiej Brytanii są to firmy LTD, czyli spółki z ograniczoną odpowiedzialnością bez kapitału zakładowego, a w Czechach SRO, czyli spółki z o.o., których kapitał zakładowy wynosi 1 koronę czeską. Więcej o firmach, jakie istnieją w tych krajach przeczytasz m.in. w naszych poprzednich artykułach Brytyjskie firmy oraz Czeskie firmy.

Na przestrzeni pół roku, czyli od 1 lipca do 31 grudnia 2021 w Polsce założono już 271 prostych spółek akcyjnych PSA.

Najważniejsze cechy, jakie posiada prosta spółka akcyjna

1. PSA jest spółka niepubliczną, czyli jej akcje nie mogą zostać wprowadzone do obrotu zorganizowanego na rynku regulowanym ani na rynku alternatywnych systemów obrotu ASO.
2. W zamian emitować może ona akcje w obrocie niepublicznym (np. od funduszy venture capital), przy czym jej akcje przyjmować będą postać zdematerializowanych papierów wartościowych bez nominalnej wartości (tj. akcje prostej spółki akcyjnej będą oznaczone wyłącznie serią, numerem i liczbą akcji).
3. Wkład prostej spółki akcyjnej może być nie tylko materialny i przyjmować także formę niepieniężną np. pod postacią świadczenia pracy. Tym samym, wnoszone do spółki umiejętności i wiedza (które przede wszystkim w firmach technologicznych są obecnie na wagę złota) mogą stać się podstawą do zostania akcjonariuszem przedsiębiorstwa.
4. Sporo działań da się przeprowadzić elektronicznie, co ma zmniejszyć koszty funkcjonowania i znacznie przyspieszyć procesy. Dla przykładu: prostą spółkę akcyjną można założyć przez internetowy system S24, akcje mogą być emitowane i zbywane poprzez oświadczenia elektroniczne (m.in. wiadomości e-mail), podejmowanie uchwał organów PSA może odbywać się zdalnie.
5. Minimalny kapitał zakładowy to 1 zł.
6. PSA może sama wybrać, czy chce mieć zarząd i radę nadzorczą czy chce posiadać radę dyrektorów.
7. Uproszczona likwidacja PSA w razie niepowodzenia na rynku — wystarczy jedno ogłoszenie o otwarciu likwidacji, a czas składania roszczeń przez wierzycieli będzie miał tylko 3 miesiące. Co więcej, jeden akcjonariusz będzie mógł przejąć całą spółkę.

Brzmi jak sporo zalet dla założycieli, prawda? Cóż, każdy kija ma dwa końce. Dopiero czas pokaże czy proste spółki akcyjne będą wystarczająco wiarygodne dla inwestorów. Mimo świetlanej przyszłości, jaką zapowiada się obecnie tej nowej formie prawnej, może się okazać, że minimum formalności i dość “luźne” procedury, sprawią, że inwestowanie w PSA uznane zostanie za zbyt ryzykowne.

Dla kogo jest PSA? Trochę o technologii i start-upach

W Przewodniku Po Prostej Spółce Akcyjnej jaki wydało Ministerstwo Rozwoju znajdujemy zapis, że:

“P.S.A. ma charakter uniwersalny, a nie sektorowy. Skorzystać z niej mogą inwestorzy planujący podjęcie działalności w jakiejkolwiek branży poza wyjątkami wynikającymi z przepisów ustaw szczególnych.”

Czyli de facto, skorzystać z niej może prawie każdy biznes. Tym niemniej, ta nowa forma prawna uszyta została przede wszystkim z myślą o sektorze technologicznym — spółkach high-tech oraz startupach. To bowiem właśnie w tej branży potrzebne jest szybkie pozyskanie kapitału inwestycyjnego, preferuje się często minimum formalności i elektroniczne formy komunikacji, a wiedza i umiejętności pracowników są gigantycznym “majątkiem” firmy. Prosta spółka akcyjna ma w zamiarze znacznie ułatwić startupom wejście na rynek (już od złotówki!), a zatem napędzić rozwój sektora nowych technologii w Polsce.

Proste spółki akcyjne a spółki akcyjne i z ograniczoną odpowiedzialnością — różnice, o których warto wiedzieć

Czym różni się prosta spółka akcyjna od spółki akcyjnej i z ograniczoną odpowiedzialnością? Są to przede wszystkim:

• łatwiejsza emisja i obrót akcjami niż w przypadku spółki akcyjnej, choć akcji PSA nie znajdziemy na rynku kapitałowym,
• tańsze i mniej sformalizowane prowadzenie działalności biznesowej (wiele decyzji, w tym nawet zbywanie akcji może następować elektronicznie przez e-mail),
• bardziej elastyczna struktura kapitałowa,
• rejestr akcjonariuszy jest jawny wyłącznie dla danej prostej spółki akcyjnej (nie ma obowiązku ujawniania go publicznie),
• mniej skomplikowana, znacznie szybsza likwidacja spółki,
• minimalny kapitał zakładowy PSA to tylko 1 zł (w przypadku spółki akcyjnej jest to 100 000 zł, a spółki z ograniczoną odpowiedzialnością 5000 zł).

Jak założyć prostą spółkę akcyjną PSA?

Prostą spółkę akcyjną można założyć na dwa sposoby:

1. elektronicznie przez portal S24 — wystarczy uzupełnić formularz. Czas oczekiwania to jedynie do 24 godzin. Warto jednak pamiętać, że w tym przypadku wszystkie akcje muszą zostać pokryte tylko i wyłącznie wkładem pieniężnym,
2. tradycyjnie poprzez zawarcie aktu notarialnego — w ten sposób do firmy można wnieść wkłady niepieniężne.

Mogą zainteresować Cię również inne nasze artykuły:

Uproszczona restrukturyzacja wytłumaczona najprościej jak się da

Rejestr Beneficjentów Rzeczywistych: obowiązki, kary i zasady wpisów

Biała Lista podatników VAT — sankcje i kary od stycznia 2020