W Poznaniu jest rekordowa liczba stowarzyszeń zwykłych na rzecz budowy… wodociągów
Stowarzyszenie zwykłe a rejestrowane w KRS — różnice oraz ilość stworzyszeń każdego typu w Polsce, a także ciekawostka z wodociągami, której nie sposób wyjaśnić
Korzystając z naszej bazy informacji o podmiotach gospodarczych i stowarzyszeniach, Prześwietl.pl, natknęliśmy się na nie lada ciekawostkę:
W całej Polsce istnieje obecnie 156 aktywnych stowarzyszeń zwykłych na rzecz budowy wodociągów, przy czym aż 74 w Poznaniu!
W innych miastach Polski jest ich maksymalnie po 5 (w Krakowie i w Szczecinie), a w Warszawie, gdzie w ogóle wszystkich możliwych stowarzyszeń zwykłych jest aż 2054, tych na rzecz budowy wodociągów są jedynie 2.
Próbując rozwikłać tę zagadkę, zajrzeliśmy głębiej w naszą bazę danych
Najpierw sądziliśmy, że może ten rekordowy “wysyp” stowarzyszeń zwykłych na rzecz budowy wodociągów w Poznaniu ma związek z jakąś zmianą prawną (np. nowelizacją ustawy o stowarzyszeniach z maja 2016, kiedy to możliwości i uprawnienia stowarzyszeń zwykłych zostały znacznie rozszerzone), jednak nie. Stowarzyszenia zwykłe na rzecz budowy wodociągów powstawały regularnie w Poznaniu w różnych latach, począwszy od 1995 do 2016 roku.
Wysunęliśmy zatem kolejną hipotezę — może w pozostałych miastach również zakładano wiele stowarzyszeń na rzecz budowy wodociągów, ale nie zwykłych a rejestrowanych w KRS? I tu jednak natrafiliśmy na ślepy zaułek. W ogóle aktywnych stowarzyszeń rejestrowych w Polsce jest obecnie 71922, a stowarzyszeń rejestrowych na rzecz budowy wodociągów jedynie 24, przy czym najwięcej istnieje w powiecie Masłów (3) oraz w Krakowie (2) i w Tarnobrzegu (2).
Nie chcieliśmy się łatwo poddać, więc przyszło nam do głowy, że może w Poznaniu po prostu jest najwięcej stowarzyszeń zwykłych w całej Polsce w ogóle i liczba tych zajmujących się wodociągami, najzwyczajniej w świecie to odzwierciedla (szalone, ale OK — myślmy out of the box!). Ale nie!
Wszystkich aktywnych stowarzyszeń zwykłych w Polsce jest obecnie 36975, przy czym najwięcej działa w Warszawie (2054). Poznań zajmuje drugie miejsce w tabeli, posiadając 969 stowarzyszenia zwykłe i nie odbiega tak bardzo od Krakowa (834 stowarzyszenia zwykłe).
Spójrzcie sami:
Infografika
Stowarzyszenia zwykłe a rejestrowe w Polsce 2018
Jak więc widać z infografiki, gdyby zadać sobie pytanie W którym mieście jest najwięcej stowarzyszeń zwykłych? TOP 10 miast to:
- Warszawa 2054,
- Poznań 969,
- Kraków 834,
- Łódź 689,
- Wrocław 663,
- Gdańsk 575,
- Szczecin 462,
- Lublin 412,
- Katowice 334,
- Bydgoszcz 331.
Pozostałe duże polskie miasta mają kolejno: 282 (Toruń), 274 (Bydgoszcz), 263 (Białystok), 262 (Kielce), 234 (Olsztyn), 240 (Gdynia) aktywnych stowarzyszeń zwykłych.
Tak dużej ilości stowarzyszeń zwykłych na rzecz budowy wodociągów w Poznaniu nie sposób zatem wyjaśnić twardymi danymi!
Próbowaliśmy dokopać się też do prasy — jakichkolwiek śladów, że miasto Poznań ma najsłabsze wodociągi w kraju albo że społecznicy muszą zakładać stowarzyszenia zwykłe, łapać za łopaty i na własną rękę tworzyć kanalizację na przedmieściach albo powiększać przepustowość istniejących sieci, ale nic! Tu trop się urywa.
Stowarzyszenie zwykłe a rejestrowane w KRS — różnice i podobieństwa
Stowarzyszenie — czy to zwykłe czy rejestrowe — to stosunkowo popularna w Polsce forma prawna, zakładana z zasady przez grupę ludzi, którzy chcą działać wspólnie na rzecz danego celu całkowicie niezarobkowo. Nie przyświeca im zatem żadna ambicja materialna. Chcą po prostu zrobić coś dobrego dla siebie i innych.
Podstawowe różnice i podobieństwa pomiędzy stowarzyszeniem zwykłym a rejestrowanym w KRS:
- żeby założyć stowarzyszenie wystarczą 3 osoby. Natomiast żeby założyć stowarzyszenie rejestrowane w KRS potrzebujemy minimum 7 osób,
- stowarzyszenie zwykłe można założyć szybciej i łatwiej niż rejestrowe — wystarczy uchwalić regulamin stowarzyszenia, wybrać swojego przedstawiciela i pisemnie poinformować wydział spraw obywatelskich lub wydział spraw społecznych swojego starostwa powiatowego, o tym, że stowarzyszenie powstało. Na decyzję czeka się do 30 dni. Z kolei, gdy chcemy założyć stowarzyszenie rejestrowane w KRS, najpierw musimy przeprowadzić zebranie założycielskie, na którym przyjmuje się statut i wybiera komitet założycielski (najlepiej od razu też zarząd i komisję rewizyjną). Potem należy wypełnić i złożyć wniosek rejestracyjny do KRS i udać się do banku w celu założenia rachunku stowarzyszenia,
- pod względem formalnym, stworzyszeniu zwykłemu “łatwiej” jest funkcjonować, ale też ma swoje obowiązki — musi mieć numer NIP i REGON oraz prowadzić pełną księgowość (składać sprawozdania finansowe do Urzędu Skarbowego),
- stowarzyszenie zwykłe nie ma już tak małego wachlarza możliwości działania jak stowarzyszenie rejestrowane w KRS! Przed 20 maja 2016 roku stowarzeszenie zwykłe nie mogło ubiegać się o status organizacji pożytku publicznego (czyli zbierać 1% podatku), przeprowadzać zbiórek publicznych ani przyjmować darowizn. Nie mogło ubiegać się o dotację. Nie mogło też wynająć siedziby ani sądzić się. Mogło działać jedynie zbierając własne składki członkowskie i angażując swoją siłę rąk i umysłu. Po nowelizacji ustawy o stowarzyszeniach w 2016 roku, stowarzyszenia zwykłe zyskały nie tylko osobowość prawną, ale i duże szersze perspektywy rozwoju,
- nadal jednak stowarzyszeniu zwykłemu — w przeciwieństwie do stowarzyszenia rejestrowego — nie wolno prowadzić działalności gospodarczej ani odpłatnej działalności pożytku publicznego, tworzyć oddziałów i zrzeszać się, co tworzy pewne ograniczenia dla rozwoju struktury w długim okresie czasu.
W każdej chwili można przekształcić stowarzyszenie zwykłe w rejestrowe.
Podstawy prawne dla stowarzyszeń zwykłych z ustawy o stowarzyszeniach
Warto wiedzieć!
Ustawa prawo o stowarzyszeniach z dnia 7 kwietnia 1989 r. (Dz. U. Nr 20, poz. 104 z późn. zm.):
Rozdział 6
Stowarzyszenia zwykłe
Art. 40.
1. Uproszczoną formą stowarzyszenia jest stowarzyszenie zwykłe, nieposiadające osobowości prawnej.2. Osoby w liczbie co najmniej trzech, zamierzające założyć stowarzyszenie zwykłe, uchwalają regulamin działalności, określający w szczególności nazwę stowarzyszenia zwykłego, cel lub cele, teren i środki działania, siedzibę, przedstawiciela reprezentującego stowarzyszenie zwykłe albo zarząd, zasady dokonywania zmian regulaminu działalności, sposób nabycia i utraty członkostwa, a także sposób rozwiązania stowarzyszenia zwykłego.
5. Przedstawiciel reprezentujący stowarzyszenie zwykłe albo zarząd składają na piśmie organowi nadzorującemu właściwemu ze względu na siedzibę stowarzyszenia zwykłego wniosek o wpis do ewidencji stowarzyszeń zwykłych, zwanej dalej „ewidencją”, dołączając:
1) regulamin działalności;
2) listę założycieli stowarzyszenia zwykłego, zawierającą ich imiona i nazwiska, datę i miejsce urodzenia, miejsce zamieszkania oraz własnoręczne podpisy założycieli;
3) imię i nazwisko, adres zamieszkania oraz numer PESEL przedstawiciela reprezentującego stowarzyszenie zwykłe albo członków zarządu;
4) imię i nazwisko, adres zamieszkania oraz numer PESEL członków organu kontroli wewnętrznej, o ile regulamin działalności przewiduje ten organ;
5) adres siedziby stowarzyszenia zwykłego.
6. Jeżeli wniosek o wpis składa zarząd, podpisują go wszyscy członkowie zarządu.
Art. 40a.
1. Stowarzyszenie zwykłe powstaje i może rozpocząć działalność z chwilą wpisu do ewidencji.
2. Organ nadzorujący dokonuje wpisu do ewidencji w terminie 7 dni od dnia:
1) wpływu wniosku o wpis, jeżeli nie został złożony wniosek, o którym mowa w art. 41;
2) uprawomocnienia się orzeczenia odrzucającego albo oddalającego wniosek, o którym mowa w art. 41.
Art. 42.
1. Stowarzyszenie zwykłe nie może:
1) powoływać terenowych jednostek organizacyjnych;
2) zrzeszać osób prawnych;
3) prowadzić działalności gospodarczej;
4) prowadzić odpłatnej działalności pożytku publicznego.
2. Stowarzyszenie zwykłe uzyskuje środki na działalność ze składek członkowskich, darowizn, spadków, zapisów, dochodów z majątku stowarzyszenia oraz ofiarności publicznej.
3. Stowarzyszenie zwykłe może otrzymywać dotacje na zasadach określonych w odrębnych przepisach.
Źródła:
Akt prawny, Prawo o stowarzyszeniach http://prawo.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU19890200104/U/D19890104Lj.pdf
