เมื่อเราตาย ลมปราณ ดับไปอย่างไร?

ลมในร่างกาย ตอนค่อยๆ ดับ เมื่อร่างกายตาย.. ‘ลมภายใน’ หรือ ปราณาวายุ ต่างๆ ดับไปอย่างไร?

ชีวิต เมื่อถึงความตาย ใครที่เคยสังเกตอยู่ใกล้ชิดคนป่วย จะเห็นว่าร่างกาย พลังงาน ส่วนต่างๆ ค่อยๆ ดับไปทีละส่วนๆ เริ่มจากลมหายใจ แล้วเป็นความร้อนร่างกาย และต่อเนื่องไปๆ

วันนี้จะพูดเรื่องนี้ ที่เคยฟังมาจากโยคะศาสตร์ ลมในกาย ให้สังเกตุดูว่าจะมีอยู่หลายส่วน มีหลายหน้าที่

เวลาคนเริ่มเสียชีวิต ลมปราณภายใน หรือตัววายุจะค่อยๆ ออกจากร่างกายที่รักษาไว้ไป ในโยคะศาสตร์ หรือในบางตำราในอายุเวท แบ่งเป็น 5 วายุ หลักในร่างกายของมนุษย์.. คือ ปราณาวายุ, สมานาวายุ, อุดานะวายุ, อปานาวายุ, และ วิญญานวายุ

แต่ละตัว มีหน้าที่ทำงานในระบบต่างๆ ที่ต่างกันไปในร่างกาย.. คือเขามีความฉลาด มีฟังก์ชั่น หรือหน้าที่อยู่ รู้ว่าจะทำงานกับร่างกายยังไงให้ระบบโดยรวมทำงานได้สมดุล เหมือนเป็น กระแสไฟฟ้าที่มีความฉลาด หรือ Smart Electricity

ปราณยามะ คือ การเรียนให้รู้จักใช้ รู้จักบริหารวายุต่างๆ ในร่างกายเพื่อประโยชน์และสุขภาพต่างๆ

แต่เมื่อร่างกายถึงภาวะแตกสลาย คือความตาย.. ตัวพลังงานเหล่านี้ ก็จะสลายออกไปจากร่างกาย เหลือไว้แต่ ดวงจิต และ กรรม (non-physical memory) ที่นำไปเกิดใหม่

ตัวปราณาวายุ ต่างๆ ที่ค่อยๆ ออกไปจากร่างกาย ท่านว่าไว้คือ เมื่อลมหายใจดับไป เมื่อสัญญานชีพทางการแพทย์บอกว่า บุคคลนี้เสียชีวิตแล้ว.. ตัวปราณวายุภายในจะค่อยๆ ดับไป

ตัวแรกคือ ปราณวายุ ที่ร่างกายดึงมาจากลมหายใจ เมื่อลมหายใจหมดเกลี้ยงไป หายใจเข้าไม่ได้อีก ตัวปราณวายุ จะเริ่มดับไปก่อนตัวแรก

สอง คือ สมาณะวายุ มีศูนย์อยู่บริเวณช่องท้อง เขาทำหน้าที่สร้างความร้อนให้ร่างกาย .. ในปราณยามะ จะมีพวก yogic breath ที่สร้างความร้อนให้ร่างกายได้ อย่างโยคีสมัยก่อนหายใจแบบนี้ อย่างในทิเบตเรียก Tummo จะอยู่ในที่หนาวเย็นได้สบาย.. อย่างในปัจจุบันมี Wim Hof ที่หายใจคล้ายๆ แบบนี้ ก็พาคนรักษาอาการป่วยได้มาก มีวิทยาศาสตร์ไปวัดผลยืนยันมากมาย.. ตัววายุนี้จะดับไป หลังจากตาย 20–30 นาที วัดดูที่ร่างกายจะค่อยๆ เย็นลง

ถัดไป อุดานะวายุ จะค่อยๆ ดับไป เป็นลมส่วนช่วงอก ตั้งแต่กระบังลมถึงช่วงคอ ค่อยๆ หมดไป เมื่อส่วนนี้ดับ ความพองลมของร่างกาย ที่สร้างความตึง ความต้านแรงโน้มถ่วงโลก.. คนฝึกโยคะเอาอูจายี มาใช้อาสนะ ก็ดึงลมฐานนี้ ส่วนเรื่องความเบา พลังงานภายใน การเคลื่อนรูปที่ปราณีต.. เมื่อเข้าสู่ความตาย ก็จะค่อยๆ แฟ่บไป ส่วนนี้ค่อยๆ สลายไปช่วง 5–12 ชั่วโมงหลังตาย

ถัดไปอีก อปานาวายุ เมื่อลมปราณตัวนี้ดับไป ความรู้สึกต่างๆ จะดับไป หรือ sensory ต่างๆ กระแสประสาทที่รับความรู้สึกจะค่อยๆ ดับไป.. ลูบผิวหนังจะไม่มีอะไรตอบสนองแล้ว ก่อนหน้านี้อาจจยังมีการตอบสนองจากการสัมผัสที่เกิดขึ้นเองได้บ้างอยู่ .. ตัววายุนี้จะดับไปในช่วง 8–18 ชั่วโมงหลังความตาย.. ตำแหน่งอยู่บริเวณมดลูก หรือท้องน้อยใต้สะดือ ไหลลงออกทางปลายนิ้วโป้งเท้า

สุดท้าย คือตัว วิญญานวายุ เป็น ปราณที่ยังเป็นอนุภาคของโลก อยู่บนโลก แต่ยากแก่การวัดด้วยเครื่องมือ เป็นพลังงานบางอย่าง.. บางท่านก็เห็นได้ ที่เรียกว่าผี.. ตัววิญญานวายุนี้ จะคงอยู่หลังความตายไปอีกสักพัก สัก 1–2 สัปดาห์ ยกเว้นในกรณีที่เกิดอุบัติเหตุ เจ้าของชีวิตยังเหลือพลังงานสมบูรณ์ ยังตัดใจจากร่างกายไม่ได้ ยังต้องการกลับมามีชีวิตในร่างกายเดิม.. ตัววายุนี้จะคงอยู่ได้นานขึ้น บ้างว่าเป็นเดือนๆ ตามแต่อำนาจจิตที่ยึดมั่นไว้ แต่สุดท้ายก็ต้องสลายไป.. ฐานของวิญญานนี้อยู่ที่ดวงใจ มาจากพลังงานอารมณ์ที่ยังเหลืออยู่

เมื่อ วายุ ต่างๆ หมดไปแล้ว จะเหลือไว้แต่ดวงจิต ที่จะทำงานไปตามกระแสกรรม สะสมอย่างไรมา เปิดประตูออก กรรมก็จะพาจิตไปเกิด ในมิติต่างๆ กันไป

การฝึกปราณยามะ หรือศาสตร์ลมปราณแบบต่างๆ

เมื่อเข้าใจถึงตัวลมปราณละเอียดแต่ละส่วนได้แล้ว จะสามารถใช้ฟื้นฟูสุขภาพได้ ระดับร่างกาย กล้ามเนื้อ ที่ปวดที่เจ็บ ชั้นของพวกเนื้อเยื่อ เส้นประสาท นี่ค่อยๆ ฟื้นได้เมื่อพลังงานเริ่มเปลี่ยน

การทำงานก็เริ่มตั้งแต่ตัวลมธรรมดาๆ ปราณวายุ ไปตัวสมาณะวายุ หรือสร้างความร้อนภายในบำบัดได้แล้ว อันนี้พวกการขับเหงื่อ ขับไข้ จะได้ผลดี, เข้าไปจนถึง อปานวายุ จะเริ่มรู้สึกไปที่ผิวหนัง เป็นสมาธิอ่อนๆ ขนลุก ยิบๆ ยับ ช่วยเรื่องเส้นประสาท เรื่องความละเอียดในการรับรู้ชีวิตได้..

ไปจนถึงตัว วิญญานวายุ ช่วยให้ชั้นของอารมณ์ต่างๆ ที่ไม่ดี จนเป็นนิสัย จนป่วย จะค่อยๆ เปลี่ยนไปในทางเบาสบายสดชื่น นี่ตัวปราณทำงานดี ช่วยให้วิญญานวายุไม่คั่งค้าง, ชั้นของความคิด ที่ใช้ทำงาน จะมีพลังงาน มีความคิดไว้ทำงาน สมองฉับไวขึ้น..

นี่คือประโยชน์เชิงสุขภาพ ของการฝึกปราณยามะ

เริ่มด้วยโยคะศาสตร์ ขอจบด้วย ธรรมะ ละกัน ❤

พระอาจารย์ปัญญา ปัญญาวัฑโฒ กล่าวว่า

“And what will they have developed in their hearts to carry on to the next lives, because next lives is only as we make it in this life.”

ดังนั้น เมื่อความตายมาเยือน พลังงานทุกอย่างก็ต้องคืนไปเป็นของโลก ของจักรวาล.. ที่ใหม่ที่จะเกิดอยู่แห่งไหน.. ก็ตามแต่กรรม ที่จะนำดวงจิตไป

นำมาฝากไว้ให้ทุกท่านฟัง

นมัสเต

BoBoat YogiLife

ใครสนใจเรื่องสุขภาพทั้งทางกาย อารมณ์ ความคิด จิต และ โยคะ สามารถติดตามพวกเราเพิ่มเติมได้ที่ Link ด้านล่างนี้
Youtube: https://www.youtube.com/c/BoBoatYogi
Facebook: https://www.facebook.com/boboatyogi
Workshop โยคะและลมหายใจบำบัด: https://bit.ly/3QEThtG