ECMAScript6 nedir? Nasıl kullanılır, Neden kullanmalıyız? #3
Merhabalar, bu yazımda ECMAScipt6 nedir, nasıl kullanılır ve neden kullanmalıyız konusunda sizlerle birlikte olacağız.
ECMAScript veya ES, Ecma International tarafından ECMA-262 ve ISO/IEC 16262 standartlarıyla standartlaştırılmış, markalaşmış bir betik dili spesifikasyonudur. Şu anda kendisini izleyen Javascript tabanlı olarak geliştirilmiştir. Yaygın olarak Dünya Çapında Ağ (www) için istemci taraflı betik dili olarak kullanılır. ECMAScript’in diğer uygulamaları JSCript ve ActionScript’tir.
Tarihçesine ve tüm diğer kaynaklara wikipedia üzerinden erişebilirsiniz.
Kaynakça: https://tr.wikipedia.org/wiki/ECMAScript
Yazıda tarihçesinden çok ECMAScript 6 ile hayatımıza giren ve geliştirme sürecimizi hızlandıran, kodu daha anlaşılır yazmamıza yarayan bazı ipuçlarından bahsediyor olacağız. Kavramlara sırasıyla göz atalım,
Const — Let
Bir önceki yazıda değişken tanımlamaları için “var” kullandık. es6 ile birlikte hayatımıza “const“ ve “let” kavramları giriyor.
Const kavramı değişmez değişkenler olarak tanımlanabilir. Bu değişkenler tekrardan atanamazlar ve veri tipi değiştirilemezler. Dipnot olarak, const tipinde değişkenler hala enumerable özelliğini taşımaktadır. Enumerable kavramı içeriğinin değiştirilebileceğini bize gösterir.
Örnek üzerinden anlatmak gerekirse,
Fakat bir obje yapısının veya dizi yapısının içeriğini güncelleyebilirsiniz, yeni bir içerik ekleyebilirsiniz, çıkartabilirsiniz.
Örnekde görüldüğü üzere bir obje oluşturduk içerisine daha önce olmayan bir değer ekledik veya halihazırda var olan değeri değiştirdik. Bu const kavramının sonradan değiştirilebileceği kapsamdır.
Let kavramı ise sonradan değiştirilebilecek değişken tanımlamalarında kullanılır, function scoped, yani ilgili metodun kapsamı içerisinde geçerlidir.
Kapsam farklılığı ise şu şekilde örneklendirilebilir,
Bununla beraber var ile tanımladığınız değişken ortama kendini atar ( binding ), eğer değişkeni en üst kapsamda tanımlarsanız tarayıcı ortamında window, node js çalışma ortamında ise this değişkenine atayacaktır. Fakat let kavramı bu atamayı gerçekleştirmez. Sadece o kapsamdaki this değişkenine kendini atayacaktır. Bunu da örneklendirelim,
Const ve let kavramını kendimce açıklamaya çalıştım. Eksik gördüğünüz bir bilgi varsa lütfen yorumlar kısmından bana yardımcı olun, diğer kavramlar ve kullanımlar ile devam edelim.
Bir önceki JavaScript dizi işlemleri yazısında kullandığımız bir örneği es6 ile adım adım kısaltarak başlayalım,
Adım adım işleyelim,
JavaScript filter dizi metodu kodumuzun son hali aşağıdaki gibi oldu.
JavaScript dizi işlemleri yazısında yer almayan .sort metodu ile bir örnek daha ekleyelim,
Eğer son hali daha hoşunuza gittiyse devam edelim,
ES5'de olmayan metodlara aldığımız parametrelere standart değerler atama işlemi ES6 ile birlikte geliyor, bu örnekte string birleştirmeye de örnek vermiş olacağız.
Ayrıca bir fonksiyondan tüm parametreleri almak için bir kısaltma daha mevcut, aynı örnek üzerinden ilerleyelim,
Yukarıdaki örnekte dizi için kullandığımız kısaltma işlemini objelerde de gerçekleyebiliriz,
ES6 ile binary & octal dönüşümlerini şu şekilde yapabilirsiniz,
ES6 hoşunuza gitti ise buradan diğer özelliklerine göz atabilir ve uygulayabilirsiniz, http://es6-features.org. Yukarıda bahsi geçen özellikler dışında Class tanımlamaları, “module.exports — require” kullanımlarında ve daha bir çok konuda yeniliği bünyesinde barındırmaktadır. Tüm özellikleri bu yazıda kaleme almak verimli olmayacaktır diye düşünüyorum. Temel olması amacıyla sizler için hazırladım. Eğitim serimi takip etmek isterseniz bloguma abone olabilirsiniz.
Çağatay.
