In another person shoes
“มีคนมากมายเกินไป ที่จ้องจะแก้ปัญหาให้คนอื่น โดยที่ไม่ถามเจ้าตัวเขาว่าเขารู้สึกยังไงกับปัญหานั้น”
นี่คือสิ่งนึงที่นึกขึ้นมาได้จากการท่องโลกอินเตอร์เน็ต
“ลูกน้องผมมีพฤติกรรมแบบนี้ แก้ไขยังไง”
“ลูกชายหนูมีพฤติกรรมแบบนี้ แก้ไขยังไง”
“เจ้านายทำแบบนี้ แก้ไขยังไง”
“แฟนหนูเป็นแบบนี้ แก้ไขยังไง”
เป็นประโยคที่ผมเคยเห็นจนคุ้นชินมากมายในโลกออนไลน์ ทั้งพันทิพ ดราม่า และที่อื่นๆ
สิ่งนึงที่ผมแปลกใจ แล้วถามกลับไปทุกครั้ง ไม่ว่าคนเป็นๆ มาถาม หรือในโลกออนไลน์ คือ
“อ้าว แล้วถามอีกฝั่งหรือยังล่ะ ว่าทำไมทำแบบนี้”
คำตอบที่ได้ ก็มีบ้างที่ถามแล้ว มีบ้างที่ไม่ถาม
จุดที่ผมเศร้าใจ คือ เขามองว่า ปัญหาที่เกี่ยวกับมนุษย์ แค่มอบพฤติกรรม สิ่งที่เกิดขึ้น ก็จะสามารถหา Solution ได้
สิ่งที่ผมอยากจะตะโกนในใจคือ
“เห้ย มันไม่ใช่เป็นปัญหา Programming หรือปัญหา Engineering นะโว้ย นี่ปัญหาคนนะโว้ยยยยย คนทุกคนมีความคิดความรู้สึกนะเว้ย นี่คุณคิดว่ามันเป็น System Bug ที่แก้ได้โดยการ Reprogram ใหม่เหรอวะ ถึงได้ให้แต่ Bug description มาแบบนี้เนี่ย คุณต้องมองด้วยว่าเขาคิดอะไรเป็นอะไรถึงทำแบบนั้น”
แต่ไม่เป็นไร ของจริง ผมก็ตอบอย่างสุภาพแหละ
“ถามเจ้าตัวหรือยังล่ะ ว่าทำไมทำแบบนั้น”
น่าเศร้าจัง ที่เราจ้องจะแก้ปัญหาของคนอื่น ที่กระทบใจคนอื่น ที่กระทบกับชีวิตคนอื่น
โดยละเลยความเห็นของเจ้าตัวไปเลย
ดังนั้น ไม่ว่าคุณจะเคยถามเจ้าตัวมั้ย
แต่น่าแปลกใจ ที่เวลาปัญหาไปถึงที่ปรึกษา ไม่ว่าจะเพื่อนฝูง ผู้ใหญ่ หรือ Consultant มืออาชีพ นักจิตวิทยาเด็ก
มันจะเหลือแค่พฤติกรรม
มันจะเหลือแค่ “ลูกน้องเป็นยังงี้ ทำยังไงดี” “แฟนหนูเป็นยังงี้ ทำยังไงดี”
ผมว่าเราไม่สามารถแก้ปัญหามนุษย์ได้ โดยมองมนุษย์ในราวกับเครื่องจักรที่ถูกโปรแกรมมาให้มีพฤติกรรมบางอย่างอ่ะนะ
“ไม่รู้หรอกว่าข้างในมีอะไร แต่ระบบมันทำงานแบบนี้ มีพฤติกรรมแบบนี้ คุณแก้ได้มั้ย”
ผมว่ามันไม่ใช่ จริงๆ นะ ขนาดผมเป็นโปรแกรมเมอร์ทำงานกับโค้ด ยังรู้สึกเลยว่ามันไม่ใช่
บางที ก่อนจะแก้ปัญหาให้ใคร
ให้แฟน ให้ลูกน้อง ให้เจ้านาย ให้พ่อแม่
ลอง Step in another person shoes ซักนิดดีมั้ยครับ
ลองถามเขาว่า ในมุมของเขา เขาคิดอย่างไรกับปัญหานี้ ซักนิดนึง
ผมว่ามันจะทำให้แก้ปัญหาได้ง่ายขึ้นมาก จริงๆ นะ
ผมพบว่า เวลาที่ใช้นั่งฟัง 15–30 นาทีนี้ เสียเวลาน้อยกว่ามามโนกันเองว่าข้างในแม่งต้องคิดงั้นงี้แน่เลยเยอะมากจริงๆ
