360 VR geçici bir moda mı?
Sanal gerçeklik aslında yeni bir kavram değil ve vaat ettikleri çok iddialı. Bir gözlük takacaksın ve yerdeğiştirmeden heryere gideceksin. Nerdeyse ışınlanmak kadar ilginç. Sanal gerçeklik 80'lerin sonunda kavram olarak elle tutulur hale geldi ancak 90'ların sonlarına doğru kullanıcıya ulaşmayı başardı. Ama aynen 2000'lerin öncesi karşımıza çıkan tablet PC’ler gibi olgunlaşmadan kullanıcıya ulaşan bir ürün olarak anlık medyanın gündemini meşgul eden, ütopik beklentiler yaratan ama deneyimleyenler için hayal kırıklığı olarak birden yükselip hemen unutulan teknolojiler arasında yerini aldı.
Ama yine doğru zamanda küllerinden tekrar doğan teknolojiler gibi 2014 yılında Palmer Luckey’nin geliştirdiği Oculus Rift’in Facebook tarafından 2 Milyar USD gibi inanılmaz bir rakama satın alınmasından sonra özellikle 2016 yılında tekrar en çok bahsedilen teknoloji haline geldi. Tabi bu işin tekrar gündeme gelmesinin ve bu kadar ilgi çekmesinin birçok sebebi var. Öncelikle cep telefonları gibi hayatımızda ciddi yer alan cihazlar dahi yeni VR platformları haline dönüştü. Güçlü işlemciler ve gelişmiş ekranlarla VR herkes için ulaşılabilir oldu.
Ama VR derken en önemli tetikleyicinin de 360 derece video’lar olduğunu kabul etmek lazım. Yüksek kaliteli çekilmiş 360 derece video’lar VR ile birleşince kullanıcılar için inanılmaz bir deneyim haline geldi.
Palmer 2012'de Kickstarter üzerinden Oculus Rift’i duyurmasının üstünden sadece dört yıl geçti ancak VR ve 360 Video konusunda ciddi anlamda bir pazar oluştu. Samsung, LG, HTC, Sony gibi firmalar gözlük üretimine odaklanırken yüzlerce 360 derece çekim yapan kamera üretimi yapan şirket kuruldu veya kurulmaya devam ediyor. 60.000 dolar’a profesyon kameralar almak mümkünken artık 250–300 dolar civarında da artık aksiyon kamera tarzı ürünleri alıp 360 derece çekim yapmak hayal değil.
Youtube ve Facebook yakın zamanda 360 derece video yayınlama özelliğini platformlarına eklediler ve hatta 360 derece videoların canlı yayınlanmasına dahi imkan sağlayan özellik de Youtube kullanıcılarına sunulmaya başladı.
Gelelim bu işin sürdürülebilirliğine. Açıkçası teknolojiler gündeme geldiklerinde özellikle günlük gazeteler ve popüler haber siteleri ilk olarak işin haber değerine odaklanarak, ürünlerin ilgi çekecek yönlerini abartarak duyurmayı seviyorlar. 3G lansmanında görüntülü konuşmanın öne çıkarıldığı gibi. Son kullanıcı ise artık bu yaklaşımdan çok etkilenmiyor ve kendisi için önemli olan noktalara odaklanıyor. Zaten 4.5G lansmanında herkesin gündeminin hız olmasından da anlaşılabilir. Sanal gerçeklik, oyun ve 360 derece video için de popüler yaklaşımlarla çok fütüristik vaatler ortaya sunulsada şu an için elle tutulan ve kullanılan yönlere odaklanmak daha faydalı olacaktır.
Amerika’nın en ünlü Rollercoaster parklarından birinde VR kullanımı ile ilgili bir deneyim. Mutlaka izlemekte fayda var.
Oyun kısmını işin uzmanlarına bırakıyorum ve bizim 360 video’ya yaklaşımımızdan biraz bahsetmek istiyorum. Cloudtivi olarak zaten sürekli olarak yeni teknolojileri yakından takip etmek ve ürünlerimiz ile entegre etmek en büyük misyonumuz. VR ve özellikle 360 derece video da uzun zamandır takip ettiğimiz konulardan biri. Çözüm ortağı olduğumuz Microsoft Azure platformunun da 360 VR konusunda çalışmalara başlaması ve 360 derece video destekli video oynatıcının duyurusunu yapması bizim de işimizi kolaylaştırdı.
Şirket olarak zaten uzun zamandır Video’nun her geçen gün çok daha önemli olacağını her ortamda belirtiyoruz. 360 derece video projeleri de artık teknolojinin de olgunlaşması sayesinde hayal olmaktan çıktı. Herhangi bir konseri gidemesiniz dahi sahnenin ortasında grup elemanlarının arasında gözlüğünüzü takarak izlemeniz, dünyanın herhangi bir yerinde 360 kamera ile çekilmiş bir müzeyi oradaymış gibi görmeniz, Time Square’de yapılan bir kutlamayı canlı olarak insanların arasında izlemeniz, eğitim amaçlı olarak bir üretim tesisini incelemeniz mümkün hale geldi. Dolayısıyla hem kurumsal olarak eğitim ağırlıklı projeler yapılabildiği gibi, hem de eğlence amaçlı birçok ürünü kurumlar müşterilerine sunmaya başlayabiliyorlar.
Cloudtivi canlı yayın servisi içerisinde 360 derece video çekim hizmeti verebilirken, aynı zamanda videoların canlı ve VOD olarak yayınlanmasını sağlayacak altyapıyı ve video oynatıcıyı da müşterilerimize sunabilir hale geldik. Çekim kalitelerinin HD ve hatta 4K seviyelerine ulaşıyor olması da kullanıcı deneyimi açısından çok önemli hale geliyor.
Gelelim en baştaki sorunun cevabına. 360 derece video ve VR uygulamaları yeni çıkan güçlü cihazlar sayesinde gerçeğe yakın deneyimler sunmaya başladı. VR için özellikle oyun ve içerik sektörü ciddi yatırımlar yapmakta ve kullanıcıların artık evlerine girmeye başlayan bu hafif, ucuz ve gelişmiş gözlüklerle de hizmetlere hızlıca erişmeleri sağlanmakta. Youtube, Facebook gibi platformların da bunu desteklemesi ile özellikle eğlence sektöründe önümüzdeki dönemde bol bol yeni uygulamaları görüyor olacağız. Ayrıca kurumsal alanda da eğitim uygulamaları için çok gelişmiş uygulamaların temelleri atılıyor. Yani kısacası 80'lerin sonunda adını duymaya başladığımız, 90'ların ortalarında güzel bir haber içeriği olmaktan ileriye gidemeyen bu teknoloji artık gerçek anlamda günlük hayatımızda artarak yer alacak gibi duruyor.