Etkili Topluluk Lideri Yetiştirme Metodu

Lider kime denir? Etkili bir liderde olması gereken özellikler nelerdir? Bu soruların cevabı için lütfen okmaya devam edin.

Ceren Tunay 
CMX Istanbul
5 min readAug 31, 2021

--

Leadership-Unsplash

Topluluk liderliği, büyüyebilen ve ölçeklenebilen topluluklar oluşturmak için kritik öneme sahiptir. Liderlik, yalnızca topluluğun doğru seçimleri yapmasını ve sonuçlarına ulaşmasını sağlamak için değil, aynı zamanda gelecek nesil katılımcıları ve liderlerinı eğitmek, geliştirmek için de önemlidir. Etkili bir liderlik olmadan, güçlü topluluklar oluşturamayız.

Bu yazı DevXcon 2018‘de Jono Bacon tarafından gerçekleştirilen “Building Effective Community Leaders: A Guide” sunumunun derlenmesi ile hazırlanmıştır.

Jono Bacon- Building Effective Community Leader

En baştan başlayalım, topluluklar…

Liderler topluklarda azınlık konumundadır, topluluğun büyük bir çoğunuğunu katılımclar oluşturur.

Peki kimdir bu liderler?

Liderler, ulaşılmak istenen hedefler doğrultusunda doğru karar ve seçimler ile insanlara ilham olan ve yön verebilen kişilerdir.

Herkes lider olmak ister fakat ne yazık ki liderlik özelliği taşımaz. Aksi takdirde toplu olarak yaşamamız mümkün olmazdı. Bu sebeple topluluk içerisinde kime veya kimlere lider rolunun biçileceğine doğru karar vermek gerekir.
Peki içerisinde bulunduğunuz ekosistemde topluluğu yönlendirmek ve kararları vermek iyi bir lider olmak için yeterli midir? Tabii ki değil. Çünkü topluluğu yönlendiren kişi olmanız her zaman en doğru fikri sunabilecek kişinin siz olduğunuz anlamına gelmiyor.

İnsan kendi ürettiği veya katkı sağladığı fikre, ürüne gereğinden fazla değer verme eğilimindedir. Buna Ikea Effect(Ikea etkisi) denir. Bir lider kendi fikirlerine çok kapılır ve içerisinde bulunduğu güruhun görüşlerini göz ardı ederse, bu durum objektif yaklaşımının ve doğru kararı alma yetisinin zedelenmesine yol açar. Bu şekilde de iyi bir lider değil iyi bir diktatör davranışı sergiler.

Etkili bir liderlik kültürü oluşturmak için 3 maddeye dikkat etmemiz gerekir:

  1. Hepimiz statü ve değer isteriz; fakat etkili bir lider bunu bir statü olarak görmez ve bunun arayışında bulunmaz.
  2. Kendi fikirlerimize daha fazla önem vermeye meyilliyizdir; fakat etkili bir lider başkalarının fikir ve çalışmalarına da aynı ilgiyi göstererek değer yaratır.
  3. Herkes bir şeylere liderlik etmekte harika olacağını düşünür; fakat etkili bir lider herkese kendi yeteneğini keşfetmesini öğretir ve yönlendirir.

İnsan beyni çalışma prensibi olarak 2 yapıdan oluşur, bu yapılara Sistem1 ve Sistem2 diyelim.

Sistem1 doğal olarak verdiğiniz tepkileri,Sistem2 ise farklı durumlar üzerine düşünerek verdiğiniz tepkileri ifade eder.

Harika bir lider olmak için gerekli prensip ve değerleri anlamak Sistem1'in görevidir. Yani aslında lider olabilmek adına gereken reaksiyonları refleksif olarak, kendiliğinden sağlayabilmek gerekir. Eğer güçlü ve doğru çalışan bir Sistem1'iniz var ise Sistem2 otomatik olarak ona ayak uyduracak ve düzgün çalışacaktır. Böylelikle düşünerek almanız gereken kararlar doğru refleksif davranışlarla desteklenir ve harika lider davranışları sergilersiniz.

Peki nedir bu prensipler?

  • Experimentation (Deneme)
  • Practise(Uygulama)
  • Exposure(Sergileme)
  • Validation(Onaylama)

Harika bir lider olabilmek için deneyebileceğiniz, uygulayabileceğiniz sergileyebileceğiniz ve onaylayabileceğiniz konum ve durumlar yaratmanız gerekir. Bu prensipleri refleksif olarak hayatınıza kazandırır ve uygularsanız harika bir lider olmak için sağlam bir başlangıç elde etmiş olursunuz.

Peki bu prensipleri hangi özellikler çerçevesinde uygulamalıyız?

Etkili bir liderde olması gereken 6 anahtar özellik;

  1. Listening (Dinleme)

Etkili bir lider iyi bir dinleyici olmalıdır. Karşı tarafın düşüncelerini daima sonuna kadar dinlemeli ve değerlendirmelidir. Dinlemenin kendi fikirlerine kazandırabileceklerinin yanı sıra aynı zamanda karşı tarafı doğru yönlendirmesinde büyük etkisi olacak, değer yaratacaktır.

2. Decision Making (Karar Verme)

Her zaman seçenekler arasında “iyi seçenek” olmaz. Böyle durumlarda seçenekler arasındaki “kötünün iyisini” belirleyip seçim yapmak çok önemlidir. En kötü karar bile kararsızlıktan iyidir bu sebeple etkili bir lider hızlı analiz yapabilmeli ve mutlak bir karar verebilmelidir.

3. Getting Shit Done (İş Bitirme)

Hepimiz planlar yaparız, hatta kimilerimiz bunda o kadar ustalaşmışlardır ki çok yönlü harika planlar ortaya çıkarırlar. Ama önemli olan planı oluşturmaktan ziyade süreç içerisinde plana bağlı ilerlemek ve değişen olay örgülerine karşı planı en hızlı şekilde revize edebilmektir. Süreç içerisinde planda değişiklikler yapılması gerekse bile her zaman bir plan olmalıdır. Bu zamana kadar gelmiş geçmiş en iyi liderler iyi plan yapan ve o planlarına sadık ilerleyenler olmuştur.

4. Humility (Tevazu)

İşler her zaman yolunda gitmez, zaman zaman hatalar yapılabilir fakat etkili bir lider böyle durumlar ile nasıl başa çıkılması gerektiğini çok iyi bilmelidir. Böyle durumlarda tevazu ile hataları kabullenip etkili yeni çözümler üzerine çalışmak bir liderde olması gereken önemli özelliklerden biridir.

5. Conviction (Sadakat)

Alınan kararlar, yapılan planlar ve birçok şey bulunulan ekibe olan sadakat ile orantılı olarak değişiklik gösterebilir. Gerçek ve etkili bir liderler sadakat duygusu taşımalıdır ki her koşulda ekibine ve işine en doğru yönlendirmeleri yapabilsinler. İşler yolunda gitmediğinde sadakat duygusu lideri sorunları çözmeye ve bir adım daha ileri gitmeye teşvik eder.

6. Self Awareness (Öz Farkındalık)

Hiç kimse mükemmel değildir, liderler bile. Etkili lider olmanın son ve önemli özelliklerinden biri de öz farkındalığa sahip olmaktır. İyi bir lider hata yapmayan değil kendini gözlemleyen, nerelerde güçlü nerelerde hata yapabilir olduğunun farkında olandır. Onu farklı kılan zayıflıklarını ve hatalarını saklamadan çözümsel yaklaşımlar sergileyerek sonraki adımlarını daha doğru planlar.

Etkili bir topluluk oluşturabilmek adına öncelikle etkili liderlere ihtiyacımız var. Bu sebeple içerisinde bulunduğumuz topluluklarda lider olan kişileri doğru belirlemek gerek. Eğer ki lider sizseniz, bir farkındalık yaratmak gerek. Sizce ne kadar etkilisiniz?

Topluluk stratejileri danışmanı ve yazar Jono Bacon’ın gerçekleştirdiği bir konuşmasının derlemesi olarak hazırladığımız bu yazımızı sonlandırırken sizleri harika bir etkinlikten haberdar edelim istiyoruz.😊

➡7 Eylül Salı günü Jono Bacon CMX İstanbul’un konuğu olacak!

➡Etkinliğe buradan kayıt olabilir ve yerinizi ayırtabilirsiniz. 🎉

Topluluklar hakkında önde gelen etkinliklere katılmak/yer almak için bizi destekleyip takip etmeyi unutmayın.

Yeni içeriklerde görüşmek üzere! 🤓

-CMX İstanbul ekibinden Ceren

Tüm Linkler: Youtube / Instagram / Linkedin / Twitter/ Etkinlikler 🎉

--

--

Ceren Tunay 
CMX Istanbul

Community Manager who is strongly passionate about the development realized by communities through innovation.