Grace Hopper-ի ժառանգությունն ու առաջին կոմպիլյատորի հայտնագործումը
Համակարգչային գիտության առաջամարտիկներին քննարկելիս առանձնանում է մեկ անուն՝ Grace Hopper։
Hopper-ը ծնվել է 1906 թվականի դեկտեմբերի 9-ին Նյու Յորքում: Նա առավել հայտնի է առաջին կոմպիլյատորի մշակման վրա կատարած իր աշխատանքով: Նորարարություն, որը հեղափոխեց ծրագրավորորման աշխարհը:
Grace-ն ավարտել է Վասար քոլեջը 1928 թվականին՝ ստանալով մաթեմատիկայի և ֆիզիկայի կոչում, այնուհետև՝ Ph.D. 1934 թվականին Յեյլի համալսարանում մաթեմատիկայի ոլորտում: Hopper-ի ակադեմիական հմտությունները օգնեցին նրան դառնալ դասախոս Վասարում, սակայն նրա կարիերան զգալի շրջադարձ կատարեց Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի ժամանակ:
1943 թվականին Hopper-ը միացավ նավատորմին և նշանակվեց Հարվարդի համալսարանի զինամթերքի հաշվարկման բյուրոյում, որտեղ նա աշխատում էր Mark I համակարգչի վրա: Այստեղ էր, որ Hopper-ը սկսեց իր հետքը թողնել համակարգչային գիտության զարգացող ոլորտում: Նրա աշխատանքը Mark I-ի և հետագա համակարգիչների վրա, ինչպիսիք են Mark II-ը և Mark III-ը, ընդգծեցին նրա բացառիկ խնդիրներ լուծելու հմտությունները և նորարարական մտածողությունը:
Կոմպիլյատորի գաղափարը
Կոմպիլյատորի գաղափարը Hopper-ի մոտ առաջացել է 1950-ականների սկզբին։ Այն ժամանակ ծրագրավորումը կատարվում էր մեքենայական կոդով. այն հոգնեցուցիչ և սխալների հակված գործընթաց էր, որը պահանջում էր ծրագրավորողներից հրահանգներ գրել երկուական կամ տասնվեցական կոդով: Hopper-ը պատկերացնում էր մի համակարգ, որտեղ մեքենան կարող էր մարդու կողմից ընթեռնելի հրահանգները վերածել մեքենայական կոդի՝ ծրագրավորումն ավելի մատչելի և արդյունավետ դարձնելով:
1952 թվականին, աշխատելով Remington Rand-ում, Hopper-ը և նրա թիմը մշակեցին A-0 համակարգը՝ առաջին կոմպիլյատորը։ A-0 համակարգը թվաբանական արտահայտությունները վերածում էր մեքենայական կոդի՝ զգալիորեն պարզեցնելով ծրագրավորման գործընթացը։ Այս բեկումնային աշխատանքին հաջորդեց B-0 (FLOW-MATIC) կոմպիլյատորի մշակումը, որը ծրագրավորողներին թույլ տվեց հրահանգներ գրել անգլերեն լեզվին նման հայտարարություններով: FLOW-MATIC-ն (1955 թ.)առաջին կոմպիլյատորն էր, որն օգտագործվել է առևտրային ծրագրերում և ուղղակիորեն ազդել է COBOL-ի (Ընդհանուր բիզնես-կողմնորոշված լեզու) զարգացման վրա, վերջինս մի լեզու է, որը շարունակում է գործածվել այսօր:
Կոմպիլյատորի ազդեցությունը
Կոմպիլյատորի ներդրումը փոխակերպեց համակարգչային գիտության ոլորտը: Նախքան կոմպիլյատորները, ծրագրավորումը խիստ մասնագիտացված հմտություն էր, որը սահմանափակվում էր նրանցով, ովքեր կարող էին հասկանալ բարդ մեքենայական կոդը: Կոմպիլյատորները ծրագրավորումը դարձրին ավելի հասանելի՝ թույլ տալով մարդկանց ավելի լայն շրջանակի գրել և հասկանալ կոդը: Այս հասանելիությունը հանգեցրեց նոր ծրագրային հավելվածների արագ զարգացմանը:
Կոմպիլյատորները նաև բարելավեցին ծրագրավորողների արդյունավետությունն ու արտադրողականությունը: Ավտոմատացնելով թարգմանության գործընթացը՝ կոմպիլյատորները նվազեցրին սխալների հավանականությունը և թույլ տվեցին ծրագրավորողներին կենտրոնանալ ավելի բարձր մակարդակի խնդիրների լուծման վրա, այլ ոչ թե ցածր մակարդակի կոդերի թարգմանության վրա։ Այս տեղաշարժը վճռորոշ նշանակություն ունեցավ բարդ ծրագրային համակարգերի զարգացման և ծրագրային ապահովման ոլորտի աճի համար:
Hopper-ի մնայուն ժառանգությունը
Grace Hopper-ի աշխատանքը առաջին կոմպիլյատորի վրա շրջադարձային պահ էր հաշվարկների պատմության մեջ: Ծրագրավորումն ավելի մատչելի և արդյունավետ դարձնելու նրա տեսլականը երկարատև ազդեցություն է ունեցել ոլորտի վրա:
Hopper-ի ժառանգությունը նշվում է բազմաթիվ առումներով: Նա արժանացել է բազմաթիվ մրցանակների և պարգևների իր ողջ կարիերայի ընթացքում, այդ թվում՝ Տեխնոլոգիաների և նորարարության ազգային մեդալի և Նախագահական ազատության մեդալի: Նրա պատվին անվանվել է Grace Hopper-ի ամենամյա տոնակատարությունը՝ կին տեխնոլոգների ամենամեծ հավաքույթներից մեկը:
Եզրափակելով` Grace Hopper-ի պիոներական աշխատանքը առաջին կոմպիլյատորի վրա ընդմիշտ փոխեց ծրագրավորման աշխարհը: Նրա ներդրումները ծրագրավորումը դարձրին ավելի մատչելի, արդյունավետ և հզոր՝ ճանապարհ հարթելով մեր ժամանակակից աշխարհը բնորոշող տեխնոլոգիական առաջընթացների համար: Hopper-ի ժառանգությունը շարունակում է ոգեշնչել համակարգչային գիտնականների և նորարարների սերունդներին՝ հիշեցնելով մեզ այն խորը ազդեցության մասին, որ մեկ տեսլական կարող է ունենալ աշխարհի վրա:
