İşlem Aklama Nedir?

Sanction Scanner Türkiye
Sanction Scanner Türkiye
3 min readJan 12, 2022

İşlem Aklama Nedir?

E-ticaretin gelişmesiyle birlikte, suçlular kara para aklamak için yeni yollar keşfetmeye başlamıştır. Bu yeni yöntemlerden biri de İşlem Aklamadır. İşlem aklama, Elektronik Kara Para Aklama olarak da bilinir. Onun için kara para aklamanın dijital evrimi de diyebiliriz. İşlem aklama, bu yasadışı mal satıcılarına satış makbuzlarını ödeme sistemine girerek ve kirli parayı yıkayarak(aklayarak) işlemlerini gizlemek için bir sır verir. İşlem Aklama, onaylanmış bir satıcı, bilinmeyen ürün ve hizmetler satan başka bir ifşa edilmemiş mağazanın ödemelerini işlemek için ödeme kimlik bilgilerini kullanır.

Bilinmese de Tüccar Hizmet Sağlayıcıları (MSP’ler) kara para aklamayı kolaylaştırabilir, bu nedenle düzenleyiciler onları AML yükümlülüklerine uymadıkları için cezalandırır. Ne yazık ki, MSP’lerin bu cezalardan dolayı ciddi itibar kaybı yaşayabileceği gerçeği de var. E-ticaretin ve mobil ödemelerin gelişmesi, kara para aklamanın benzeri görülmemiş bir düzeye ulaşmasını sağladı. Çevrimiçi ürün ve hizmet satışları için, İşlem Aklamanın yalnızca ABD’de 2016 yılında 159 milyar doları aştığı tahmin edilmektedir. Ayrıca bazı uzmanlara göre bu rakam ilerleyen yıllarda daha da artacaktır. Bu, dünya çapında endişe yaratmış ve hükümetler kara para aklama ile mücadele etmeye çalışmıştır. Düzenleyiciler bu konuyla çok ilgilenmektedir ve elektronik kara para aklamayı önlemek veya azaltmak için yeni yasalar getirmeye devam ediyorlar. Uzun yıllardır hükümetlerin gündeminde olan bu konu, e-ticaretin gelişmesiyle birlikte daha da önemli hale geldi. İşlem Aklama, yasal satıcı hesapları aracılığıyla bilinmeyen e-ticaret işlemlerini ayarlayarak meşru ödeme ekosistemlerinden yararlanır. Yasadışı web siteleri, yasa dışı uyuşturucular ve bunun gibi diğer yasa dışı ürünler satan yasa dışı işletmeler için bir ödeme süreci görevi görür.

İşlem Aklama Nasıl Çalışır?

İşlem aklama, suçlulara meşru görünen web siteleri kurma, ve bunlara gerçek ticari ödeme hesaplarında erişme kolaylığı sağlar. Sonuç olarak da hizmet sağlayışı farkında olmadan kara para aklanabilir. Bu faaliyetleri yürütenler, başka bir lokasyondan kaynaklanan işlemleri gerçekleştirmek için bir mağaza, işyeri hesabı üzerinden ödeme ekosistemlerini kullanır. Bu nedenle, hileli tüccarlar düzenleyiciler tarafından tespit edilemeyebilir. İşlem aklamayı basitçe açıklığa kavuşturmak için: İşlemleri gerçekleştiren suçlu, müşterilerin yasa dışı mallar sipariş edebileceği, siteden ödemeleri başka bir yasal tüccarın PSP hesabı aracılığıyla doğrudan gerçekleştirebileceği yasa dışı bir web sitesi oluşturur, PSP ödemeyi işler ve parayı almak için alıcı bankayla iletişime geçer ve sonunda aklanır. Fonlar suçlunun banka hesabına yatırılır. Dolandırıcılar kolayca İşlem Aklama yapabilir. Ne yazık ki alışveriş yapanlar çoğu zaman bir suç işlendiğinin farkında bile olmayabilir

Sektörler İşlem Aklama Hakkında Neler Yapıyor?

İşlemin aklama risklerinin üstesinden gelmek elbette kolay olmayabilir, şirketler bu süreçte AML kontrollerini ve izleme süreçlerini güçlendirmelidir. İşlem aklamayı tespit etmek için bazı temel teoriler oluşturulmalıdır. Örneğin şüpheli satıcının web sitesi incelenmeli, şüpheli sitenin içeriği iş hacmi ile kıyaslanmalı, şüpheli sitenin malları satış tahminleri ve rakamları ile karşılaştırılmalı ve müşteri durum tespiti yapılmalıdır. Benzer şeyler yaparsanız, şirketinizin işlem aklamayı tespit etmesi daha kolay olabilir. Ancak bunları şirketler için yapmak aklamayı engellemez; şirketlerin bu durumu önlemek için özel uzmanlık ve ileri teknolojilere ihtiyacı var. Teknolojinin gelişmesiyle birlikte suçların kalitesi artmakta ve buna bağlı olarak bu suçların önlenmesine yönelik teknolojik çözümler geliştirilmektedir.

Düzenleyicilerin İşlem Aklama Konusunda Tutumları

Daha önce de belirtildiği gibi, e-ticaretin gelişmesiyle birlikte geleneksel kara para aklama, yerini elektronik kara para aklama, yani işlem aklama olarak değiştirmektedir. Buna karşılık, kara para aklamaya karşı geleneksel yöntemler ve düzenleyiciler tarafından uygulanan yasalar yeterli değildir. Düzenleyiciler, İşlem Aklama nedeniyle bankalara ve PSP’lere yüksek para cezası uygulayabilir. FinCEN şu anda işlemin aklanmasını önlemek için bir dizi önlem geliştirirken, AB düzenlemeleri bununla başa çıkmak için 4AMLD ve 5AMLD’de önlemler aldı. Öte yandan, ABD Hazine Mali Suçları Koruma Ağı’na (FinCEN) ve diğer düzenleyicilere göre daha katı kara para aklama kurallarına rağmen, uygulama mekanizmaları bankacılık, sermaye piyasaları, sigorta, nakit mevduat gibi geleneksel ticari ve finansal hizmetleri hedef almaktadır.

--

--