Ինչպես Օգնենք 4, 5 տարեկան երեխաներին զարգացնել տրամաբանությունը
Published in
2 min readApr 20, 2024
Երեխաների մոտ տրամաբանական հմտություններ զարգացնելը ուրախ և հետաքրքիր գործընթաց է։ Այս տարիքի առանձնահատկություններից մեկն այն է, որ երեխաները շատ հետաքրքրասեր են և շատ են սիրում սովորել, դա էլ հիմք է դառնում երեխաների մոտ քննադատական մտածողության և խնդիրներ լուծելու հմտության զարգացման համար։ Հոդվածում կգտնեք 9 պարզագույն մեթոդ, որոնք Ձեզ կօգնեն զարգացնել Ձեր երեխայի տրամաբանությունը՝
- Երկար պատասխան ակնկալող հարցեր տվեք, այնպիսի հարցեր, որոնց չի կարելի պատասխանել այո կամ ոչ։ Խրախուսեք երեխային պատասխանել հարցերին ամբողջական և բովանդակալից, օրինակ. «Ի՞նչ ես կարծում, ի՞նչ կլինի, եթե ծաղկամանի ծաղիկը երկար ժամանակ չջրենք։» Սա դրդում է նրանց մտածել պատճառահետևանքային կապերի մասին։
- Խաղացեք սեղանի խաղեր, լուծեք փազլներ։ Սեղանի խաղերը կօգնենք երեխաներին բախվել խնդիրների հետ և փնտրել լուծումներ։ Սեղանի խաղերը կօգնեն ճանաչել համապատասխանություններ, պլանավորել քայլեր։ Այս տարիքը իդեալական է, որպեսզի երեխայի հետ սկսենք խաղալ աշխարհի ամենահայտնի խաղերը՝ X/O, շախմատ։
- Միասին ուսումնասիրությունները և հետազոտություններ կատարեք. զբոսնելիս ուսումնասիրեք Ձեզ շրջապատող առարկաները, կենտրոնացրեք ուշադրությունը Ձեզ շրջապատող առարկաների, բնության մասնիկների վրա և խնդրեք ձեր երեխային դիտարկել իր շրջապատը հարցեր տվեք. «Արի գտնենք այստեղի ամենաբարձր ծառը, ինչո՞ւ ես կարծում, որ այդ ծառն ավելի բարձր է, քան մյուսը», կամ «Ի՞նչ մասերից է կազմված ծաղիկը»: Սա կզարգացնի նրանց դիտորդական հմտությունները և աշխարհի նկատմամբ հետաքրքրասիրությունը:
- Խաղացեք խաղեր կապված հաջորդականությունների և դասակարգումների հետ։ Խաղերը, որոնք ներառում են հաջորդականություն (ըստ չափի, քայլերի հաջորդականության) կամ դասակարգման (առարկաների դասակարգում ըստ գույնի, ձևի կամ տեսակի), օգնում են զարգացնել տրամաբանական մտածողությունը: Միասին կերակուր պատրաստելը հիանալի միջոց այս մեթոդի համար:
- Կարդացեք միասին և քննարկեք։ Պատմություններ կարդալը և դրանք քննարկելը կարող է բարելավել ըմբռնումը և եզրակացության մտածողությունը: Հարցեր տվեք պատմության վերաբերյալ, օրինակ․ «Փորձի՛ր գուշակել, թե ինչ կարող է տեղի ունենալ հետո» կամ քննարկեք, թե ինչու է հերոսը տվյալ ընտրությունը կատարել:
- Խրախուսեք ստեղծագործական խաղերը։ Վերցրեք իրար հետ կապ չունեցող նյութեր և մտածեք, թե ինչեր կարեի է ստեղծել դրանցով, կամ միասին հորինեք նոր խաղ նոր կանոններով, որտեղ իրար հետ կապ չունեցող առարկաներով կկարողանաք խաղալ։ Հորինեք պատմություններ։
- Բարձրաձայն մտածելու մեթոդ։ Բարձրաձայն լուծեք խնդիրները, որպեսզի ձեր երեխան կարողանա լսել ձեր մտքի ընթացքը: Օրինակ՝ «Ես տեսնում եմ, որ խնձորները վերջացել են: Մենք կարող ենք գնալ խանութ կամ կարող ենք այլ միրգ ընտրել: Քո կարծիքով ո՞րն է ավելի լավ»: Սա մոդելավորում է՝ ինչպես տրամաբանելով մոտենալ խնդիրներին:
- Հետադարձ կապ տվեք և տոնեք ջանքերը
Նրանց մտածողության գործընթացի վերաբերյալ դրական արձագանքները, և ոչ միայն պարզապես արդյունքը գրանցելը, խրախուսում են համառություն և աճի հակված մտածելակերպ: Սա չի ենթադրում, որ միշտ և միայն պետք է դրականը նշել, քանի որ այդպես երեխան չի իմանա, թե որտեղ բարելավումներ կատարի։ Տոնե՛ք նրանց ջանքերը և բացատրե՛ք, որ սխալներ թույլ տալը սովորելու մի մասն է: - Ստեղծեք խթանող միջավայր։ Գրքերով, հանելուկներով, խաղերով և այլ ուսումնական նյութերով հարուստ միջավայրը կարող է խթանել հետաքրքրասիրությունը և սովորելը: Սահմանափակեք երեխաների էկրանային ժամանցը զարգացնող և ինտերակտիվ գործունեության հնարավորություն ստեղծող խաղերով։
Այս պրակտիկաների ինտեգրումը ձեր առօրյայի մեջ կարող է էական փոփոխություն մտցնել ձեր երեխայի տրամաբանական մտածողության զարգացման գործում: Հիշեք, որ յուրաքանչյուր երեխա եզակի է, և այդ հմտությունները զարգացնելը պահանջում է համբերություն և պարբերականություն:
