Ortak Nokta Değişim
27 Mart 1994 yerel seçimleri ile 31 Mart 2019 yerel seçimleri arasındaki benzerlik ve farklılıklar neler?
31 Mart yerel seçimlerinin üzerinden 1 aydan fazla bir zaman geçti. Seçimlerle birlikte AKP’nin önceki seçimlerde kazanmış olduğu 9 il CHP’ye geçti. Seçimlerle birlikte İstanbul ve Ankara gibi büyükşehirlerde 25 yıldır süre gelen AKP yönetimi el değiştirdi.
Ülke tarihinde 31 Mart yerel seçimlerini en çok andıran seçimlerden biri de 27 Mart 1994 yerel seçimleri. 1994’te yapılan seçimler sonucu, Refah Partisi (RP), içinde Ankara ve İstanbul’un da bulunduğu 5’i büyükşehir olmak üzere 27 ilde kazanarak büyük bir başarıya imza atmıştı ve Sosyal Demokrat Halkçı Parti (SHP) yönetimine son vermişti. SHP 1989 yerel seçimlerinde 40 ilde kazanmasına rağmen, 1994'de 10 ilde kazanarak büyük oranda oy kaybetmişti ve şu anki Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı seçilmişti.
Biz de 27 Mart 1994 yerel seçimleri sonrası dönemin gazetelerinde yer alan manşetlerle 31 Mart 2019 yerel seçimleri sonrası gazetelerde yer alan manşetleri karşılaştırdık.
En Büyük Fark Seçimin Gazetelerde Yer Alma Süresi
31 Mart 2019 yerel seçimlerinin bitmesinin ardından özellikle AKP ve MHP tarafından çoğu il ve ilçede seçim sonuçlarına itiraz edildi. Seçimin üzerinden 1 aydan fazla zaman geçmesine rağmen hala ülke gündeminin ana konusu yerel seçimler. 1 Nisan 2019 tarihinden beri yerel seçimler gazete manşetlerini işgal etmiş durumda. 27 Mart 1994 seçimlerinde ise durum bundan çok farklıydı. 1994'de oy kullanıldıktan 1 hafta sonra gazetelerin ilk sayfalarında seçimle ilgili hiç haber yer almıyordu.
Eski Gazetelerde Objektif Haber Dili Dikkat Çekiyor
İki yerel seçim sonrası gazetelerde yer alan manşetler arasındaki bir fark da haber dili.
1994 Yerel Seçimlerinde Atılan Manşetler
Cumhuriyet Gazetesi “Seçmen solu uyardı” ve “Refah Partisi’nin Önlenemez Yükselişi”
Türkiye Gazetesi “Sağ Oylarda Patlama”
Hürriyet Gazetesi “Burun Farkıyla Kesici”
31 Mart 2019 yerel seçimleri ardından gazetelerde yer alan manşetlerde ise taraflı bir dil kullanıldığı farkediliyor.
2019 Yerel Seçimlerinde Atılan Manşetler
Yeni Şafak Gazetesi “Cumhur Kazandı Zafer Türkiye’nin”
Güneş Gazetesi de “Türkiye Beka Dedi”
Sözcü Gazetesi “Ankara 25 yıl sonra CHP’ye geçti, İstanbul İse Şaka Gibi” manşetiyle çıkarken, Cumhuriyet Gazetesi “Tek Adam’a Uyarı”
1994'den bu yana objektif haber dili kullanımının git gide azaldığını söylemek mümkün.
1994'de olduğu gibi 2019'da da İstanbul ve Ankara’nın uzun süre sonra el değiştirdi ve muhalefet partilerinin oy oranı artış gösterdi. Ancak seçimlerin ülke gündemi üzerindeki etki süresi iki yıl için de bambaşkaydı. Bunun yanı sıra 1994 yerel seçimlerinde gazete manşetlerinde seçimin ülke ekonomisi üzerindeki etkileri de yer alırken 2019 yerel seçimlerinde manşetlerde ekonomiye çok yer verilmiyor. Bunun nedeni seçimlerle ilgili itirazların gündemi fazla meşgul etmesi olabilir.
Haber: Melis Ece Taşkın- Gökhan Ebren
