Yatırım Teknolojileri Trendleri
Finansal teknolojiler (fintech’ler), 2020 yılında 42,14 milyar dolar yatırım alarak yatırımcılar tarafından yılın en ilgi gören kategorilerinden biri oldu. Fintech’ler içerisinde ise özellikle yatırım ve varlık yönetimi girişimleri, Robinhood, WallStreetBets ve GameStop üçlemesinin de etkisiyle, ön plana çıkan alanlardan biriydi. Sadece 2020 yılında yatırım teknolojilerine yapılan yatırım hacmi bir önceki seneye göre %50 büyüme yakaladı.
Kripto para borsaları, Robinhood derken yeni nesil kullanıcıların kolay bir şekilde para kazanma yöntemlerinin peşine düştükleri bir döneme girdik. Kullanıcı beklentileri bu şekilde değişirken, gelişen teknoloji ve yeni iş modelleri bu alanda farklı enstrümanlara erişimi oldukça kolaylaştırdı, ve daha geniş bir kitle tarafından ulaşılabilmesinin önünü açtı. Kısaca, yatırım servislerinin ‘demokratikleşmesini’ sağladı.
Peki, yatırım alanındaki bu ‘demokratikleşme’ nasıl gelişiyor? Yeni kullanıcıların sisteme katılması nasıl sağlanıyor? Bu alandaki trendleri 7 başlık altında takip edebilirsiniz.
ROBO-DANIŞMANLAR
Robo-danışmanlar, kullanıcıların daha düşük komisyon ve minimum yatırım miktarı zorunluluğu olmadan yatırım danışmanlığı servisini uçtan uca dijital olarak almasını sağlıyor. Kullanıcının tercihlerine göre portföy önerileri sunarak aynı platform üzerinden portföyünü hazırlamasını ve takibini gerçekleştirmesini kolaylaştırıyor.
2010'lu yılların başından beri yeni nesil girişimler bu alanda yer almasına rağmen, kullanıcıların güvenini kazanmaları ve belli bir hacmi yakalamalarının son yıllarda gerçekleştiğini görüyoruz.
2020 yılında robo-danışmanlar tarafından 987 milyar dolar büyüklüğünde varlık hacminin yönetildiği tahmin edilirken 2024 yılında bu hacmin 2 trilyon dolara ulaşması bekleniyor. Farklı kaynaklarda yönetilen varlık tanımına bağlı olarak bu hacmin farklılaşabildiği görülse de sektörde robo-danışmanların göz ardı edilemeyecek bir büyümeyi yakaladığını söyleyebiliriz.
Betterment, WealthFront, SigFig, SoFi bu kategorinin öne çıkan yeni nesil oyuncuları arasında yer alıyor. Benzer şekilde, bu trendi yakalamak isteyen Vanguard, Charles Schwab gibi geleneksel firmaların da bu alana birkaç yıl önce giriş yaptığını görüyoruz.
Robo-danışman hizmeti veren bu yeni oyuncular, kullanıcılara 4 temel değer önerisi sunuyorlar:
Erişilebilirlik: Geleneksel oyunculara göre düşük komisyon ve minimum başlangıç tutarının zorunlu olmaması nedeniyle herkes tarafından erişilebilir olması.
Kişiselleştirilebilirlik: Kullanıcıların, yatırım hedefleri, beklentileri, risk alma gibi farklı tercihleri göz önüne alarak kişisel önerilerde bulunulması.
Akıllı: Yatırımlardaki dinamik ve beklentilerin değişmesi durumunda portföyün otomatik olarak güncellenerek kullanıcının risk ve getiri beklentilerine yakın düzenlemelerin yapılması; ve vergi yönetiminde avantajlar sağlanması.
Kolay ve Anlaşılır: Kullanıcıların alıştıkları diğer uygulamalara paralel bir şekilde, basit ve kolay anlaşılır bir kullanıcı deneyimi sunulması. -Özellikle, profesyonel kullanıcıların ‘trading’ amaçlı kullanmış oldukları platformlar ile karşılaştırdığımızda erişilebilirlik anlamında büyük bir avantaj sağlıyor.-
B2B YÖNETİCİ PLATFORMLARI
Son kullanıcılarına robo-danışman hizmeti sunmayan yatırım şirketlerinin ise kendi danışmanlarının hizmetlerini destekleyecek çözümler sunmaya başladıklarını görüyoruz. Yatırım danışmanları bu şekilde, müşterilerinin tercihlerine göre yatırım ve/veya emeklilik planlarını modelleyip simüle edebiliyor, ne zaman ne kadar para yatırması gerektiğini veya ne kadar geri getirisi olacağını kolayca takip edebiliyor. Müşterinin beklentilerine göre gidip gitmediğini sürekli olarak takip edip aksiyon alabiliyor.
Sadece bu çözümü “as a service” olarak geliştiren fintech’ler olduğu gibi kendi değer önerilerinin bunun üzerine inşa eden yeni nesil yatırım firmaları veya robo-danışman çözümlerin B2B uygulamalarını (örneğin, Betterment’ın B2B sunduğu çözümler) kullananlar da mevcut.
KOLAY BORSA
Farklı yatırım enstrümanlarına ve platformlarına artık profesyonel olmayan ve daha az varlıklı bir müşteri kitlesinin erişiminin kolaylaştığından bahsettik. Yeni tip uygulamalar, sıfır komisyon, minimum yatırım miktarının limitli olması, parçalı / kısmi hisse senedi alımı, IPO fiyatlamasına ulaşım hakkı gibi yeni fonksiyonlar ile birlikte yeni nesil kullanıcıların aynı bir sosyal medya uygulamasına giriş yapar gibi Robinhood ve benzeri yatırım uygulamalarına giriş yapmalarının önünü açtı.
Kullanıcı kitlesindeki bu değişimi, kullanıcı hesap büyüklüklerinden de gözlemlemek mümkün. Geleneksel oyuncularda 100 bin ile 240 bin $ olan ortalama hesap büyüklüğünün yeni nesil uygulamalarda 1,000–5,000 $ seviyesine indiği görebiliriz.
MİKRO-YATIRIM
Yeni nesil uygulamalar, yeni müşteri kitlesinin daha fazla sayıda yatırım enstrümanına erişiminin önünü açarken bu kullanıcıların yatırımlarından geri dönüş alarak kazanç sağlamaları iş modellerinin sürdürülebilirliği ve uzun dönemde müşteri sadakatinin korunması için önem taşıyor. Bugün, bir hevesle yatırım yapan kullanıcının bilinçli ve kendi için doğru tercihleri yaparak geri dönüş alması, ürünlere güven ve alışkanlığın kazandırılması için kritik.
Bu nedenle, farklı değer önerileri ve fonksiyonlar ile yeni uygulamaların hayatımıza girdiğini görüyoruz. Bunlardan biri de, mikro-yatırım uygulamaları.
Acorns, Stash benzeri mikro-yatırıma odaklanan uygulamalar, kullanıcıların günlük alışverişlerinden bir kısmını kenara ayırarak yatırım hesaplarında biriktirmelerini ve bu yatırım hesaplarından direkt olarak hisse senedi ve diğer yatırımları gerçekleştirebilmelerini sağlıyor. Yani, bir anlamda Robinhood + bağlı bir kredi kartı / banka kartı üzerinden bankaların bugün sunduğu “yuvarla” özelliğinin biraraya gelmiş hali diyebiliriz.
SOSYAL VE EĞİTİCİ
Yine kullanıcıların uzun dönemli kazandırılması için, uygulamaların kullanıcıların finansal bilgi birikimini farklı şekillerde arttırmaya çalıştığını görüyoruz. Public, bu alanda farklı bir soluk getiren uygulamalardan biri.
Uygulama içerisinde farklı kullanıcıların yatırımlarını, yatırım trendleri ile ilgili paylaşımlarını veya uygulamanın o andaki en çok tercih edilen konsept ve hisse senetleri ile ilgili önerilerini detaylı inceleyebiliyorsunuz. Aynı zamanda, yatırım üzerine bir sosyal medya olarak da hareket ettiği için kullanıcıların birbirleri ile etkileşime geçerek birbirlerinden öğrenmelerini de teşvik ediyor.
OYUNLAŞTIRMA
Oyunlaştırma ve simülasyon üzerine odaklı uygulamalar, özellikle yeni nesil kullanıcıların alışkanlık kazanması adına yeni bir değer önerisi sunuyor. Invstr gibi uygulamalar, kullanıcıların sanal bir bakiye ile başlayarak yatırım tercihlerini uygulamasına olanak sağlıyor. Aynı zamanda, daha fazla oyunlaştırma için lig düzenleyen “Fantasy Investment” odağı olan uygulamalar da mevcut. Bu tarz yeni nesil çözümler, yatırımın siyah kravatlı sıkıcı ve profesyonel görünümüne yeni bir soluk getireceğe benziyor.
ETKİ YATIRIMI
Toplumsal duyarlılık odaklı yatırımlar, son birkaç senedir oldukça gündeme gelen ve özellikle büyük yatırımcıların piyasada yarattığı baskı ile giderek ilgi gören bir alan. ‘Etki Yatırımı’ dediğimiz bu alanda çevre, yoksulluk, kalkınma, kadın, çocuk gibi farklı odak noktalarına sahip fonların sayısı artmaya devam ediyor.
Artık, bu trendi sadece yatırım enstrümanlarında ve ürünlerinde değil, aynı zamanda teknoloji çözümlerinde de görmek mümkün hale geldi. Ellevest, Aspiration gibi yeni girişimler, tamamen spesifik bir konuyu odağına alarak çevresine farklı servisler kurguluyorlar.
Özetle;
Yeni yatırım çözümleri, finansal olarak avantaj ve kolay bir kullanıcı deneyimi sunarak yeni bir hedef kitleye ulaşıyor.
Bu aynı zamanda, pazar büyümesi yavaşlayan geleneksel yatırım ve varlık yönetimi firmaları için yeni bir pazar ve büyüme potansiyeli sunuyor.
Yeni oyuncular için, artan erişebilirlik sonucu müşteri kazanımı kolaylaşırken, uzun vadede sürdürülebilir iş modelinin sağlanması kritik önem taşıyor.
Sürdürülebilir bir iş modeli için, kullanıcının devamlılığının ve aktifliğinin sağlanması ve dolayısıyla finansal okuryazarlığının arttırılması gerekiyor.
Finansal okuryazarlığın arttırılması ile ilgili, oyunlaştırma, sosyal trading, mikro-yatırım odağı gibi farklı değer önerilerini ön plana çıkaran yeni uygulamaların her geçen gün arttığını görüyoruz. Bu uygulamaların ne kadar uzun soluklu olacağını ise ancak ilerleyen dönemde değerlendireceğiz.
Konu ile ilgili daha kapsamlı rapora ulaşmak için:
