Vier brainstormtechnieken waar wij fan van zijn

Met Creative Lab houden we vaak brainstorms om tot goeie digitale formats en content te komen. Hier zijn enkele van onze favoriete technieken.

Matti Meurisse
Creative Lab
5 min readNov 6, 2017

--

Er zijn vier technieken die we met Creative Lab van de VRT courant gebruiken om in groep tot nieuwe ideeën te komen. Goeie brainstormtechnieken houden rekening met de dynamiek van de groep en leveren ideeën op waarop de deelnemers verder kunnen ingaan.

Techniek 1: apple drawing

Om snel aan veel variaties op een bepaald concept te komen, gebruiken we graag de zogenoemde apple drawing, die we ontleenden van het fantastische Hyper Island. De focus ligt op kwantiteit en voortbouwen op elkaars ideeën.

Voor de apple drawing verdeel je een blad in hokjes, waarna iedereen van de groep om beurten zoveel mogelijk ideeën opschrijft. Elk hokje staat zo voor een variatie op een bepaald idee. Zoals de naam van de techniek al aangeeft kan je bijvoorbeeld beginnen met in elk hokje een “appel” te tekenen, gaande van een appel om op te eten over een adamsappel, een dennenappel tot het logo van Apple.

Techniek 2: brain writing

In een brain writing denkt iedereen individueel na over ideeën, binnen een vooropgestelde tijd. Daarna schrijft iedereen elk idee op post-its, die gezamenlijk besproken worden en aan het bord worden gehangen.

Deze techniek is goed om ook introvertere deelnemers te horen, die vaak veel minder aan het woord dreigen te komen. Er zijn in elke groep van nature mensen die meer op de voorgrond treden en de brainstorm domineren. Maar met een brain writing krijgt iedereen de tijd om na te denken en daarna te vertellen over hun idee.

Techniek 3: associatief denken

Pas als er evenwicht is tussen de mondige, zelfverzekerde en de stillere, onzekerdere deelnemers aan een brainstorm, kan er luidop nagedacht worden in groep. Associatief denken is de ideale techniek als de groepsdynamiek gebalanceerd is.

Associatief denken volgt een lineair patroon. Op het bord schrijft de brainstormleider het centrale woord, waarna iedereen om de beurt een woord opnoemt dat er mee te maken heeft. Er zijn geen foute antwoorden, want er is ook geen duidelijk einddoel, maar de kans dat er een bruikbaar idee uitkomt is groot.

Techniek 4: mix and match

Alle ideeën die uit de vorige drie technieken komen, worden in kolommen opgehangen aan een bord. In de mix and match combineer je uit die verschillende kolommen bepaalde elementen om op verder te bouwen.

Nieuwe ideeën bedenken op basis van de vorige kan in groep gebeuren, of individueel. Op elkaars ideeën voortbouwen kan de groepsdynamiek alleen maar versterken.

4 dingen die niet mogen ontbreken op je brainstorm

Research

Een brainstorm vereist meestal een degelijke voorbereiding. Een sessie kan pas goed verlopen als iedereen vooraf is ingelicht over het onderwerp. Op die manier is er voldoende tijd om het concept alvast alleen te verkennen, zonder de druk van een gezamenlijke brainstormsessie waarin je zonder leidraad terechtkomt.

Heb je tijdens de research ideetjes voor het onderwerp? Noteer die en neem ze mee naar de sessie om toe te lichten in een van de bovenstaande technieken.

Brainstormleider

Een brainstorm staat of valt met de coördinator van de sessie. Deze persoon moet de technieken door en door kennen om ze goed over te brengen bij de deelnemers. Daarnaast moet de leider ook goed omgaan met de rest: breek het ijs aan het begin, maak duidelijk wat het einddoel is en geef richting als de sessie uit de hand begint te lopen.

Energizers

Wordt het brainstormen zwaar of begint de aandacht weg te zakken? Maak dan gebruik van energizers als korte pauze. Energizers zijn ideaal om de dynamiek levend te houden.

Op de toolbox van Hyper Island vind je een verzameling aan leuke, korte spelletjes om leven in de brouwerij te brengen: van synchroon klappen tot menselijke machines en elkaar de liefde verklaren. Wij gebruiken ze vaak, en ze zorgen inderdaad voor vernieuwde energie.

Convergeren

Brainstormen is niet het einde van het ideeënproces, het is slechts het begin. Na het divergente denken, waarin we zo breed mogelijk naar oplossingen zochten, komt het convergente stuk. Je wil uiteindelijk tot één of enkele bruikbare ideeën komen, geen waslijst van wilde, onhaalbare post-its.

De deelnemers stemmen democratisch op de beste ideeën van de brainstormsessie. Dat kan door aan dot voting te doen, waarin iedere deelnemer een aantal stemmen krijgt. De post-its met de meeste stemmen worden later uitgewerkt. Deze manier is vooral een selectie gebaseerd op je eigen invulling van een bepaald idee.

Een andere manier om te stemmen is de COCD-box. Je plaatst de ideeën in onderling overleg op een assenstelsel van gewoon tot innovatief op de X-as en van haalbaar tot onhaalbaar op de Y-as. Zo ontdek je samen welke ideeën je kunt laten vallen en welke de gimme’s zijn, of ook welk bombastisch idee er teruggeschroefd moet worden.

Door later gefocust na te denken over deze specifieke ideeën, kan je de beste oplossing op het probleem vormen. Convergent denken is vooral een proces van kritisch keuzes maken: speel advocaat van de duivel, denk aan de praktische haalbaarheid en bereik zo een welomlijnde oplossing. Veel succes.

(illustraties: Laura Janssens)

--

--