Crowdfunding is helemaal niet nieuw

sophie albers
CrowdAboutNow
Published in
3 min readJul 22, 2016
De VOC werd ook gecrowdfund: men kon aandelen kopen. Bron

Crowdfunding is al zo oud als de mensheid. Hoewel met de komst van het internet crowdfunding een enorme digitale vlucht heeft genomen, bestaat het principe al eeuwen. Er zijn altijd plannen geweest die tot stand zijn gekomen met de crowd. We zetten vier sectoren op een rijtje waar crowdfunding vroeger al voor werd gebruikt.

1. Crowdfunding van boeken

Auteurs en uitgevers pasten crowdfunding al honderden jaren geleden toe om nieuwe boeken uit te brengen. Ze kondigde een bepaald boek aan en wanneer voldoende mensen toe hadden gezegd dat ze het boek zouden kopen, werd het gedrukt. Een voorbeeld hiervan is het werk van filosoof Auguste Comte. Hij liet supporters zelfs een contract ondertekenen!

Crowdfundingcontract van Auguste Comte uit 1708. Bron
Een Britse oproep om te investeren in oorlogfondsen tijdens de Eerste Wereldoorlog. Bron

2. Crowdfunding voor oorlog

Crowdfunding werd vroeger niet alleen voor leuke, creatieve of kunstzinnige zaken gedaan. Ook zijn vele oorlogen mede dankzij crowdfunding gefinancierd. De beste voorbeelden van grootschalig georganiseerde crowdfunding is terug te vinden bij de Eerste en Tweede Wereldoorlogen. Bijna alle landen die betrokken waren bij deze conflicten stelden oorlogsfondsen (War bonds) in, om sponsoring bij hun volk op te halen. Vaak was dit in de vorm van een lening. En er werd zelfs bij kinderen op basisscholen geronseld!

3. Crowdfunding voor muziek

De eerste online crowdfundingcampagnes waren voor bands, om een album op te nemen of een tour te ondernemen. Ook dit heeft een voorgeschiedenis. Muzikanten en componisten gebruikten vaak crowdfunding om hun projecten uit te voeren. Zo ook Mozart: in 1783 wilde hij drie nieuwe composities spelen in het concertgebouw van Wenen maar miste het geld hiervoor. Hij startte een crowdfunding met als beloningen onder andere manuscripten. Helaas was te weinig animo om het project te doen slagen. Een jaar later probeerde hij het nogmaals en toen lukte het wel.

Reliek met onder de mijter een stukje van de schedel van de heilige Frederik uit 1362. Bron

4. Crowdfunding voor bouwprojecten

Voor grootschalige bouwprojecten werd ook vaak een beroep gedaan op de crowd. Omdat deze projecten vaak erg duur waren en ook een publiek belang dienden was het niet meer dan normaal om het volk mee te laten betalen. Zo is de Domtoren in Utrecht ook door middel van het publiek tot stand gekomen. Het Bisdom beschikte over een aantal relieken, gebeente of andere resten van heiligen die aanbeden konden worden voor voorspoed. Om de zoveel tijd stuurden ze deze relieken op tournee door Nederland en België. Mensen betaalden dan om de wonderkracht van deze relieken te ondervinden. En dat geld werd gebruikt voor de dombouw. Wellicht is dit de langst lopende crowdfunding ooit geweest: de bouw en daarmee financiering liep van 1395 tot 1580.

Crowdfunding is van alle tijden. Zit je ook te denken aan crowdfunding? Start samen met ons je campagne! Of benieuwd naar crowdfundingprojecten van nu? Die bekijk je hier.

--

--