Koaksiyel interneti diğerlerinden ayıran ne?

Merhabalar ben Alperen :) Teknoloji meraklısı interdisipliner bir Anadolu genci. Sizlere bu yazımda Kablo İnternet [*] teknolojisi ile ilgili uzun zamandır benim de merak ettiğim ve birkaç araştırma sonucu edindiğim bilgileri paylaşmak istiyorum. Gelin ülkemizde yalnızca tek bir standartının desteklendiği kablo internetin nasıl çalıştığına, kullanıcıların sıklıkla yaşadığı sorunların nerelerden kaynaklandığına ve çözüm önerilerine bakalım. :)

Sanılanın aksine Radyolink ya da çanak ile kullanılan Uydu İnterneti teknolojilerinden farklı olan Koaksiyel altyapı ile; oldukça hızlı indirme ve yükleme hızları simetrik bir şekilde teorik ve pratik olarak %100’e yakın bir başarıyla sunulabilmektedir. Üstelik kablo uzunluğuna göre sinyal kaybının hesaba dahi katılmadığı bu altyapı; ülkemizden Netflix ve Steam gibi dünya devi platformlara bağlantı hızı noktasında güncel verilere göre ulusal birincilikler elde edilmiş bir altyapı türüdür. Fakat ne yazık ki her şey indirme ve yükleme hızlarında bitmemekte. Sağlıklı internet kullanımı için milisaniye (hatta belki yakın gelecekte mikrosaniye) bazında gecikme değerleri ve sinyalin iletiminde yaşanan gürültü desibeli ve sinyal kayıpları da oldukça önem arz etmekte. ülkemizde kullanılan “Kablo Modem”lerin sorunlu Wi-Fi özelliği ve anten kablosu ile gelen interneti dönüştürmeye yarayan DOCSIS teknolojisinin 3.0 sürümünün getirisi olduğuna inanılan fazla ping/gecikme değerleri yüzünden son kullanıcı tarafında sıkıntılar da sıklıkla yaşanmaktadır.(Data Over Cable Service Interface Specification-Veri Aşkın Kablo Hizmeti Arabirim Kuralı)

Kablo İnternet (Cable Internet) teknolojisi altyapının bulunduğu evlerde dairelere hem internet hem televizyon yayınını tek bir ana anten kablosu ile gönderebilmektedir. Koaksiyel kablo teknolojisinin ülkemizde kullanılan sürümü DOCSIS 3.0 olmakla birlikte günümüzde DOCSIS 3.1–3.2–4.0 gibi 10GBPS hızına kadar destekli yeni ve daha sorunsuz DOCSIS sürümleri dünyanın çeşitli yerlerinde kullanıma açıktır.(Ör. ABD) Yani her ne kadar kısa süre önce keşfedilmiş bir teknoloji olsa da ülkemizde hem eski bir sürümünü, hem de dünya çapında bu teknoloji için kullanılan en sorunlu modemleri kullanmaktayız.

ABD’nin Kablo internet altyapı oranı şu anda %90 çünkü evlerde kaliteli TV anten kabloları ile senelerdir TV kullanılmakta. Bu bakır anten kabloları ile internet de kullanılabilmesini fırsata çeviren ISS’ler de bu konuda oldukça yatırım yapmış durumda. [*]

Ping-gecikme ve kopma sorunlarında bunun da oldukça etkisi var. Üstelik ülkemizde tekel konumunda olan piyasa 100MBPS’ten fazla hız içeren bir paket sunmadığı için daha hızlı bir interneti şu an istesek de bu altyapıda kullanamamaktayız.

Günümüzde bu altyapı çeşidini kullanan İnternet Servis Sağlayıcıları yeni yapılmış büyük sitelerde eğer konum olarak kendi fiber omurgalarına yakınlık varsa HFC (Hibrit Fiber Koaksiyel) yerine FTTH (Daireye Kadar Fiber İnternet) ile GPON sistemine geçiş yapıyor. Bu Koaksiyel internetin ping ve bağlantı sorunlarını ortadan kaldırsa da ülkemizde bu HFC sisteminde FTTB (Bina Girişine Kadar Fiber) altyapısı olan müşteriler dahi FTTH fiber sistemine güncellenmediği için hâlen ülkemizde Kablo İnternet kullanıcılarının çok büyük çoğunluğu bu sıkıntıları çekmeye devam etmekte.

HFC bir fiber türevi oluşu açısından diğer ülkemizde kullanılan Hibrit Fiber-DSL altyapı ile de-aynı olmamakla birlikte- benzerlik göstermekte. Binaya kadar fiber, binadan dairelere koaksiyel dönüşüm, yahut mahalleye kadar fiber, binaya kadar (xDSL mantığı ile) bakır, sonra tekrar koaksiyel dönüşüm gibi coğrafi imkanlara göre seçenekleri ISS (İnternet Servis Sağlayıcısı) açısından mevcut. Hibrit kelimesi de bu sebepten kullanılmakta. Altyapının büyük çoğunluğunun bakır ile sağlandığı eski sürümlerinde mahalle/sokaklarda büyük bağlantı noktalarının olduğunu söyleyebiliriz. Bu bağlantı noktaları çok sayıda kullanıcıya hizmet verdiğinden dolayı özellikle akşam saatleri gibi yoğun kullanım saatlerinde hızların düşmesi olası. Bunun önüne geçmek ise akşam saatlerinde kullanıcıların hızlarını düşürmek gibi pratik bir çözüm ile tabii ki geçici olarak mümkün olabilir. Ama daha sorunsuz bir internet altyapısı için bu tarz basit çözümlerden uzaklaşarak mevcut altyapıların güçlendirilmesi ve güncellenmesi gerekmekte.

Dünyada DOCSIS destekli modem alternatifi az, ülkemizde ise neredeyse sadece tek bir marka hizmet vermekte. Koaksiyel altyapı ile hizmet veren ISS’lerin müşteri hizmetleri bu konuda çok bilgi sahibi olmasa da biraz detaya inerek yurtdışından oldukça yüklü fiyatlara alabileceğiniz ve fiyatları 1000 Türk Lirasına kadar çıkan alternatifleri, MAC adreslerini kaydettirerek kullanabilirsiniz. Ama deneyenler sonucun %100 bir değişim göstermediğini söylüyor.

ANTEN KABLOSU BAĞLANTILARINI KONTROL EDİN

DSL bağlantıların RJ11’i ya da Fiber bağlantıların SFP, RJ45 uçlu kabloları gibi çıtçıtlı soketi olmadığı için anten kablosunun soketi içerisinde ilk kurulumda gözden kaçan ve bakır kabloya temas eden plastik ya da alüminyum parçalar kalabiliyor.

Bu yazıyı yazmadan birkaç dakika önce evime koaksiyel internet ve televizyon yayınım için teknik ekip geldi. Cihazı inceledikten sonra sorunun kablo bağlantılarında olduğunu söyleyerek kablo uçlarında bakıra değen küçük plastik koruma kılıfını gösterdiler. Kabloyu birkaç santim kısaltmak pahasına ucunu kesip tertemiz bir şekilde tekrar soket bağladılar. Bu işlemi modeme, TV cihazına giren kablo ucu ve eve gelen ana anten kablosunun dağılım noktaları olmak üzere bütün bağlantı noktalarına yaptılar ve özellikle TV yayınımda yaşadığım sıkıntılar sona erdi. (TV için herhangi bir kanalı açtığınızda aşağıda çıkan sinyal değerleri %60’tan az olmasa iyi olur.)

Ülkemizdeki tekel kablo modem markasının da siyah renkli, birbirinin kopyası denecek düzeyde birkaç modeli mevcut ve bu kablo modemler yazılım donanım uyumsuzluğu ve anten çekim gücü açısından olabildiğine başarısız cihazlar. Kullanıcı tarafından sinyal dalgalanmaları, modemin takılı olduğu odada bile internetin çekmiyor oluşu vesaire gibi sorunlar popüler değil adeta bir normlaşmış birer gerçek.

KÖPRÜ MODU İLE ROUTER (YÖNLENDİRİCİ) KULLANIMI

Bu nedenle kullanıcılar ISS tarafından verilen modemleri “Köprü Modu”na alarak eve gelen HFC interneti doğrudan, ikinci bir cihaz olarak aldıkları yönlendiriciye aktarıyorlar. Sinyal dalgalanmaları ve bağlantı sorunları için senelerdir kablo internet kullanıcıları tarafından denenmiş ve tespit edilmiş en sağlıklı çözüm önerisi bu. Eğer siz de bu tarz bir sıkıntı içerisindeyseniz; ana modemi köprü moduna alıp, kaliteli bir yönlendirici bağlayarak kullanabilirsiniz. Bu konuda etraflı bir araştırma yapmanızı öneririm.

Keşke servis sağlayıcılar teknolojiye hızla ayak uydurup kullanıcılarına sunsalar.

Umarım en kısa zamanda altyapı ve internet sorunlarının yaşanmadığı bir dünyada bu rehberleri sevgiyle yâd ederiz.

Sevgilerle… @ben.alperen