Denetimde Örneklem Kullanımı
Denetim sırasında ana kütlenin tamamını inceleme fırsatınız olmadığında ne yaparsınız? Bu sorunun cevabı çok basit; örneklem alırız.
Denetçiler, yanlış güvence sunulmasına yol açan denetim risklerini azaltmak amacıyla farkı yöntemler kullanır: sürekli denetim, denetim otomasyon araçları ve örneklem vb. Bu yazıda örneklem konusunda ISACA ve IIA dokümanlarında yer alan bilgileri, Sezer Bozkuş Kahyaoğlu’un yazı ve çalışmalarından yararlanarak sunuyorum. Kendisi iç denetim alanında istatiski yöntemlerin kullanılması konusunda önemli katkılar sunan bir öğretim üyesidir.
Örneklem, ana kütle içinden, ana kütleyi temsil edecek sınırlı popülasyonun seçilme işlemidir.
İyi bir örneklemenin en temel kuralı — seçilecek örneğin ana kütleyi temsil ediyor olmasıdır. Bu sayede denetçi, incelediği örneklemde tespit edeceği özelliklerin, ana kütlede de var olduğu yönünde kanaatini gönül rahatlığı ile verebilir. Seçilecek örneğin ana kütleyi temsil edebilmesi;
- Ana kütlenin belirli bir büyüklüğe sahip olmasına,
- Ana kütlenin iyi tanımlanmasına ve anlaşılır olmasına,
- Ana kütleyi oluşturan birimlerin aynı türden olmasına,