Şu sıralar modern dünyanın tecrübe ettiği en önemli salgın hastalıklardan birisiyle mücadele ediyoruz ve anlaşılan o ki bir süre daha mücadele etmeye devam edeceğiz. Bu durum, günlük rutinimizle birlikte bireysel ve kurumsal çerçevede bir çok alışkanlığımızı da kökünden değiştiriyor.
Evden çalışma alışkanlıklarının yalnızca belli başlı şirketlerde emeklemeye başladığı Türkiye’de, evden çalışmak aniden bir standart haline geldi. Bu konuda normal şartlarda yıllar sonra varacağımız bir noktadayız. Bu durum bankacılık ve alışveriş alışkanlıklarımızı da değiştirdi.
Geldiğimiz nokta bize gelecekte de alternatif bankacılık hizmetlerine, temassız/ mobil çözümlere daha fazla ihtiyaç duyacağımız konusunda oldukça iyi bir fikir veriyor. Fintech’lerin geleneksel bankalarla kuracağı sağlıklı ilişki vasıtasıyla gelişen bu ekosistemde API teknolojisi çok büyük önem kazanacak gibi duruyor.
Bugün, BKM verileri dikkate alındığında Türkiye’de internet üzerinden yapılan market / gıda alışverişlerinde çok kısa bir sürede %30’un üzerinde bir büyüme gerçekleştiğini görüyoruz. Diğer endüstri kollarının aksinei online hizmet veren şirketler bu dönemde binlerce kişilik istihdam sağlıyorlar. Bu dönemde, temassız işlem gibi alternatif ödeme metotları ile mobil bankacılık işlemleri de hiç olmadığı hızla artış gösteriyor.
Açık bankacılığın da giderek bir inisiyatiften norma dönüşmesi ile birlikte bu kavramın çevresinde gelişen yeni finansal ekosistem, girişimler ve uygulamalar da önemini artırıyor. Bu süreç sektörde sıklıkla verinin özgürleşmesi olarak adlandırılıyor. Kuşkusuz, günümüzün tartışmasız en kıymetli kaynağı olan veri özgürleştiğinde bir çok yeni fırsatı da beraberinde getiriyor.
Açık bankacılık, önceden yalnızca bankaların sahip olduğu müşteri ve işlem verisine, müşteriler ile üçüncü parti hizmet sağlayıcılarının da API (application programming interface) adı verilen ve farklı sistemlerin birbiri ile iletişim kurmalarını sağlayan ara yüzler aracılığıyla erişebilmesi olarak özetlenebilir.
Uygulamaların, sistemlerin farklı geliştiricilerin aynı dili konuşmasını sağlayan API’lar vasıtasıyla gelişen yeni olanaklar alışveriş ve ödeme alışkanlıklarımızı; bankalarla olan ilişkilerimizi kökünden değiştirmeye aday: Örneğin, oldukça popüler bir örnek olan WeChat ile bugün uygulamadan hiç çıkmadan banka hesaplarınızı kontrol edebiliyor, para transferi yapabiliyor, yemek yediğiniz restoranda hesabı ödeyebiliyor, evinize giderken kullandığınız taksinin ücretini ödeyebiliyor ve internet alışverişi gerçekleştirebiliyorsunuz. Günlük hayatta para ödeme işlemi gerektiren her şey API’lar vasıtasıyla birbiriyle konuşan kocaman bir finansal ekosistem sayesinde yalnızca bir uygulama üzerinden gerçekleşebiliyor.
API: Ne işe yarar?
Son kullanıcıya yani bizlere sunacağı hizmetler dikkate alındığında API’lar, daha fazla teknoloji odaklı ve daha rekabetçi bir finansal ekosistem yaratılmasını, bankacılık hizmetlerine erişimin daha hızlı, daha mobil ve daha ucuz hale gelmesini sağlayacaktır.
Bankaların sahip olduğu müşteri ve işlem bilgilerine erişimin mümkün kılınmasıyla, ürün çeşitliliğinin arttığı, kullanıcıya özel çözümlerin hayata geçirildiği daha geniş bir bankacılık kavramı ile özellikle perakende bankacılık alanında önemli fırsatlar ortaya çıkıyor.
API: Riskler nelerdir?
API uygulamaları, paylaşılan veri setlerinin güvenliği açısından risk ihtiva eden ve azami dikkat ile özen gösterilmesi gereken bir konu. API güvenliğini sağlamanın hafife alınmaması gerektiğini de belirtmekte de fayda var. Zira Dünya’nın en önemli teknoloji şirketleri dahi API kullanımı sebebiyle daha önce birden fazla defa güvenlik sorunlarıyla karşı karşıya kaldılar.
API kullanımının yaygınlaşması ile birlikte bankaların; veri tabanları ve sistemlerinin güvenliğini sağlamanın yanı sıra üçüncü taraflarla kurulan iletişimin uçtan uca güvenli iletişim şeklinde olduğundan ve üçüncü tarafların veri tabanı ile sistemlerinin güvenilir olduğundan da emin olmaları gerekecek.
API: Gelecek
Türkiye olarak, özellikle dijital bankacılık konusunda ülkemizin sahip olduğu öncü konumu devam ettirebilmek için bu konuya daha fazla emek ve para harcamamız gerektiği gerçeğini kabul etmeliyiz.
Bu konuda planlanması ve atılması gereken adımlar sırasıyla; API geliştirmelerinin kurumlarda sahiplendirilmesi, bu konunun yasal çerçevesinin ve standartların sektörün tamamını kapsayacak şekilde netleştirilmesi, üçüncü taraflar ile yapılacak sözleşme şartları ile tüketici haklarına dair konuların yasal zemine oturtulması olarak sıralanabilir. Denetim ihtiyacının doğması ile birlikte API konusunda denetim gerçekleştirecek firmaların yetkinliği ve akreditasyon konusu da gündeme gelecektir.
