Ortam İzleme Cihazları
Sistem Odası Güvenliği
Merhaba,
Bu yazımda size kendi kaderine terk edilmiş, şirketin kalbini oluşturan ancak hem teknik hem de düzenleme tedbirlerinin uygulanmadığı sistem odalarından bahsedeceğim.
Dijital dönüşüm projelerinin havalarda uçuştuğu bugünlerde tüm projeler bulut ortamında konumlandırılmak istense bile maliyet ve ön yargılar sebebi ile bulut projesi iptal küçük odayı sistem odasına çevirelim şeklinde sonuçlanabilmektedir.
Bu tür oda tasarımlarında kimi zaman şansınız yaver gidip herhangi bir olumsuz sonuçla karşılaşmadığınız projelerinizde kimi zaman hüsranla karşılaşabilirsiniz.
Şimdiye kadar hem orta hem de büyük ölçekli firmaların (devlet kurumları dahil) sistem odası tasarımını yaparken ya da mevcut odalarına destek verdiğim süreçlerde gördüklerimi aktarmak isterdim ancak bu elbette mümkün değil. Kısaca söylemek gerekirse belirli standartlar içinde yer almayan tasarımların kullanılmasının yaşatacağı risklerin genel olarak farkında değiliz.
Öncelikle bir sistem odası içinde olmaması gerekenlerden bahsetmek isterim.
Sistem odası kurumunuzun depo alanı değildir.
Sistem odası kullanılmayan ya da şirket içinde yer bulamadığınız ürünlerinizin (kırtasiye — temizlik ) depolama alanı değil şirketin teknolojik envanterinin konumlandırıldığı bir alandır.
Sistem odanızı izleyin
Sistem odası içinde ısı-nem değerleri ile oda içine yetkisiz giriş durumlarını kontrol etmelisiniz.
Ortam İzleme Nedir?
Ortam İzleme ve Kontrol Sistemleri en basit anlamda gereksinim duyulan değerlerin belirli parametrelerini izlemek, gerekirse denetim altında tutmak amacıyla kullanılan cihaz ve yazılımlardan oluşan sistemlerdir. Ortam İzleme Sistemleri’nin bir diğer adı da Çevresel Faktör İzleme ve Kontrol Sistemleri dir.
Bu sistemler, en bilindik anlamda ortamların ısı ve nem değerlerini izler ve kontrol ederler. Sadece ısı ve nem kontrolü bile birçok ortam için son derece hayati olsa bile böylesine gelişmiş sistemler sadece bu amaç için kullanılmaz.
Ortam İzleme Sistemleri aşağıdaki parametreleri izlemek ve kontrol etmek amaçlı kullanılırlar:
- Isı, Nem
- Duman ve Yangın
- Su Basması
- Kapı Açılması
- Şebeke / UPS Voltajı
- Ortamda Hareket
- Hava Akımı
Çevresel parametreleri izlemek öncelikle tehlikenin başladığı ve büyümesi öncesinde sorumlu personeli haberdar ederek tüm çalışma ortamlarında, yitirildiği zaman yerine konması imkansız olan bilgilerin ve her türlü maddi yatırımın korunmasını sağlar. Ortam İzleme Sistemlerinin maliyeti, korudukları sistem ve cihazlara oranla son derece azdır, sürekli bakım, müdahale ve ilave personel gerektirmezler.
Isı ve Nem gerek bilişim, gerekse telekomünikasyon cihazları için sinsi birer düşmandır. Bu cihazlar kullandıkları elektrik enerjisi’nin %90’ını ısı’ya dönüştürürler. Dolayısıyla bu cihazların bulundukları ortamlarda elektrik kesilmesi ve iklimlendirme arızaları başta olmak üzere ortam ısısı aniden yükselmeye başlar. 40 derece üstü sıcaklık değerleri cihazlar için geri dönülmez zararların başlangıcı olur.
Günümüzün çalışma ortamlarının da Isı ve Nem değerleri, çalışanlara “insancıl” ve sağlıklı bir ortam sağlamak amacı ile iklimlendirme yöntemi ile kontrol altında tutulur.
İklimlendirme sistemleri devreye alındıkları zaman beklentiyi, tasarlandıkları doğrultuda en ideal şekilde karşılarlar. Fakat kullanım süresi içinde mimari üzerinde yapılan değişiklikler, fazla ısınma/soğuma gibi talepler ve cihaz verimlerinin düşmesi gibi sebeplerden dolayı sistemin performansı düşer ve mekan içerisinde iklimlendirme değerlerinde dengesizlikler oluşmaya başlar.
Bu noktada kurum içine yerleştirilen birimler üzerinde ısı ve nem değerlerinin izlenmesi ve raporlanması hangi noktalarda ne kadar dengesizlik olduğunu gösterir. Bir sonraki adımda bu verilere dayanılarak iyileştirme çalışmalarına başlanabilir.
“Su Basması” da çalışma ortamlarını ve sistem odalarını tehdit eden bir başka risk faktörüdür. Özellikle su basma riski olan ve su borularının geçtiği noktalarda, klima ve iklimlendirme cihazlarının yakınında, ortamı ve ortamdaki teçhizatı korumak amacı ile takip edilmesi gereken önemli bir parametredir. Bu şekilde izlenen bir tesiste, suyun sensörler üzerine damlamasıyla birlikte alarm almak ve vakit geçmeden hasarı önlemek önemli bir avantaj olacaktır.
Sistemler genel olarak aşağıdaki şekillerde tepki vererek ortam kontrolü sağlarlar:
- E-mail göndererek
- SMS göndererek
- Otomatik olarak bir cihazın çalışmasını sağlayarak (örneğin bir klimayı devreye almak, güvenlikte uyarı amacı ile siren çaldırmak, bir fan çalıştırmak, telefon ile arama yapıp ilgili numaralara belirli mesajları okumak vb.)
- SNMP protokolü kullanarak
Ortam İzleme ve Kontrol Sistemleri çeşitli amaç ve kullanımlara uygun olan kendi özel yazılımlarına sahiptir. Bu yazılımlar kayıt tutma, izleme, raporlama gibi özelliklerine sahip kullanımı basit ama son derece işlevsel ürünlerdir. Bu yazılımlar sayesinde ayarlanmış eşik değerleri aşıldığında ya da altına düştüğünde gerekli alarmlar bt personeline ya da sistem odası sorumlusuna ulaşacaklardır.
Ortam izleme cihazları sadece sistem odaları, santral ve ups odaları için değil oldukça geniş bir kullanım alanına sahip olan ürünlerdir. Her türlü sıcak-soğuk oda, ilaç endüstrisi, depolama alanları, gıda endüstrisi gibi kullanım alanları mevcuttur.
Bir sonraki yazımda güvenli ve ISO 27001 standartlarına göre nasıl bir sistem odası kurmamız gerektiğini paylaşmaya çalışacağım.
Sağlıklı günler dilerim.
