Tayvan Sosyal Mesafe Uygulaması
Tayvan COVID-19 ile mücadele konusunda ilerleme kaydetmiş ülkelerden biri. Ancak tek ilerleme kaydetmekte oldukları alanın bu olmadığı anlaşılıyor.
Tayvan Sosyal Mesafe Uygulaması (Taiwan Social Distancing App), Executive Yuan ile Taiwan Centers for Disease Control ile birlikte, Taiwan AI Labs tarafından geliştirilmiş bir sosyal mesafe uygulaması. Bizim “Hayat Eve Sığar”ın Tayvan versiyonu diyebiliriz yani.
Şimdi Tayvan ne alaka peki? Tayvan’ın bu uygulamasının dikkatimi çekmesinin sebebi, uygulamanın muadillerinin aksine kişisel verilerle çokta uğraşmadan, mahremiyeti ön plana alarak işletilmekte olması. Bu açıdan benim bildiğim ilk takip uygulaması Tayvan’ınki. Terazinin öteki ucunda ise, şaşırtmayacak bir şekilde Rusya ve Çin bulunuyor. Pek çok ülkenin muadil uygulamaları merkeziyetçi bir yapıda ve ister istemez kişisel veriler ile ilgili sıkıntılar askıda beklemekte.
Taiwan AI Labs tarafından geliştirilmiş olan uygulamaya aşağıdaki adresten ulaşılabiliyor:
https://play.google.com/store/apps/details?id=tw.gov.cdc.exposurenotifications
Nisan ayında çıkmış olan uygulamanın yaklaşık 4 milyon kez indirildiği belirtiliyor. Uygulama Tayvan hükümeti tarafından da desteklenmekte tabi. Aslında daha öncesinde devlete bağlı bir telekom şirketi olan Chunghwa Telecom’un bir uygulaması kullanılmaktayken, baz istasyonlar üzerinden (GPS kadar duyarlı olmamakla beraber) lokasyon verisi ile çalışan bu uygulama mahremiyet ile ilgili olarak eleştiri alınca “Taiwan Social Distancing”in geliştirilmesine karar verilmiş.
Peki uygulama nasıl çalışıyor?
Bluetooth üzerinden mesafe hesaplaması ve süre hesabı yapıyor. Vaka olarak kayıt altına alınmış bir kişiye 2 metre mesafede 2 dakikadan fazla durulması halinde uygulama uyarı çıkarıyor. Diğer yandan uygulamada kullanıcılar sadece uyarıyı alıyor, uyarının kimden geldiği bilgisi çıkmıyor.
Uygulamayı kullanabilmek için kaydolmak gerekmiyor. Uygulama açıldığında kullanıcı için hashlenmiş ve 15 dakikada bir yenilenen bir ID yaratılıyor, bütün toplanan veri telefonun lokal hafızası içerisinde 14 gün boyunca tutuluyor ve sonrasında siliniyor.
Kullanıcı hastalanırsa ve uygulamayı kullanmak istiyorsa, bu durumda uygulamanın lokal olarak ürettiği ID’ler Hastalık Kontrol Merkezi sunucularına yükleniyor ve bu sefer de diğer kullanıcılar temas olup olmadığı bilgisini alıyorlar sadece. Bu veriler de 10 gün tutulup imha ediliyor.
Tayvan, tıpkı Güney Kore gibi GDPR konusunda oldukça hassas. Teknoloji konusunda bulundukları seviye ve AB ülkeleri ile yürütmekte oldukları işler dolayısıyla görüşmelerini sürdürüyor ve GDPR’ı olabildiğince entegre etmeye çaba gösteriyorlar. sırf hastalık takibi gibi oldukça sıkıntılı ve pek çok ülkenin mahremiyet anlamında kotaramadığı (ve kotarmayı da işin açıkçası çok istemediği) bir uygulamada bile privacy by design gözetmeleri bu açıdan takdire şayan.
