Antwerpen of Gent?
De beste fietsstad van m’n voeten
Terwijl de mobiliteitsschepenen van Antwerpen en Gent in de krant zichzelf oppeppen door af te geven op de andere en met elkaar wedijveren wie nu de beste fietsstad van Vlaanderen is, trekken wij van de ene naar de andere en ervaren aan de lijve wat de twee werkelijk zijn. En vanuit welk standpunt je het nu ook bekijkt, het zijn allebei steden die zich inderdaad inspannen voor tweewielers maar voorlopig nog altijd dik ‘fietssteden van m’n voeten’ zijn.
Op een zatermiddag met de kinderen op de trein van Antwerpen-Berchem naar Gent-Dampoort en vandaar met de plooifiets en step naar het Museum dr. Guislain in Gent. Daar loopt de tentoonstelling ‘Donkere kamers’ en er hangt een tekening van Tinus Vermeersch op een stukje papier van 8,7 op 8,7 centimeter: een onooglijk vogelventje. Dat klinkt als niet veel zaaks maar ik had het in de krant zien staan en was er danig door geraakt. Zo gaat dat met kunst. Volgens Google Maps is het amper een kwartiertje fietsen, allemaal recht op recht en ik ken de buurt van Gent-Dampoort uit mijn studententijd. Ik kan me die route herinneren als een baan uit de jaren tachtig met een smal fietspad en razende auto’s langs je heen. Maar dat is 25 jaar geleden. Toen Gent nog niet wereldwijd werd geprezen om haar fietsvriendelijke aanpak en visie op mobiliteit.
De jaren tachtig-route
Er is intussen niks veranderd. Nergens aanduidingen, nergens richtingwijzers voor fietsroutes daar aan de Dampoort. Er is een mooi maar complex fietspad rond de stationsrotonde dat wel, maar dat houdt al snel op. Het geschilderde niemandalletje langs het kanaal is amper breed genoeg en auto’s scheren rakelings langs terwijl ze stevig gas geven om de ene of de andere voor te zijn als de weg wat verderop versmalt. Dan maar langs een zijstraat proberen maar ook daar niet veel voorzieningen voor fietsers gezien. Wel automobilisten met veel aandacht voor zichzelf en weinig aandacht voor al wie ze voorbijscheuren en de pas afsnijden. En veel wegenwerken. Het ene opgebroken fietspad naast het andere en omleggingen van hier naar ginder. Maar veel aandacht daarbij voor fietsers en hoe ze intussen verder moeten, is er niet. Daar is het in Gent, net zoals in Antwerpen, ver naar zoeken. De infrastructuur voor fietsers is in de Oost-Vlaamse hoofdstad sowieso een stuk slechter dan in de Antwerpse. Niet alleen in lengtes fietspad maar ook qua kaduke kasseistroken, onduidelijke signalering en gaten — letterlijk en figuurlijk — tussen wel goed aangelegde fietspaden.
Beter alternatief
Het kan natuurlijk zijn — het is te hopen — dat er betere fietsroutes zijn in Gent, comfortabeler en veiliger, ook als je van Gent-Dampoort naar het dokter Guislain Museum wil. Ik had ook de Fietsrouteplanner kunnen gebruiken die de Stad Gent op haar website heeft staan. Een fietsrouteplanner is sowieso een half punt extra voor wie ambieert een fietsstad te zijn. Wie die zou integreren in Google Maps krijgt een heel punt.
Met de fietsrouteplanner van Gent kan je kasseien, drukke wegen, hellingen, enzovoort wegfilteren. Doe je dat, dan kronkelt de route Dampoort-Guislain Museum door het centrum van Gent. Op Google Street View zie ik daar toch nogal wat kasseien liggen en ik weet — ik kom wel eens vaker in Gent — dat het er een drukte van jewelste daar in dat doolhof rond het centrum op een zaterdagmiddag. Alleen is dat allemaal geen probleem, maar met twee apen op een step? En met mijn Bromptonwieltjes over de beruchte Gentse kasseien en tramsporen? Ik denk het niet.
Chauvinisme boven
De mobiliteitsvisie van het Antwerpse stadsbestuur verschilt danig van die van het Gentse. In Gent kiest de politiek voor de ene of de andere vervoerswijze. In Antwerpen niet. Daar moet iedereen overal vrij zijn in zijn vervoerskeuze. Met als gevolg dat niemand vrij is en uiteindelijk de auto wint. Weliswaar stilstaand in de file. De Gentse is sowieso een betere visie voor een duurzame en mobiele stad dan de Antwerpse maar chauvinisme moves in mysterious ways als je een dubbelinterview in de krant leest met de schepenen Koen Kennis (Antwerpen, N-VA) en Filip Watteeuw (Gent, Groen). Dan ben je geneigd te zeggen: als die van Gent beweren dat ze een fietsstad zijn, dan is Antwerpen dat zeker en vast en misschien nog wel veel meer. Maar nog veel belangrijker is dat het allebei vooral ‘fietssteden van m’n voeten’ zijn. Voorlopig toch nog. Benieuwd wie er uiteindelijk werkelijk eentje wordt.
PS. Voor een vogeltje op een papiertje naar Gent treinen en fietsen blijft desondanks de moeite.
