A-Z Linux Komutları
& → arka planda yeni bir process başlat
A ile başlayan kodlar:
a2ps: ASCII dosyalarını Postscript formatına çevirir.
acroread: AcrobatReader, pdf-dosyalarını görebilmek için gerekli olan programdır.
alias: Komuta baska bir isim verme
apropos: Belli bir kelimeyi man sayfalarında ara
apt: bir yazılım paketi için arama yapma veya yükleme
apt-get: bir yazılım paketi için arama yapma veya yükleme
ar: Arşiv oluşturmak, oluşturulmuş bir arşivi çalıştırmak ya da açmak için kullanılır.
arch: Processor’un yapısı hakkinda bilgi verir
arp: Host ve IP numarasını göster.
at: Komutu ya da komutları daha sonraki bir zamanda çalıştırır
awk: bir ifadeyi bul ve yerini değiştir
B ile başlayan kodlar:
basename: bir dosyanın gerçek ismini verme
bash: Linux’un standart shelli
bg: bir programı ön planda çalıştırır
break: bir bloğu belli bir koşulda terk et
bzip2: bir arşivleme programı
C ile başlayan kodlar:
cal: takvimi gösterir
calendar: randevu hatırlatma programı
case: çoklu seçeneklere ayırma komutu
cat: dosyayı monitöre ver
cc: C derleyicisi(compiler)
cd: dizin değiştir
chfn: finger bilgilerinde değişiklik yap
chgrp: grup değiştir
chmod: bir dosyanın haklarını değiştir
chown: bir dosyanın sahiplerini değiştir
chroot: bir komutu özel bir root dizininde çalıştır
chsh: standart shell’i değiştir
clear: monitörü temizle
continue: bir bloğu belli bir koşuldan sonra terk etme veya kaldığın yerden devam etme
cmp: iki dosyayı karşılaştırma
comm: iki dosyayı satır satır karşılaştırma
cp: dosyayı kopyalama
csplit: bir dosyayı parçalarına ayır
cut: dosyadan belli sütunları kesme
D ile başlayan kodlar:
date: zamanı gösterir
deluser: kullanıcı silme
delgroup: grup silme
df: bellekte ne kadar boş yer olduğunu gösterme
diff: iki dosya arasındaki farklılıkarı gösterir
do: belli bir koşuldan sonra bir komutu yada komut bloğunu çalıştırma
done: do bloğunun bitimi
du: bir dosyanın yada dizinin bellekte ne kadar yer kapladığını gösterir
E ile başlayan kodlar:
echo: harf dizisini monitöre yazma
ed: editör programı
egrep: bir dosyanın içerisinde belli bir harf dizisini arama
elif: if koşulunun sağlanmadığı zaman devreye sokulan başka bir if koşulu
else: if koşullarının sağlanmadığı zaman devreye sokulan başka komutu
env: bütün sistem değişkenlerini göster
esac: case seçeneklerinin bitimi
exec: komutu çalıştır
exit: shell’den çıkma komutu
export: sistem değişkeninin tanımlanması
expr: matematik ifadesini hesaplama
F ile başlayan kodlar:
false: yanlış değeri(0) döndürür
fdformat: disket formatla
fdisk: belleği bölme
fg: programı ön plana al
fi: if koşulunun sonu
file: dosya hakkında bilgi verme
find: belli bir dosyayı dizinlerde arama
finger: sisteme kayıtlı olan kullanıcıları göster ya da kullanıcı hakkında bilgi ver
for: belli komutları belli bir koşula kadar döngü şeklinde çalıştır
ftp: dosya transfer programı(file transfer protocol)
fvwm: linux için yapılmış desktop programı
G ile başlayan kodlar:
g++: C++ derleyicisi(compiler)
gcc: GNU C derleyicisi
groupadd: yeni grup oluşturma
groupdel: grup silme
groupmod: grup üzerinde değişiklikler yapma
groups: kullanıcının bağlı olduğu grupları göster
gzip: bir arşivleme programı
H ile başlayan kodlar:
halt: sistemi durdurur
head: bir dosyanın ilk satırlarını göster(standart 10 satır)
help: shell komutlarını göster
history: kullanıcının o zamana kadar kullandığı komutları göster
host: bir bilgisayarın adını sor
hostid: sistemin host kimliğini göster
hostname: sistemin host adını göster
httpd: apache server’ı başlat
httpd2: apache 2 server’ı başlat
I ile başlayan komutlar:
id: kullanıcının kullanıcı kodunu, bağlı olduğu grupların kodunu gösterir
if: eğer
ifconfig: ağ kartını ayarla
init 0: sistemi kapat
init 1: sistemi tek kullanıcılı moda geçir
init 2: sistemi lokal çok kullanıcılı moda geçir
init 3: sistemi tam ağa bağlı şekilde ve çok kullanıcılı moda geçir
init 5: sistemi tam ağa bağlı şekilde, çok kullanıcılı ve GUI’lı moda geçir
init 6: sistemi yeniden başlat
J ile başlayan kodlar:
jar: java arşiv
java: java virtual machine(JVM)
javac: java compiler
javadoc: java dökümanları oluşturma
jdb: java debugger
jikes: IBM’in sunduğu hızlı bir java compiler
K ile başlayan kodlar:
kernelversion: hangi kernel versiyonunun kullanıldığını gösterir
konsole: yeni bir konsol açma
kill: procces’i bitir
killall: bütün process’leri bitir
L ile başlayan kodlar:
last: sisteme son kayıt olan kişileri göster
less: herhangi bir çıktıyı monitörde sayfa sayfa gösterme
ln: dosyalar ya da dizinler arasında link oluşturma
logname: login ismini göster
ls: dizinde bulunan dosyaları listele
lsmod: yüklenmiş modülleri listele
M ile başlayan kodlar:
make: C programını belli bir kurala göre derleyen komut
man: manuel sayfalar dökümanları
mkdir: yeni bir dizin oluştur
modprobe: kernel’e bir modül eklemek ya da silmek için kullanılır
mv: dosyayı kaydır yada ismini değiştir
mysql: MySQL veritabanı programı
N ile başlayan kodlar:
newgrp: yeni bir gruba girme
netstat: ağ bağlantılarını görüntüleme
nl: bir dosyayı satırlarını numaralandırarak göster
nslookup: DNS sorgusu
O ile başlayan kodlar:
%%
P ile başlayan kodlar:
passwd: şifre değiştirme
perl: perl interpreter
php: php interpreter
ping: başka bir bilgisayara ulaşabilme sorgusu
poweroff: sistemi kapat
ps: çalışan processleri göster
pwd: içinde bulunulan dizini göster
Q ile başlayan kodlar:
quanta: HTML editörü
R ile başlayan kodlar:
read: shell’de monitörde girilen girdiyi oku
reboot: sistemi yeniden başlat
reset: shell ayarlarını eski ayarlara getir
return: bir fonksiyonun hesapladığı değeri geri vermesi için gereken komut
rlogin: uzaktaki bir bilgisayara bağlan
rm: dosyayı sil
rmdir: dizini sil
rpm: redhat packet manager
S ile başlayan komutlar:
set: değer ver
sh: borune shell
shift: kaydır
shutdown: sistemi kapat
sleep: belli bir süre ara ver
sort: sıralayarak göster
split: bir dosyayı parçalara ayır
startx: x-server başlat
su: başka bir kullanıcı adıyla gir
sudo: bir komutu root gibi çalıştır
T ile başlayan komutlar:
tail: bir dosyanın son satırlarını göster
talk: sisteme kayıtlı olan başka bir kullanıcı ile sohbet et
tar: arşiv programı
tcsh: ilerletilmiş bir c-shell
telnet: uzak bir bilgisayara bağlan
then: if koşulu sağlanıyorsa bundan sonraki komutları çalıştır
time: bir komutun ne kadar süre harcadığını göster
test: bir koşulu test et
top: process’leri görüntüle
touch: dosyanın değiştirilme zamanını değiştir
tracerout: router takibi
true: doğru değeri(1)
U ile başlayan komutlar:
umask: bir dosya için standart haklar belirle
uniq: sıralanmış bir dosya içinde birden fazla olan aynı satırları ele
umount: bağlanmış bir aleti sistemden geri çöz
unalias: aliasla değiştirilmiş komut aliaslarını geri çevirme
unrar: bir arşivleme programı
until: bir komutlar bloğunu belli bir koşula kadar uygula
unzip: arşiv programı
useradd: sisteme bir kullanıcı ekle
userdel: sistemden bir kullanıcı sil
users: şu anda sisteme kayıtlı olan kullanıcıları göster
V ile başlayan komutlar:
visudo: sudoers dosyası üzerinde çalış
W ile başlayan komutlar:
w: hangi kullanıcının o anda hangi komutu çalıştırdığını ya da hangi programı kullandığını göster
wait: belli bir process’i bekle
wall: bütün kullanıcılara mesaj yolla
wc: harf kelime ve satır sayma komutu
wget: belli bir sayfa içeriğini ağdan lokal pcye indir
whatis: bir komutun ne işe yaradığını göster
whereis: ara
which:ara
while: komutları belli bir koşula kadar döngü halinde çalıştır
who: sisteme kayıtlı olan kullanıcıları göster
whoami: kullanıcının kendisi hakkında bilgi
windowmaker: bir destkop
wish: windowing shell
write: bir kullanıcıya mesaj gönder
X ile başlayan komutlar:
xterm: x terminal
Y ile başlayan komutlar:
yast: sistem ayarlarını yapmak için bir tool
Z ile başlayan komutlar:
zip: arşivleme programı
