OKR & Agile
Merhabalar,
Bu yazımda size OKR kavramından, örneklerinden ve Agile ile bağlantısından bahsedeceğim.
OKR Nedir?
OKR kelimesi “Objectives and Key Results”ın baş harflerinden geliyor. Bir “goal-setting” framework’u, yani hedef koymak için kullanılıyor.
Geçmişine bakacak olursak, 1970’lerde temeli Intel tarafından atılmış bir kavram, teoriydi aslında. Daha sonra 1999’da Intel’de çalışan John Doerr tarafından OKR kavramı Google’a tanıtılmış ve fikir beğenilerek Google’un kültürüne girmiş, bir nevi “management methodology”sinin merkezinde yer almış.
OKR kavramının özündeki amaç şirketin focus’uyla altındaki organizasyonların focus’unun “aligned” yani paralel ve uyumlu olması.
Daha sonra OKR kavramı Silikon Vadisi’ndeki şirketler dahil tüm dünyaya yayılmış ve birçok büyük şirketin de (Twitter, LinkedIn, Dropbox, Spotify, Slack, Udemy, …) halen kullandığı bir framework haline gelmiş.
OKR Komponentleri
OKR’ın iki temel komponenti var.
Objectives
Organizasyonun ya da takımın neyi başarmak istediği, hedefi aslında. Bu hedeflerle ilgili birkaç kritik nokta var.
- Hedefin kısa, net, anlaşılır, açık bir ifade olması gerekiyor.
- Akılda kalıcı olmalı.
- “Qualitative” yani niteleyici olmalı.
- İlham verici, ilgi çekici olmalı.
- Motive edici olmalı.
- Hedefi koyan organizasyon, şirket ya da takım için “challenging” zorlayıcı bir hedef olması lazım.
Key Results
Belirlenen hedefe giden yolda ilerleyişi ölçümleyebileceğimiz, başarılı olup olmadığını anlayabileceğimiz metrikler topluluğudur.
- Bir objective/hedef için en az 2 en çok 5 Key Result olması gerek.
- Objective’ler “qualitative” olurken Key Result’lar “quantitative” yani sayısal, rakamsal olmalı.
- Zamanında ölçümlenmeli, yani belli bir periyotta ölçülebilecek şekilde olmalı.
OKR Örnekleri
OKR’lar tüm seviyelerde belirlenen stratejik hedefler diyebiliriz. Yani hem şirketin OKR’ları oluyor, hem birimin, hem takımların, hem de kişilerin.
Aşağıda şirket seviyesinde bir OKR örneği görüyorsunuz.
Objective: Şirket genelinde kullanılan teknoloji setini ve altyapılarını güncellemek.
Key Result 1: Kullanılan teknolojilerle ilgili bakım maliyetlerini aylık $15,000'dan $8,000'a indirmek.
Key Result 2: Çeyrek bazlı yapılan deployment sayılarını 400’den 750’ye yükseltmek, deployment’ları sıklaştırmak.
Key Result 3: Uygulamanın ortalama response süresini 100ms altına indirmek.
Şirket OKR’larından biri yukarıdaki gibi olabilir. Objective açık, net ve kısa belirlenmiş “teknoloji setini güncellemek”.
Sayılarla belirlenen, belli bir zaman diliminde sonuç beklenen ve ölçümlenecek “key result”ları var.
Buna karşılık aynı şirketteki bir takımın OKR’larından biri şöyle olabilir.
Objective: Uygulamada X teknolojisinden Y teknolojisine geçiş yapmak.
Key Result 1: Run-time bug sayısını önceden görüp 95% azaltmak.
Key Result 2: Yeni Y teknolojisinde %100 çalışacak şekilde 5 yeni proje yazmak.
Key Result 3: Yazılımcıların %80'ine Y teknolojisi konusunda eğitim vermek.
OKR & İş Stratejisiyle Uyumluluk
Aslında OKR’lar organizasyondaki tüm herkesin şirketle aynı noktada olması, benzer hedeflere koşması, şirket vizyonunu herkesin benimsemesi için kullanılıyor.
Aşağıdaki piramitte görüyorsunuz. Şirketin misyonu en tepede “neden varız” sorusuyla başlıyor. Vizyonda “ne katıyoruz” ile devam eden, değerlerimiz neler, uzun vadeli ve yıllık hedeflerimiz neler şeklinde ilerleyen basamaklar şirketin iş stratejisi piramidini oluşturuyor.
OKR’lar bu piramitte daha çok yıllık hedeflerle ilişkili, ona katkı sağlıyor. Ama genelde yıllık bazda değil daha küçük periyotlarla takip ediliyor. “Ne” ve “Nasıl” sorularına cevap arıyor, yani şirket vizyonundan hedeflerin ölçümüne kadar her noktada var.
Aşağıdaki diagramda da benzer şekilde şirketin vizyonundan business stratejilere ve onların her bir takıma ve birime dağılımını görüyorsunuz.
Tepede belirlenen stratejik hedefler ve OKR’lar her bir takıma katkı sağlıyor, her bir takım da kendisi bir üstündeki OKR’larla uyumlu olacak şekilde kendi OKR’larını belirliyorlar. Sonra daha küçük takımlar da aynı şekilde yol izliyor. Hatta kişilerin de kendi takımlarına paralel kendi OKR’ları oluyor.
Bu zincirde aslında herkes bir noktada şirketin ortak hedefini, stratejisini biliyor, ona bir katkı sunduğunu da biliyor. Bir nevi motivasyon ve farkındalık da artıyor.
OKR & Agile
OKR’lardan bahsettik. Agile ile ilişkisine ve katkılarına bakalım.
OKR Scrum gibi bir metodoloji değil, ama Agile ruhu tamamen içinde var. OKR doğru anlaşılıp uygulandığında organizasyonun daha “Agile” olmasını sağlıyor.
OKR’ların Agile ile ilişkili olabilecek özelliklerini sıralayacak olursak;
- Hedefler çok sık belirleniyor, genellikle çeyrek bazlı hedefler oluyor.
- Scrum’daki gibi OKR’lar için de rutin toplantılar olabiliyor (Planning, Review, Retrospective). Haftalık olarak da OKR’lar üzerinden geçilip neresindeyiz diye kontrol ediliyor. Sık sık hedef takibi yapılıyor ve sürekli hedefe yönelik çalışma yapılıyor.
- Şeffaflık ve iletişim anlamında yine katkısı var. Tüm seviyelerdeki OKR’lar public olarak herkes tarafından görülüyor, herkes birbirinin OKR’ını biliyor. Bu da iletişimde açıklık getiriyor. Geri bildirim yolları kısalıyor böylece.
- Purpose motivation: Aşağıda resimde görüldüğü üzere OKR’lar farklı olsa da hepsi birbiriyle ilişkili olduğu için organizasyondaki herkes aynı hedefe koşuyor aslında.
- Otonom’luk sağlıyor. Doğrudan yukarıdan aşağı hedefleri geçirmektense herkes kendi hedeflerini kendi belirliyor. Bağımsız bir şekilde hedef belirlemek de takımı daha “agile” yapıyor.
- OKR’larda daha müşteri merkezlilik var aslında. Scrum’da amaç “çıktı/output” üretmek iken OKR’daki amaç “sonuç/outcome” üretmek. Sonucu da daha çok müşteriye olan katkısı şeklinde ölçümleyebiliyoruz.
OKR & Scrum — Mükemmel Kombinasyon!
Scrum uygulayan bir şirkette ya da takımda eksik parça OKR olabilir deniyor. Bu anlamda OKR ve Scrum ikilisine “agility” anlamında “mükemmel kombinasyon” diyebiliriz. Doğru anlaşılıp doğru uygulanırsa gerçek bir Agile organizasyon sağlıyor.
OKR’ları Scrum’dan ayıran bazı farklar da var:
- Scrum operasyonlarla ilgiliyken OKR’lar stratejik hedeflerle ilgili.
- Scrum daha küçük timeline’lara uyuyorken OKR’lar daha uzun vadeli, daha çok da çeyrek bazında oluyor.
- Scrum output yani “çıktı” üretirken OKR’lar outcome yani “sonuç” üretir.
- Scrum için takım ve roller gerekir. OKR’lar ise takıma ihtiyaç duymaksızın her yerde, her organizasyonda çalışır, daha “universal” diyebiliriz.
Scrum ve OKR ikisini beraber kullanabiliyorsak hedefler ve çıktılar daha anlamlı, daha ölçümlenebilir ve daha planlı olur.
Yukarıdaki diagramda OKR ve Scrum ilişkisini görebilirsiniz. İlgili makalede de çok güzel bir şekilde bu ilişki anlatılmış. Burada göreceğiniz üzere takımda öncelikle 3 aylık yani çeyrek bazında OKR’lar belirlenip bu süre boyunca da Sprint’ler devam edip Scrum uygulanıyor. OKR ve Scrum’ın birlikteliği Sprint hedefleri üzerinden kuruluyor. Sprint’lerdeki başarı kriterleri, Sprint hedefinin tutup tutmaması “Key Result”lar ile ilişkilendiriliyor ve onlara hizmet ediyor.
Son sözler olarak da şunları söyleyebilirim;
Agile kompleks dünyayı yönetmek için kullandığımız bir metodoloji.
OKR bir Agile hedef yönetim sistemiyken, Scrum Agile proje yönetimini sağlıyor.
İki framework de Agile çatısı altında düzgün bir şekilde entegre edilebilirse organizasyona gerçekten çok güçlü bir esneklik “agility” katıyor.
Özellikle büyük şirketlerde uygulanacak OKR için, çalışanların şirket ile ortak noktada olmama ve kaybolma durumuna karşı herkesi ortak “focus”a çekerek kesinlikle fayda sağlayacak bir framework diyebiliriz.
Umarım herkes için keyifli bir okuma olmuştur. Hoşçakalın, Agile kalın :)
Kaynaklar
- https://mooncamp.com/blog/okr-and-agile/
- https://kanbanize.com/okr-resources/okr/examples
- https://www.atlassian.com/agile/agile-at-scale/okr
- https://www.whatmatters.com/resources/okr-vs-scrum-difference-between
- https://www.range.co/blog/okrs-and-agile
- https://www.planview.com/resources/guide/a-guide-to-okrs/examples-of-okrs/
- https://monday.com/blog/project-management/okr-examples/
