Tasmasız Köpek Gezdirmenin Riskleri & Tasma ve Kayış Kontrolünün Önemi

Dostlarımızla gezintiye çıkarken yanımızdan eksik olmayan köpek tasması, pek çok köpek sahibi tarafından yanlış kullanılabiliyor. Böylesine önemli bir eşyanın doğru kullanımı, hem dostlarımızın sağlığı hem de güvenliği açısından kritik bir önem taşıyor.

• Köpek tasması nasıl takılır?,
• Köpeğimi tasmasız gezdirirsem ne olur?
• Kayış ve tasmanın sağlamlığını nasıl kontrol edebilirim? gibi sorular kafanızı kurcalıyorsa, doğru yerdesiniz. O zaman eğer hazırsanız, hemen başlayalım!

Tasmasız Köpek Gezdirmenin Riskleri

Köpeğinizi tasmasız gezdirmek, doğru yerde ve zamanda yapılması gereken bir şeydir. Bu doğru yer ve zaman, ne yazık ki İstanbul gibi şehir içi ve işlek bir şehri kapsamıyor. Bir köpek sahibi olarak, dostunuzun istemeden ne gibi tehlikeler ile yüzleşebileceğini bilmenizde fayda var.

Dostunuzun tasmasını çıkarmanızın yaratacağı ilk ve en bariz risk, onu güvensiz bir ortamda kendi iradesine bırakacak olmanızdır. Belki siz onun tasmasız gezebileceğini ve size uyacağını düşünüyor olabilirsiniz ancak bu doğru değil. Dostunuz ne kadar sizi dinliyor olsa da, sokaklar birçok uyaranla doludur. Bu uyaranlardan herhangi biri, köpeğinizin dikkatini bozma riskine sahiptir.

Köpeklerin tasmasız gezmek gibi bir ihtiyacı yoktur.

Aslında onu özgür bırakayım, rahatlasın derken onu büyük risklere karşı savunmasız bırakıyor olabilirsiniz.

1. Araba Kazası Riski

Özellikle bir caddede tasmasız gezdiriyorsanız, dostunuz kafa karışıklığı yaşayarak arabaların geçtiği yola doğru koşabilir. Maalesef bu tarz olaylar o kadar çok yaşanıyor ki! Bu tarz bir olayın yaratacağı pişmanlık, dostunuzun tasmayla gezmesinin yaratacağı herhangi bir durumdan çok ama çok daha fazla.

Sakın dostunuzun sokakta özgürce ve güvenli bir şekilde gezebilecek kadar bilinçli olduğunu; sürücülerin nasıl olsa dostunuzu görürse duracağını düşünerek böyle bir yanlışa düşmeyin. Çünkü ikisinin de doğru olması çok düşük ihtimal.

2. Başka İnsanlara Zarar Verme Riski

“Benim çocuğum pamuk gibidir, kimseye zarar vermez!” Evet, dostunuz bir pamuk olabilir ancak bu kimseye zarar vermeyeceğinin garantisi değildir. Çünkü size ve sevdiklerine karşı çok uysalken bir yabancıya karşı daha çekingen olabilir ve aynı uysallığı göstermeyebilir.

Ayrıca köpeğiniz ne kadar minnoş olursa olsun, yanlışlıkla bile olsa bir insana zarar verme riskini taşır (tıpkı diğer tüm köpekler gibi). Bu riski taşıdığını kendisi bilmediği için, başkalarına zarar verdiğini ancak onlara zarar verdikten sonra fark edebilir.

Mesela; dostunuz çocukça bir masumiyetle bir yabancının üzerine atladı diyelim. Aslında ona saf sevgisini vermek istiyor değil mi? Yine de bu isteğine rağmen, patilerindeki tırnakları, yabancıya zarar verebilir. Ya da psikolojik olarak bu yabancı, köpeklerden korkuyor olabilir. Dolayısıyla psikolojik olarak da zarar verebilir.

Köpekten korkan insanların büyük bir çoğunluğunda, geçmişte köpeklerle yaşadığı korkutucu travma bir anı vardır. Dolayısıyla bu tarz durumları da düşünerek hareket etmek, bir köpek ailesi olarak sizin sorumluluğunuzdadır.

3. Başka Hayvanlara Zarar Verme / Kovalama Riski

Köpeklerin büyük bir çoğunluğunun, bir şeyi kovalama/takip etme içgüdüsü çok güçlüdür. Hele tasmasız bir şekilde gezerken, bu içgüdüyü durdurmaları neredeyse imkansızdır. Bu sebeple çevresinde onun ilgisini çeken bir canlıyı gördüğünde, onu hemen takip etmeye; hatta yakalamaya çalışacaktır.

Çoğunlukla köpek sahipleri, çocuklarından böyle bir davranışı beklemediği için önlemini almaz. Siz bunu yapmayın, hem çocuğunuz sonrasında üzülmesin; hem de diğer canlılar tehlikeye düşmesin!

4. Kendisinden Çok Daha Agresif Dostlarla Karşılaşma Riski

Yolda karşılaşan iki köpek sahibi arasında şöyle bir muhabbet geçmesi çok da nadir değil:

Köpek sahiplerinden bir tanesi, diğerine göre daha rahattır. Diğeri köpeğini onun köpeğine yaklaştırmaya çekinir. Bunu fark eden rahat köpek sahibi, o efsane sözü ağzından şiir gibi akıtır:

“Çekinmeyin, o çok dost canlısıdır. Asla ısırmaz!”

Sonrasında, çekingen davranan köpek sahibi şu cevabı verir:

“Sizinki dost canlısı olabilir ama benimki hiç değil! O yüzden birbirlerine çok yaklaşmamaları iyi olur.”

Aslında, zaten bilinçli bir köpek sahibinin böyle bir cevap vermesi gerekir. Çünkü köpeğini her ne kadar tanırsa tanısın, onun başkalarına zarar verebilecek bir aksiyonda bulunabileceği ihtimalini her zaman göz önünde tutar.

O yüzden siz siz olun, dostunuzu başka bir dosta yaklaştırırken bir kez daha düşünün. Hatta köpek sahibi ile öncesinde konuşun. Ona göre yaklaştırın. Yaşanabilecek bir köpek kavgası sadece dostunuzun canının riske girmesiyle kalmaz, aynı zamanda dostunuzu psikolojik olarak da büyük bir tehditle karşı karşıya getirir ve sonra birçok durumda kendini gösterecek travmalara yol açabilir.

5. Zararlı bir şeyi yeme riski

Meraklı dostunuz, tasmasından kurtulmanın verdiği o çılgın özgürlükle çevrede koşuşturmaya başladı. Öncelikle büyük bir sevgi birikimi yaşadı içinde, çünkü çevresinde sevgisini gösterebileceği büyük bir insan seli vardı. Hangisine sevgisini göstereceğini bilememenin verdiği kararsızlıkla bir süre oyalandıktan sonra yerleri araştırmaya başladı. Bu sırada yere atılmış bir çikolata ambalajını gördü. Bunu ilk kez görüyordu. Ambalaj “hadi gel de, ye beni” diyerek parıldıyordu, kırmızı renkliydi.

Dostunuz böyle bir durumda çok büyük bir ihtimalle, nefsine yenik düşerek o ambalajı yiyecektir. Ambalaj, burada sadece bir örnektir. Çevresinde ambalaj gibi daha nice zararlı madde, dostumuzun midesine girip ona zarar vermek için sabırsızlıkla bekliyor.

6. Yasalarla Yüzleşme Riski!

Evet, yanlış okumadınız. Yasalarla yüzleşme riski! Ülkemizde, tasmasız köpek gezdirmenin Türk Ceza Kanunu’nda bulunan bir cezalandırma uygulaması mevcut. Belediye sınırları içinde tasmasız köpek gezdirdiğiniz takdirde altı aya kadar hapis ve adli para cezası ile cezalandırılabilirsiniz. Kanun’dan direkt olarak alıntı yapmak gerekirse:

Türk Ceza Kanunu, Madde:52 — (1) Adlî para cezası, beş günden az ve kanunda aksine hüküm bulunmayan hâllerde yedi yüz otuz günden fazla olmamak üzere belirlenen tam gün sayısının, bir gün karşılığı olarak takdir edilen miktar ile çarpılması suretiyle hesaplanan meblağın hükümlü tarafından Devlet Hazinesine ödenmesinden ibarettir.

(2) En az yirmi ve en fazla yüz Türk Lirası olan bir gün karşılığı adlî para cezasının miktarı, kişinin ekonomik ve diğer şahsî hâlleri göz önünde bulundurularak takdir edilir.

Yani daha açık söylemek gerekirse bu hükme göre, altı ay hapis cezasının karşılığı, 3.600 TL’den az 18.000 TL’den fazla olmayacak bir aralığa tekabül eder. Bunun tam rakamına da tabii ki hakim karar verir. Bizden söylemesi!

Ayrıca zaten dostunuzu tasmasız gezdirme sırasında birisine saldırdığı veya zarar verdiği takdirde, bunun sorumluluğu köpek sahibi olarak tamamen sizin üzerinize kalıyor. Cezası da oldukça ağır olabilir. Aman dikkat!

Dostunuzu, tasmasız gezdirmemeniz gerektiğini umarız ki iyi anlatabilmişizdir. Şimdi de bu tarz risklerle karşılaşmamak için neler yapabileceğimize bakalım. Tasma türleri nelerdir ve bunların sağlam olup olmadığını nasıl kontrol edebiliriz? Hemen cevaplayalım!

Tasma, Kayış Tipleri ve Kontrol Metodları

Tasma Tipleri ve Kontrolleri

1.Boyun Tasması (Düz)

Aslında bu, en çok kullanılan tasma türüdür. Dostunuzun boynunu güzelce sarmalar. Bazılarında klips varken bazılarında tokayla kilitlenir. Klasik, düz bir tasmadır kısacası. Tabii ki güvenilirlik bakımından tokalı kilidi olanlar klipslere kıyasla daha güvenlidir.

Bu tasmayı genelde orta veya büyük ırk dediğimiz 15 kilo ve üstündeki dostlarımıza daha uygun olduğunu söyleyebiliriz.

Bu tür tasmalar, direkt olarak boyundan sardığı için dostumuzu kontrol edebilmemizi kolaylaştıracaktır. Göğüs tasmalarına kıyasla bu bakımdan 1–0 öndedir.

Kontrolü Nasıl Yapılır?

• Dert etmeyin, boyun tasmasının kontrolü aslında oldukça basittir. Eğer köpeğiniz erkekse iki parmağın, dişiyse üç parmağın girebileceği kadar boşluk bırakmalısınız. Böylece köpeğiniz hem daha rahat hareket eder hem de hareket ederken nefes alması engellenmemiş olur.
• Daha geniş bir boşluk bıraktığınız takdirde tasma gevşek olacaktır. Köpeğinizin kafası küçükse veya kafasını tasmadan çıkarma gibi refleksler gösteriyorsa ani bir hareketle tasmadan kurtulma riski var. Bu durum, üstte de bahsettiğimiz gibi çok ama çok tehlikeli.

2. Göğüs Tasması

Boyun tasmasından sonra en yaygın olarak kullanılan köpek tasması türüdür. Pek çok değişik modeli mevcuttur. Bu yüzden bizce, göğüs tasması almadan önce nasıl bir yapısı olduğunu test edin deriz.

Bu tasma türü, genelde küçük ırk dediğimiz boyut olarak biraz daha minik dostlarımız için kullanılır. Çünkü küçük köpek ırklarının boyun bakımından hassas olabilir. Ayrıca tabii ki boynunda rahatsızlık olan köpeklerde de göğüs tasması kullanılmalıdır. Göğüs tasmasının alternatiflerine bir göz atalım:

Basit Göğüs Tasması

Bu göğüs tasması türü, ön iki ayağın ve göğüs bölgesinin üstünden takılır. Avantajı, dostunuza rahatlıkla hareket edebileceği kadar fazla hareket alanı sağlamasıdır.

Ancak önceden uyaralım, eğer çekiştirme alışkanlığı olan bir köpeğiniz varsa bu tarz göğüs tasmalarını pek tavsiye etmeyiz. Çünkü köpeğiniz bütün gücünü doğrudan verebilir, tasmadan da bu kuvvet ile kurtulabilir.

Kontrolü Nasıl Yapılır?

• Öncelikle dostunuzun bu tasmanın içinden çıkıp çıkamayacağını kapalı bir alanda (evinizde) test edin. Eğer çıkıyorsa tasma iyice sıkıştırılmalıdır. Bu esnada ön ayaklarının gövdeye bağlandığı noktanın kesilmemesine özen gösterin.

Çift Kademeli Göğüs Tasması

Bu tasmanın, basit göğüs tasmasından farkı köpeğe çok daha fazla hareket alanı sağlamasıdır. Ayrıca hem göğüsten hem de boyundan geçen bir tasma olduğu için köpeğin tasmadan kurtulması daha da zordur. Özellikle köpeğiniz 15 kilonun üstündeyse bu tasma size uygun olabilir.

Kontrolü Nasıl Yapılır?

• Öncelikle bu tasma, hem göğüsü hem de boynu saran türden olduğundan, iki tarafın da sıkılığını mutlaka test edin.
• Bu göğüs tasması çoğunlukla klipsli modellere sahip olduğundan, klipslerin kırık veya hasarlı olmadığından ve kilitleri doğru şekilde kitlediğinizden emin olun.

Kolay Göğüs Tasması

Bu önceki iki çeşide göre (Basit ve Çift Kademeli), daha nadir bulunan bir göğüs tasması türüdür. Tasmanın kayışının takıldığı toka ön tarafta olduğundan dostunuzun çekiştirmesi engellenmiş olur.

Çekiştirmeye alışkanlığı olan bir köpeğiniz varsa bu tasmayı, eğitim amaçlı da kullanabilirsiniz.

Kontrolü Nasıl Yapılır?

• Aslında bunun kontrolleri Basit Köpek Tasmasında yapacağınız kontrollerin aynısıdır. Oldukça basittir. Köpeğinizin vücuduna göre sıkılığını ayarlamanız ve tokasının sağlamlığını kontrol etmeniz yeterli olacaktır.

3. Boğma Eğitim Tasması

Bu tasma, günlük yürüyüşlerde kesinlikle tercih edilmemelidir! Genellikle ciddi anlamda çekiştirme ve agresyon problemi yaşayan köpeklerde kullanılır. Yine de uzun vadede veya doğru olmayan bir şekilde kullanıldığı takdirde köpeğe zarar verir.

Lokmaların (tasmanın boşlukları) hiçbiri içeri doğru batık halde olmamalıdır. Yani lokmaların görevi dostunuzun derisine batmak değil, çekildiğinde sıkıştırmaktır. Bu tasmalar, gevşediği veya kontrolü iyi yapılmadığı takdirde dostunuzun kolayca kurtulabileceği bir yapıdadır.

Kontrolü Nasıl Yapılır?

• Yeniden tekrarlayalım, gündelik yürüyüşlerde tercih edilmemelidir.
• Lokmaların doğru konumlandırıldığını ve tasmanın kayışının sağlamlığını yürüyüşe çıkmadan önce mutlaka kontrol edin.

4. Lokmasız Boğma Eğitim Tasması

Bu da Boğma Eğitim Tasması gibi çekiştirme problemi olan dostlarımız için kullanılan bir tasma türüdür. Özellikle iri cüsseli ve çekiştirme problemi olan bir köpeğiniz varsa, yürüyüşlerinizin ilk birkaç ayında aktif bir şekilde kullandığınız takdirde köpeğinizin çekiştirme problemi azalacaktır.

Kontrolü Nasıl Yapılır?

• Aslında Lokmasız Boyun Tasması, köpeği kontrolde tutmaktan ziyade ona çekiştirmemesini öğretmek amacıyla üretilir. Bu yüzden ona baskı uygulayarak, yaptığı yanlış şeyi anlamasını sağlar. Yani bu tasmanın sıkılığı ayarlanamaz.
• Öncelikle boyutunun köpeğinize uygun olup olmadığını mutlaka kontrol edin. Bunu, tasmayı en geniş ayara alıp dostunuzun içinden çıkıp çıkamayacağını test ederek anlayabilirsiniz.

Yürüyüşleriniz için ilk tercihiniz bu göğüs tasması olmamalı. Varsa alternatifi kullanılmalıdır.

Kayış Tipleri ve Kontrolleri

1. Kumaş veya Deri Düz Kayış

Bu kayış, türevleri arasında kontrol etmesi en kolay olan kayış türüdür. 100–120 ve 140 cm olmak üzere çeşitli boyutları mevcuttur. İki elle hakimiyet sağlamak için en uygun kayış türüdür.

Kontrolü Nasıl Yapılır?

• İlk olarak tasmaya takılan bölümünün sağlamlığını kontrol etmenizde fayda var. Eğer eskimiş veya darbe almışsa, dostunuzun ani bir hareketiyle kopma riski taşır.
• Sonrasında kayışın kendisine göz atın. Isırmaya veya yıpranmaya bağlı bozulmalar olabilir. Eğer bu bozulmalar ciddi bir seviyedeyse, başka bir tasma kullanmanız daha iyi olur.
• Eğer kayışınız daha önceden kopmuşsa ve kopan yere düğüm atmışsanız, sağlamlığının düştüğü riskini göze almanızda fayda var.

2. Zincir Kayış

Bu kayış türünün, öncekinden farkı iki elle hakimiyetinin zor olmasıdır. Ancak yine de köpeğiniz çok fazla çekiştirmiyorsa bu büyük bir sorun değil. Bu kayış türü ilk seçenek olmamalıdır, alternatifi varsa o kullanılmalıdır.

Kontrolü Nasıl Yapılır?

• Öncelikle kayışta herhangi bir paslanma veya açılma olup olmadığını kontrol edin.
• Sonrasında da tutacak kısmındaki materyalin bozulup bozulmadığını kontrol etmeniz yeterli olacaktır.

3. Uzayabilen/Flexi Kayış

Boyut olarak küçük bir köpeğiniz varsa bu kayışı kullanmakta sorun yoktur. Ancak 15 kilo ve üzeri bir köpeğiniz varsa bu kayışı kullanmanızı pek önermeyiz. İçinde makaralı sistem, zamanla aşınmaya ve bozulmaya müsaittir.

Bu kayışın iki elle hakimiyeti oldukça zordur. Bu sebeple tasmayı 60–70 cm kadar bir uzunluğa sabitleyip tek elle kullanmanızı tavsiye ederiz. Ani çekişlerde makaranın bozulmamasına dikkat edin.

Kontrolü Nasıl Yapılır?

• Düz ve Zincir Kayışta bahsettiğimiz gibi öncelikle tasmaya takılan kısmın darbe almadığından veya aşınmadığından emin olun.
• Makara sisteminin sağlamlığını da her gezintinizden önce mutlaka kontrol edin. Çünkü bozulmaya oldukça müsait.
• Kilitlemeye yarayan tuşun düzgün bir şekilde çalıştığından emin olun.