DSC METU — Women Tech

Özlem Türeci Kimdir?

Son zamanlarda COVID-19 aşısıyla gündeme gelen Özlem Türeci’nin hayatı

Humeyra Bodur
GDSC METU

--

Merhabalar,

DSC METU’nun bloguna hoşgeldiniz. İlk yazı, DSC METU Women Tech ekibinden geliyor. COVID-19'un hayatımızı bu denli etkilediği günlerde aşıyla gündeme gelen Özlem Türeci’den bahsetmek istedik. İyi okumalar.

Özlem Türeci, 1967 yılında Almanya’da, İstanbul’dan Almanya’ya Katolik hastanesinde çalışmak için göç eden bir hekimin kızı olarak dünyaya geldi. Küçükken büyük bir vaktini babasıyla muayenehanede geçiren Türeci, “Babamın muayenehanesi evdeydi, küçükken hastaların arasında oyun oynardık. Ev ve iş hayatı arasında kesin bir çizgi yoktu.” diyerek o zamanları dile getiriyor.

“Küçüklükten beri insanlara yardım etmek istiyordum.” diyen Türeci, insanlara yardım etme isteğinin oradaki rahibelerden etkilenerek ortaya çıktığını söylüyor. Hatta küçükken bir süre rahibe olmak istediğini ama babasından da etkilenerek daha sonra doktor olmaya karar verdiğini söylüyor.

Saarland Üniversitesinde 1985 yılında tıp eğitimine başlayan Türeci, bu sırada gelecekteki eşi ve meslektaşı Uğur Şahin ile tanışıyor. Mezun olduktan sonraki ilk yıllarını AIDS ve onkoloji merkezlerinde çalışarak geçiriyor. Aynı zamanda bu sırada yoğun bir şekilde ilaç çalışmalarıyla da uğraşıyor. 28 yaşında tümer antijenlerinin karakterizasyonu için SEREX teknolojisini geliştiriyor. Bu çalışması sonucunda, Alman Hermotoloji ve Onkoloji Derneği’nin Vincenz Czerny ödülüne ve mezun olduğu üniversitenin Calogero Pagliarello Araştırma Ödülüne layık görülüyor. Üniversitedeki çalışmaları, yetersiz fon nedeniyle standartların ötesine gidemediği için Uğur Şahin ile güçlerini birleştirerek “Ganymed” adlı şirketi 2001 yılında kuruyorlar. Şirketi kurduktan bir yıl sonra Prof. Dr. Uğur Şahin ile evlenen Özlem Türeci, evlendikleri seremoninin sabahında laboratuvarda çalışıyor, nikahtan sonra da balayına çıkmak yerine koşa koşa laboratuvarına dönüyor.

“Ganymed’i insanların sandıklarının aksine bir yunan tanrısı isminden ilham alarak değil; Türkçedeki ‘ganimet’ yani çok emek verilen şeyin karşılığı anlamından esinlenerek koyduk.”

Hayatlarını bilime adayan bu çift, kişiye özgü kanser terapi ilaçları geliştirmek üzere 2008’de BionTech’i kuruyor. Aynı kanser hastalığına yakalanan iki kişinin kanser hücrelerinin birbirinden farklı olması nedeniyle geliştirilen, ve Özlem Türeci’nin kendi görüşüyle kemoterapi ve radyoterapiden daha etkin bir tedavi yöntemi olacak olan bu kişiye özgü ilaçlar, tıp bilimi için büyük bir önem taşıyor.

Koronavirüs pandemiye dönüşmeden önce Türeci-Şahin çifti bunu öngörerek şirketin odağını tamamen koronovirüs çalışmalarına çeviriyorlar. İngiliz The Telegraph gazetesine konuşan Şahin, verdiği demeçte bunu bir insani görev kabul ettiklerini, “Artık işimiz bu virüsü yenmek.” dediğini aktarıyor. Aşı çalışmalarının başarısıyla gündeme gelen çift, bu başarının son bir yılın neticesinde olmadığını ifade ediyorlar. 25 yıldır üzerinde çalıştıkları mRNA teknolojisiyle aşı üretme yöntemlerini Covid-19 aşısı için de kullanmaları sonucu ortaya çıktığını söylüyorlar. BioNTech şirketi Eylül 2019'da Bill ve Melinda Gates Vakfı ile HIV ve tüberküloz tedavilerine yönelik de bir anlaşma imzalıyor. Son olarak 2020'de salgın döneminde Pfizer ile Covid-19 aşısı geliştirmek için bir anlaşma yapan şirket, Pfizer olanaklarını kullanarak Avrupa Birliği ile de 200 milyon dozluk bir sözleşme imzalamış.

Bugün 1300 çalışanının yarısından fazlasını kadın çalışanların oluşturduğu BionTech, Times dergisine göre bu son gelişmelerle birlikte 20 milyar euro değerini de aştı ve bu şekilde Porsche ve Deutsche Bank’tan daha değerli hale geldi. Çift, Almanya’daki en zengin 100 kişi arasında gösteriliyor.

Değiştiremeyeceği şeyleri kabul ettiğini ama aynı zamanda etkileyebileceği şeylere kararlılıkla odaklanmayı hayat mottosu olarak gördüğünü söyleyen Özlem Türeci, bu başarılarının yanında bir de Avrupa’daki en büyük Kanser-İmmünoterapi Derneği’nin başkanlığını yapıyor.

53 yaşında BioNTech’in Tıp şefi ve bir çocuk annesi olan Türeci, bu yazıda bahsedilenlerle ve bundan çok daha fazlasıyla genç kızlarımıza ilham olmaktadır ve inanıyoruz ki gelecekte de olmaya devam edecektir.

Özlem Türeci biyografi derlememiz umarım hoşunuza gitmiştir. Yazılarımız için DSC METU Medium hesabını takip etmeyi unutmayın!

--

--

Humeyra Bodur
GDSC METU

EE student at METU here to share reviews, experiences and whatever comes to mind..