Big Data (Büyük Veri) Nedir?
Günümüzün popüler kavramlarından biri olan Big Data, Türkçe karşılığıyla büyük veri; ilk olarak astronomi ve genetik alanında ortaya atılmış bir kavram olup, internetin hayatımıza girmesiyle birlikte farklı bir boyut kazanmış ve farkında olmadan büyümesinde pay sahibi olduğumuz bir kaynak haline gelmiştir. Big datanın tanımına bakmadan önce datanın yani verinin literatürdeki karşılığına bakmamız gerekiyor. Veri, araştırmalardan, gözlemlerden, internetten, sosyal medyadan, sensörlerden vb. çok farklı ortamlardan elde edilen genel bir terimi ifade etmektedir.
Big Data Nedir?
Bireysel ve kurumsal verilerin, internet aracılığıyla dünyaya paylaşılması çekiciliğini arttırdı ve ortaya yeni bir kavram çıktı: Big Data
Big data; verinin analiz edilip sınıflandırılmış, anlamlı ve işlenebilir hale dönüştürülmüş halidir.
Peki nedir big datayı besleyen kaynak? Sürekli kullanılan sosyal medya hesaplarındaki etkileşimler, arama motorları ve buralarda arama yapıldığında arkada bırakılan izler, banka hesaplarıyla yapılan hareketler, bloglar, mailler, sensörler ve tekil kullanıcıların internet ile olan tüm etkileşimleri bir araya getirilince büyük bir veri yığını oluşmuş oluyor. Big datayı, bu yığından beslenip anlamlı ve işlenebilir bilgileri kullanıcıya sunan bir hazine olarak değerlendirebiliriz.
Nasıl işler?
Big data, elde bulunan verileri en kullanışlı hale getirip, işletmelerin ve kurumların müşterileri hakkında olan görüşlerine yeni bir bakış açısı getirmeyi, yeni kanallar açmayı kendine ilke edinmiştir. Bu noktada en faydalı bilgiye ulaşmak için big datanın prensipleriyle hareket edip verinin en sade ve işlenebilir halini ortaya koymak gerekiyor. Birçok veri noktası karşılaştırılır, verilerin birbirleriyle olan ilişkileri ortaya çıkarılır ve bu ilişkiler öğrenmemizi dolayısıyla daha akıllı kararlar almamızı sağlar. Bu işlem yaygın olarak, toplanan verilere dayanan yapı modelleri içeren bir işlemle yapılır ve daha sonra simülasyonlar çalıştırılır. Her seferinde veri noktalarının yeri değiştirilerek sonuçların nasıl etkilendiği izlenir.
Nispeten yakın zamana kadar veriler, elektronik tablolar veya veritabanları ile sınırlıydı ve hepsi çok düzenliydi. Ancak çağın ilerleyişiyle birlikte artık veri denen kavram çok karmaşık bir yapıyı ifade etmeye başladı. Veri artık veritabanlarından fotoğraflara, videolardan ses kayıtlarına, yazılı metin ve sensör verilerine kadar her şeyi kapsamaktadır. İşletmeler de teknolojiyi yakından takip ederek, tüm bu karmaşıklığın çözülmesi için kendi yapıları altında big dataya yatırım yapmak durumundadırlar. Veriyi belli segmentlere ayırarak, müşteri profil analizi ile stratejilerini belirlemeliler.
Big Data’nın Kullanım Alanları Nelerdir?
Her alanda kendine yer bulan big datanın kullanım alanını sınırlamak çok mümkün gözükmüyor. Tüketici davranışını izlemek isteyen satıcılar, yaratıcı trendler oluşturmak isteyen yeni şirketler, mevcut durumu açıklamaya çalışan araştırmacılar veya girişimciler olmak üzere birçok kişi ve kuruluş big datayı kullanmaktadır. Big datayı kullanan kurum ve kuruluşlar bu teknolojinin sağladığı olumlu katkıları kısa sürede görüyorlar.
Araştırmalara göre büyük veriyi kullanan şirketler; %50 daha fazla kazanç elde etmiş, pazar çalışmalarında %41 etkili olmuş, reklam harcamaları %37 azalmış ve sosyal medya kullanımında %37 gibi yüksek oranlarla daha başarılı olmuşlar.
Büyük veri sadece iş dünyasında değil, dünyamızı çeşitli şekillerde değiştirmeye yardımcı oluyor.
- Sağlık hizmetlerinin iyileştirilmesinde big datanın kullanılması büyük katkı sağlamaktadır. Veri odaklı tıp, hastalığın erken teşhisinde ve yeni ilaçların geliştirilmesine yardımcı olabilecek çok sayıda tıbbi kayıt ve görüntünün analizini içerir.
- Doğal ve insan kaynaklı felaketleri tahmin etmek ve önlem almaya yardım olmak için big datadan faydalanılabilir. Deprem verileri, depremlerin bir sonraki aşamada muhtemel durumunu tahmin etmek için analiz edilebilir ve insan davranış kalıpları, kuruluşların hayatta kalanlara ne yapabileceğine dair bilgileri edinmesine yardımcı olur.
- Suçların önlenmesi için polis güçleri, kaynakları daha verimli bir şekilde dağıtmak ve ihtiyaç duyulduğunda caydırıcı olmak için kendi istihbaratı ile kamu veri setlerine dayanan veri güdümlü stratejileri giderek daha fazla benimsiyor.
Big Data Neden Bu Kadar Önemli?
Veriler, dünyamızı ve yaşam tarzımızı daha önce görülmemiş oranda etkilemektedir. Hal böyle olunca bu verilerin doğru bir şekilde kullanılması hem topluma hem de ticari organizasyonlara fayda sağlamaktadır. Bugünün şartlarıyla, veriler doğru işlendiği zaman getireceği faydayı ve kazancı düşününce gelişen teknolojiyle birlikte ilerleyen süreçte gayet olumlu gelişmelerle karşılaşacağımız hiç şüphesiz!
Bir başka açıdan bakınca, verilerin gizlilik ve güvenlik sorunu oluşturabileceğine dair tartışmalar da var. Bizler bu verileri bu şirketlere, devletlere verirken tüm mahremiyetimizi de vermiş oluyoruz ve dolayısıyla devletlerin bu verilere sahip olması artık bir güç belirtisi olarak kabul ediliyor.
Yakın gelecekte savaşların nedeni; eskisi gibi petrol veya toprak değil, veri olabilir.
Big data, uzun ve sonu olmayan bir yol. Bireysel mahremiyetimiz de bu yolda en büyük önem arz eden ve dikkatli olmamız gereken konulardan biri.
“If you don’t pay the product you are the product!”
(Bir ürüne para ödemiyorsanız ürün sizsiniz!)
